Salar de Uyuni, cánh đồng muối phẳng lặng, trong suốt như gương nổi tiếng của Bolivia, và dãy núi Pampa Aullagas kế bên, có thể ẩn giấu trong nó thành phố huyền thoại bị thất lạc Atlantis, theo tác giả Jim Allen.

shutterstock_186988304-676x450Tại cánh đồng muối Salar de Uyuni ở Bolivia, mặt nước trong suốt phẳng lặng thường phản chiếu các dãy núi xung quanh với độ sắc nét đến kinh ngạc. Bí ẩn vùng đất này đã vượt quá một hiện tượng tự nhiên thông thường. Tuy nhiên, theo tác giả Jim Allen, đây có thể là nơi tọa lạc của thành phố Atlantis trong truyền thuyết. (Ảnh: Shutterstock)

Ông Allen nguyên là một chuyên gia phân tích ảnh chụp trên không của quân đội Anh. Ông đã chụp quét quang cảnh cánh đồng muối Salar de Uyuni cùng những cảnh tượng xung quanh, và phát hiện ra nhiều điểm tương đồng đáng chú ý giữa khu vực này và thành phố Atlantis trong miêu tả của người Hy Lạp cổ đại.

Theo cách giải thích của ông Allen, nhà triết học Plato từng đề cập đến một lục địa có tên Atlantis và một thành phố đảo cũng có tên Atlantis, nhưng ông cho rằng chỉ có thành phố Atlantis mới được miêu tả là đã bị nhấn chìm trong một ngày một đêm.

Ông đưa ra giả thuyết cho rằng Nam Mỹ chính là lục địa Atlantis, và thành phố đảo bị nhấn chìm từng tọa lạc trên dãy núi Pampa Aullagas.

Các truyền thuyết địa phương kể về một trận lụt đã nhấn chìm một thành phố cũng trùng khớp với một số miêu tả của Plato, ông Allen cho hay. Ông Allen đã đối chiếu một số đặc điểm của Atlantis trong miêu tả của Plato với những đặc điểm tương đồng của lục địa Nam Mỹ và dãy núi Pampa Aullagas, cụ thể như sau:

1. Về kích cỡ

Lục địa Atlantis có diện tích lớn bằng Libya cổ (có lẽ chỉ khu vực Bắc Phi) và châu Á (có lẽ chỉ khu vực Tiểu Á) gộp lại, theo Plato. Vùng diện tích này tương đương với kích thước Nam Mỹ hiện nay. Ông Allen lưu ý rằng sẽ dễ hình dung ra một thành phố đảo có quy mô nhỏ bị nhấn chìm dưới nước hơn là một vùng đất rộng lớn bằng cả lục địa như trong miêu tả.

2. Một mặt phẳng hình chữ nhật

Có một mặt phẳng hình chữ nhật chạy dọc ở giữa theo cạnh dài nhất của lục địa Atlantis, theo miêu tả của Plato. Đoạn miêu tả này tương ứng với cánh đồng muối Salar de Uyuni, theo ông Allen. Cánh đồng muối Salar de Uyuni trùng khớp với kích cỡ mà Plato đưa ra cho mặt phẳng nói trên: “3000 stade chiều dài mỗi cạnh và 2000 stade chiều rộng ở chính giữa trung tâm”. (Stade là một đơn vị đo lường của người Hy Lạp cổ đại, tương đương khoảng 180 m).

(Ảnh: Đại Kỷ Nguyên)
(Ảnh: Đại Kỷ Nguyên)

3. Các dải đất bị nước ngăn cách

Thành phố Atlantis được miêu tả là các dải đất chạy vòng tròn bị chia cắt bởi nước biển. Các dải đất này liên kết với nhau bằng những cây cầu. Phần đỉnh của dãy núi Pampa Aullagas có dấu hiệu xói mòn một phần của các dải đất và nước. Điều này cho thấy, nếu mực nước ở hồ Poopo gần đó dâng cao hơn hiện nay, nước dẫn từ hồ này sẽ đổ đầy vào các rãnh vòng tròn trên đỉnh núi Pampa Aullagas thông qua một con kênh dài 8 km. Số lượng và kích thước của các rãnh nước và dải đất vòng tròn là tương hợp với miêu tả về Atlantis của Plato.

A diagram of the rings of land and water that purportedly comprised the island city of Atlantis. (Courtesy of John Allen) Một bản đồ hình dung của thành phố đảo Atlantis, cấu thành từ các rãnh nước và dải đất vòng tròn. (Tư liệu của John Allen)
Một bản đồ hình dung của thành phố đảo Atlantis, cấu thành từ các rãnh nước và dải đất vòng tròn. (Tư liệu của John Allen)

3. Các kim loại quý (bao gồm kim loại bí ẩn Orichalcum?)

Vàng, bạc, đồng, thiếc và orichalcum là những kim loại khá phổ biến và dồi dào ở Atlantis. Người ta đồn rằng số lượng những kim loại này nhiều đến mức có thể dùng để phủ kín các bức tường của đền Poseidon cùng các bức tường vòng tròn đồng tâm bao xung quanh khu vực trung tâm thành cổ Acropolis (Athen, Hy Lạp).

Tất cả những kim loại này có thể được tìm thấy trong khu vực dãy núi Pampa Aullagas, ông Allen cho hay. Các nhà khảo cổ học và các nhà sử học vẫn chưa rõ từ “orichalcum” ám chỉ điều gì và liệu có thể tìm được kim loại này trong tự nhiên hay không. Để chế tạo orichalcum, người ta phải nung chảy kim loại lên đến mức nhiệt 3500 độ C. Ông Allen đưa ra giả thuyết cho rằng đây là một hợp kim của đồng và vàng có thể được tìm thấy trong dãy núi Andes, vốn thường được người dân bản địa gọi là tumbaga. Trong lịch sử, tumbaga vẫn luôn được đánh giá cao trong khu vực, do có tính chất cứng hơn đồng, nhưng vẫn có thể rèn được. Bề mặt của kim loại này cũng có thể được xử lý để phân hủy lớp đồng, chỉ để lại lớp vàng, khiến đồ vật này trông giống như vàng ròng thuần khiết. Orichalcum được cho là kim loại quý hiếm đứng thứ hai (sau vàng) ở Atlantis.

4. Vị trí nằm trên dãy núi, gần biển

Thành phố đảo Atlantis được cho là nằm trên một vùng đất bằng phẳng chỉ cách biển 8 km, cao hơn mực nước biển khá nhiều, và được bao bọc bởi núi non. Cách miêu tả này phù hợp với vị trí của dãy núi Pampa Aullagas, nếu coi hồ nước mặn Poopo là một đại dương trong đất liền. Poopo nằm cách Pampa Aullagas 8 km.

Các suối nước nóng và lạnh thiên nhiên cũng nằm trong miêu tả về Atlantis,  và ở vùng Pampa Aullagas cũng xuất hiện một số suối nước nóng và lạnh như vậy.

Truyền thuyết của người Bolivia tương ứng với câu chuyện về Atlantis

Walter_Crane_001-2
Bức tranh miêu tả thần biển Poseidon trong thần thoại Hy Lạp do hoạ sỹ Walter Crane phác họa vào năm 1893. (Ảnh: Wikimedia Commons). Trích đoạn miêu tả của Plato về Atlantis (bản dich của Benjamin Jowett): “Trong khu đền, họ đặt những bức tượng vàng: có tượng vị thần biển đứng sừng sững trên một cỗ xe lục mã có cánh với kích cỡ lớn đến mức đầu của ngài có thể chạm đến trần nhà; xung quanh Ngài có hàng trăm Nữ thần biển (Nereid) cưỡi cá heo, loài sinh vật được cho là có số lượng đông đúc như con người vào thời đó”.

Người ta cho rằng Atlantis đã bị thần biển Poseidon, vốn là vị thần bảo hộ thành phố, nhấn chìm sau khi đạo đức của con người nơi đây trở nên suy đồi. Tương tư, các truyền thuyết trong vùng Pampa Aullagas cũng kể về một trận lụt được thần biển Tunupa giáng xuống do sự suy thoái về đạo đức trong xã hội.

Trận lụt này được cho là bắt nguồn từ hồ Titicaca ở phía bắc sau đó tràn xuống dãy núi Pampa Aullagas, và tại đây ông Allen cho biết vẫn còn sót lại một số vết tích của lũ lụt.

Cái tên nói lên điều gì?

Trước khi bị người Tây Ban Nha xâm chiếm, một phần của khu vực Pampa Aullagas từng được gọi là Antisuyo, nghĩa là “vương quốc của đồng”. Antis là một từ ám chỉ đồng trong thổ ngữ của người Quecha. Ông Allen lưu ý rằng từ này có thể có liên hệ với hậu tố “antis” trong từ Atlantis.

Trong chuyên mục Khoa học Huyền bí, Đại Kỷ Nguyên khám phá các nghiên cứu và các sự kiện có liên quan tới các hiện tượng và giả thuyết đang thách đố hiểu biết của chúng ta hiện nay. Chúng tôi sẽ đào sâu vào những ý tưởng có thể kích trí tưởng tượng và mở ra những khả năng mới. Hãy chia sẻ với chúng tôi suy nghĩ của bạn về những chủ để có thể gây nhiều tranh cãi trong phần bình luận bên dưới.

Tác giả: Marieke Vos, Đại Kỷ Nguyên tiếng Anh.
Xem bài gốc ở đây.
Hoàng Sâm biên dịch

Xem thêm:

Từ Khóa: