Đại Kỷ NguyênTin tức thời sự quốc tế cập nhật 24/7, văn hoá truyền thống
Có chuyện kể rằng, khi bản tứ tấu Op.59 của Beethoven vừa mới ra đời đã bị nghệ sĩ violin người Ý Felix Radicati phàn nàn và chỉ trích rằng đó “không phải âm nhạc”. Thế nhưng, Beethoven đã đáp trả như một lời tiên tri: “Ồ, chúng chẳng dành cho anh đâu mà dành cho đời sau”.
Một bài đăng trên tờ Allgemeine Musikalische Zeitung (Âm nhạc phổ thông) năm 1807 đã viết: “Ba tứ tấu Op.59 rất dài và khó chơi mà Beethoven đề tặng đại sứ Nga, bá tước Razumovksy, thu hút sự chú ý của những người sành nhạc về ý đồ và xuất sắc ở cấu trúc nhưng chúng không hề dễ hiểu”.
Ba bộ tứ tấu đàn dây mang tên “Razumovsky” (hay Rasumovsky), opus 59, là bộ tứ tấu mà Beethoven đã viết vào năm 1806, là kết quả của một giao lưu với ủy ban Đại sứ Nga tại Vienna, Bá tước Andreas Razumovsky, gồm 3 bản:
String Quartet No. 7 in F major, Op. 59, No. 1
String Quartet No. 8 in E minor, Op. 59, No. 1
String Quartet No. 9 in C major, Op. 59, No. 3
Beethoven sử dụng một chủ đề đặc trưng của Nga trong hai bộ tứ đầu tiên để vinh danh hoàng tử, người đã trao cho ông hoa hồng.
Trong Op. 59 số 1, “Chủ đề giai điệu Nga” (Thème russe) là chủ đề chính của chương cuối cùng.
Chủ đề này dựa trên nền nhạc dân gian Nga. Không chỉ Op. 59 của Beethoven mà những nhà soạn nhạc nổi tiếng khác đều khai thác giai điệu dân gian Nga như một điểm nhấn, ví như: vở opera của Modest Mussorgsky được sử dụng như nhạc nền; trong chương 6 Boris Godunov, được Sergei Rachmaninoff sử dụng trong chương 6 của 6 Morceaux cho Piano Duet, Op.11 “Glory” (“Slava” “); trong vở ballet The Firebird.của Igor Stravinsky.
Trong bộ tứ Op. 59 số 3, không có “Chủ đề giai điệu Nga” (Thème russe) được biểu hiện rõ ràng trong bản nhạc, nhưng nhiều nhà bình luận đã nghe thấy một đặc trưng Nga trong chủ đề của chương Andantino. Tất cả 3 bộ tứ đã được xuất bản như một bộ tại Vienna vào năm 1808.
String Quartet No. 7 in F major, Op. 59, No. 1 gồm 4 chương:
Chương 1: Allegro
Chương 2: Allegretto scherzando e sempre vivace
Chương 3: Adagio molto
Chương 4: Allegro
Clip là trọn vẹn bản No. 1 được biểu diễn trực tiếp bởi nhóm tứ tấu American String Quartet
Chương 1 xuất hiện trong sự lãng mạn ngọt ngào và vô cùng sâu lắng bởi âm sắc đàn dây rất gợi sự trào dâng của cảm xúc, đặc biệt là tiếng Cello lúc mở màn. Trong đó câu nhạc chủ đề tuyệt vời được tái hiện khá nhiều lần, và mỗi lần là một cảm hứng sáng tạo kèm theo những biến tấu rất riêng.
Chương 2 được viết trên nhịp nhanh hơn và đầy lôi cuốn, với những điểm lóe sáng dịu dàng tha thiết của violon rất đắt giá. Mặc dù vậy tính du dương lãng mạn, tính kịch tính vẫn vô cùng mạnh mẽ. Đặc biệt chất dân ca Nga nổi bật trong mọi cao trào của chương nhạc, mỗi lần nghe tiếng Cello gồng mình là mỗi lần tác phẩm xuất hiện những cảm hứng nghệ thuật đầy hấp dẫn.
Chương 3 là chương nhạc chậm với kịch tính tương phản rất mạnh mẽ, tạo nên sức hút độc đáo một cách khác thường. Bởi những chương nhạc chậm của Beethoven hiếm khi có được sự tương phản kịch tính mạnh đến như vậy. Cũng chính vì lẽ đó, chương nhạc gợi lên những ước mơ hoài bão vượt qua mọi khốn khó khắc nghiệt.
Chương 4 trở về nhịp nhanh Allegro vui tươi nhưng ẩn sâu bên dưới là chất liệu kịch tính rất nặng, và chính chất liệu tinh thần đó đã đẩy tác phẩm lên những cao trào mà thính giả khó có thể tưởng được, chỉ có thể đáp lại chương nhạc này của Beethoven bằng sự hồi hộp.
Đôi nét về tác giả
Ludwig van Beethoven (17 tháng 12 năm 1770 – 26 tháng 3 năm 1827) là một nhà soạn nhạc cổ điển người Đức. Phần lớn thời gian ông sống ở Viên, Áo.
Ông là một hình tượng âm nhạc quan trọng trong giai đoạn giao thời từ thời kỳ âm nhạc cổ điển sang thời kỳ âm nhạc lãng mạn. Ông có thể được coi là người dọn đường (Wegbereiter) cho thời kỳ âm nhạc lãng mạn.
Beethoven được khắp nơi công nhận là nhà soạn nhạc vĩ đại nhất, nổi tiếng nhất và có ảnh hưởng tới rất nhiều những nhà soạn nhạc, nhạc sĩ, và khán giả về sau.
Trong số những kiệt tác của ông phải kể đến các bản giao hưởng như Giao hưởng số 2 Rê trưởng, Giao hưởng số 3 Mi giáng trưởng (Anh hùng ca), Giao hưởng số 5 Đô thứ (Định mệnh), Giao hưởng số 6 Fa trưởng (Đồng quê), Giao hưởng số 7 La trưởng, Giao hưởng số 9 Rê thứ (Niềm vui), các tác phẩm cho dương cầm như Für Elise và các sonata Bi tráng (Pathétique), Ánh trăng (Moonlight), Bình minh (Waldstein), Khúc đam mê (Appasionata)… các sonata cho vĩ cầm như Mùa xuân (Spring), Kreutzer… các Piano Concerto số 2, số 3, số 5 Emperor (Hoàng đế), Violin Concerto D major… các khúc mở màn Overture Coriolan, Leonore, Egmont… và vở Opera duy nhất Fidelio, v.v.
Kim Cương
