Bớt đi một chút chỉ trích, thêm vào một chút khoan dung, bản thân sống tự tại thì người khác cũng sẽ cảm thấy nhẹ nhàng khoan khoái. Cuộc sống vui vẻ hạnh phúc, thật ra chỉ nằm trong tay mỗi người.
Người lương thiện có tấm lòng bao la, bình thản, không có tư tâm tạp niệm, không lừa trời dối đất, cũng sẽ không ôm giữ những ác ý hại người. Khi bị người khác chèn ép, bắt nạt, họ thường chỉ mỉm cười cho qua chứ không ghi nhớ trong lòng. Thân tâm thanh tĩnh, tính tình vui vẻ, cũng nhờ vậy mà cuộc sống luôn hạnh phúc yên bình.
“Nhân thiện nhân khi, thiên bất khi” – Người thiện bị người bắt nạt, nhưng không bị ông Trời bắt nạt
Tục ngữ có câu: “Bất tố khuy tâm sự, bất phạ quỷ xao môn” (Không làm việc trái lương tâm thì nửa đêm không sợ quỷ gõ cửa). Lại cũng có câu rằng: “Quân tử thản đãng đãng, tiểu nhân trường thích thích” (Người quân tử thảnh thơi phóng khoáng, kẻ tiểu nhân lo lắng bời bời).
Người lương thiện thường bị kẻ ác ức hiếp, nhưng điều ấy sẽ không kéo dài mãi mãi. Kẻ ác dẫu được cái lợi trước mắt nhưng cũng chỉ là ích lợi tạm thời. Bởi vì quy luật nhân quả tồn tại một cách khách quan, Thiên lý vốn công bằng, vậy nên không thể chỉ vì nhìn thấy người tốt bị bắt nạt mà không ai dám làm người tốt nữa.
Có câu nói rằng: “Thị phi nhật nhật hữu, bất thính tự nhiên vô”, ý tứ là, chuyện thị phi ngày ngày đều có, chẳng để tai sẽ tự thành không. Khi trong lòng có thể duy trì được một phần bình tĩnh, một phần an nhiên, thì cho dù ai đó đứng trước mặt nói điều sai trái, bạn cũng có thể thản nhiên như không nghe thấy chuyện gì. Nhìn nhưng không thấy, nghe nhưng không động lòng, vậy thì cuộc đời của bạn sẽ không có điều chi mà phiền não.
Một lần đi qua ngôi miếu Thành Hoàng, tôi nhìn thấy dưới mái hiên đặt chiếc bàn tính với ý nghĩa: Đến một ngày nào đó, ông Trời nhất định sẽ tính nợ rõ ràng những việc thiện việc ác của từng người.
Tại đây có tấm biển nằm giữa hai câu đối liễn, trên đó viết rằng: “Nhĩ hựu lai liễu” (Bạn lại đến rồi). Còn hai câu đối liễn là: “Nhân ác nhân phạ thiên bất phạ – Nhân thiện nhân khi thiên bất khi” (Người sợ kẻ ác nhưng ông Trời thì không sợ – Người thiện bị bắt nạt nhưng ông Trời sẽ không bắt nạt). Sau khi đọc xong, trong lòng tôi có một xúc cảm thật mãnh liệt.
Hai câu đối trên bắt nguồn từ bài kệ giảng rằng:
“Nhân ác nhân phạ thiên bất phạ,
Nhân thiện nhân khi thiên bất khi.
Thiện ác đáo đầu chung hữu báo,
Chỉ tranh lai tảo dữ lai trì”.
Nghĩa là:
Con người sợ kẻ ác nhưng ông Trời thì không sợ,
Người thiện bị bắt nạt nhưng ông Trời tuyệt đối không bắt nạt.
Thiện ác đều sẽ có báo ứng,
Chỉ là sớm hay muộn mà thôi.
Sống giữa trời đất, cần lắm một tấm lòng khoan dung mà thiện đãi cho người. Bản thân sống tự tại thì người khác cũng sẽ cảm thấy thoải mái an hoà. Niềm vui và hạnh phúc, thật ra đều nằm trong tay mỗi người, bởi cuộc sống không hề phức tạp, mà hạnh phúc kỳ thực cũng rất giản đơn.
Cho nên mới nói: Vũ trụ mênh mông, thế giới rộng lớn, hạo nhiên chính khí đầy trời đất. Thiện ác đều có trời cao làm chứng, người tốt dẫu bị kẻ khác ức hiếp thì ông Trời sẽ tuyệt đối không phụ tấm chân tình.
“Ngô thiện dưỡng ngô, hạo nhiên chi khí” – Làm người, hãy bồi dưỡng khí hạo nhiên của chính mình
Trong cuộc đời, bất cứ ai cũng từng trải qua những đoạn đường gập ghềnh, trắc trở. Dẫu từng hưởng vinh hoa phú quý và thành công, thì cũng phải trải qua thất bại và giày vò. Dẫu từng sống những tháng ngày vui vẻ hạnh phúc, thì cũng phải gặp qua những chuyện thống khổ đau thương. Dẫu từng phơi mình trong nắng ấm ban mai, thì cũng phải dấn thân vào bão tố phong ba cuộc đời.
Khi chúng ta đối mặt với hết thảy, không nên quá vui mừng và hy vọng, cũng đừng quá bi thương hay tuyệt vọng. Bởi vì tất cả vốn dĩ đều là một phần trải nghiệm, một phần của cuộc sống mà thôi.
“Trên đầu ba thước có Thần linh”, bạn chỉ cần tu dưỡng bản thân, mang theo một trái tim ôn hòa mềm mại, thì khi bước đi giữa đất trời, lòng có thể thản đãng ung dung mà mỉm cười với thế gian. Dẫu sự mềm mại, dịu dàng chưa thể cảm hóa được lòng người, thì ít nhất thiện tâm ấy có thể khiến cho người đạt được bình yên, sống được an nhàn, mỗi một bước đều không hổ thẹn với lòng mình.
Văn Thiên Tường, một thi nhân thời Nam Tống đã mở đầu “Chính khí ca” bằng những câu thơ đầy khí phách:
“Thiên địa hữu chính khí, tạp nhiên phú lưu hình.
Hạ tắc vi hà nhạc, thượng tắc vi nhật tinh.
Ư nhân viết hạo nhiên, bái hồ tắc sương minh”
Dịch nghĩa:
“Trời đất có chính khí, sinh ra cho muôn loài
Là sông núi dưới đất, là trăng sao trên trời
Tràn ngập khắp vũ trụ, khí hạo nhiên của người”
Cho dù là chính khí của trời đất hay là khí hạo nhiên của người, thì đó chính là một loại đại khí bàng bạc che kín cả bầu trời.
Bởi vậy…
Hãy đối tốt với trời đất, bởi trời đất là không gian sinh sống của chúng ta.
Hãy đối tốt với mẹ cha, bởi cha mẹ là khởi nguồn cho sinh mệnh của chúng ta.
Hãy đối tốt với thân nhân, bởi họ là những người thân thiết nhất với chúng ta trong đời này.
Hãy đối tốt với đồng nghiệp, bởi họ là đồng bạn trong công việc của chúng ta.
Hãy đối tốt với ân nhân, bởi đó là người cứu vớt chúng ta ra khỏi những khổ đau.
Hãy đối tốt với oan gia, bởi oan gia vẫn là chủ nợ.
Hãy đối tốt với người xa lạ, bởi họ có thể là nhân duyên của chúng ta trong đời này.
Hãy đối tốt với động vật, bởi đó cũng là bạn tốt của con người.
Hãy đối tốt với cỏ cây hoa lá, bởi vì đó là cảnh đẹp trong sinh mệnh của chúng ta.
Hãy đối tốt với tất cả, bởi hết thảy vạn vật trong trời đất này đều tồn tại vì vẻ đẹp của thế gian.
“Lượng tiểu phi quân tử, vô độ bất trượng phu” – Bụng dạ hẹp hòi không phải người quân tử, lòng không độ lượng chẳng phải bậc trượng phu
Ngày xưa có một người tên là Lâm Thoái Trai, nổi tiếng là một bậc đại thiện đại đức. Trước khi ông lâm chung, con trai đã quỳ xuống trước mặt ông thưa rằng: “Cha sắp rời xa chúng con rồi, xin hãy để lại những lời cuối cùng, để chúng con cả đời kính vâng làm theo“.
Lâm Thoái Trai nói: “Chịu thiệt chính là phúc“. Di sản lớn nhất mà ông để lại cho con cháu, không phải là bạc vàng châu báu, mà đơn giản chỉ là lời căn dặn: Chịu thiệt thòi cũng là hạnh phúc.
Có một câu nói thế này: “Mạc dĩ thành bại luận anh hùng”. Không phải kẻ thắng mới là anh hùng, mà anh hùng đích thực là người có thể chiến thắng bản thân, làm chủ bản thân mình.
Thêm một phần khoan dung độ lượng, bớt một phần ích kỷ hẹp hòi, đó chính là yếu tố làm nên những bậc trượng phu quân tử. Bởi luôn giữ một trái tim cao thượng, một tâm hồn trong sáng, cả con người bạn sẽ toát lên một sức mạnh, sức mạnh từ tình yêu thương mọi người.
“Đại đạo vô vi, thượng thiện nhược thủy” – Đại đạo vô vi, bậc thượng thiện giống như nước
Trong “Dịch Truyện” Khổng Tử thuyết rằng: “Tích thiện chi gia, tất hữu dư khánh”, nghĩa là, nhà làm nhiều điều thiện ắt sẽ có nhiều niềm vui và điềm lành.
Làm việc thiện là điều cao đẹp, cho nên các tôn giáo và văn hoá truyền thống của mọi dân tộc trên thế giới đều khuyến khích con người tích đức hành thiện. Chân thiện là làm việc thiện không cầu hồi báo.
Phần lớn người Á Đông tin rằng “cùng tắc độc thiện kỳ thân” (Khi thất bại cần phải tu dưỡng đạo đức của bản thân), “đạt tắc kiêm tế thiên hạ” (Khi thành công cần phải nỗ lực mang đến lợi ích cho thế giới).
Đa số người ta đều vì ăn no mà nỗ lực phấn đấu, gặp được người ăn xin có thể bố thí một đôi phần. Dẫu rằng, vài đồng bố thí chưa đủ nhiều để giúp họ vượt qua khó khăn trước mắt, nhưng lại đủ lớn để trở thành ánh nắng ấm áp sưởi ấm những trái tim giá lạnh ngày giông bão.
Con đường đời của mỗi người đều trải qua trắc trở, gập ghềnh. Nhưng dẫu mưa to gió lớn, bão tố dập vùi, thì theo thời gian cũng sẽ đến ngày trời quang mưa tạnh, nhìn thấy ánh nắng cuối con đường.
Bớt đi một chút chỉ trích, thêm vào một chút khoan dung, bản thân sống tự tại thì người khác cũng sẽ cảm thấy nhẹ nhàng khoan khoái. Cuộc sống vui vẻ hạnh phúc, thật ra chỉ nằm trong tay mỗi người.
Cuộc sống không hề phức tạp, mà hạnh phúc cũng rất giản đơn. Câu nói “Nhân ác nhân phạ thiên bất phạ, nhân thiện nhân khi thiên bất khi” muốn cho chúng ta biết rằng: Mặc dù người lương thiện thường bị bắt nạt, nhưng thiện có thiện báo, cuối cùng người lương thiện cũng sẽ nhận được phúc báo tốt đẹp.
Người đời có thể sợ hãi kẻ ác, nhưng nhân quả báo ứng, kẻ ác sớm muộn cũng có một ngày phải trả giá cho những chuyện ác mình đã làm. Thiên lý rành rành, trong trời đất này tự có công đạo.
Theo Soundofhope
Khải Phong biên dịch