Các loài động vật khác cũng giống như con người, chúng cũng có tình cảm, cũng biết vui buồn, cũng trải qua sinh – lão – bệnh – tử. Chỉ là chúng không thể nói thành lời, nên con người chúng ta dễ dàng mà bỏ qua những cảm xúc ấy nơi con vật. Nhưng ở đất nước Hà Lan xinh đẹp, có một cuộc hội ngộ sẽ khiến trái tim bạn thổn thức, để rồi nhìn cuộc sống theo một cách hoàn toàn khác.
Trong một căn phòng nhỏ bên trong sở thú Royal Burgers’ Zoo, Arnhem, Hà Lan, một con tinh tinh cái già đang nằm cuộn trong trong một góc phòng, trên chiếc nệm rơm ấm mềm mà những người trông coi sở thú đặc biệt làm cho nó. Đó là tinh tinh cái Mama, 59 tuổi. Nó là con tinh tinh già nhất ở châu Âu và cũng là một trong những con vật đầu tiên ở sở thú này.
Mama thời điểm ấy, đang đi qua những ngày cuối cùng trong hành trình cuộc sống của mình. Cơ thể nó đã rất yếu đến không còn thiết tha gì tới chuyện ăn uống, cũng không còn đi vòng quanh căn phòng nhỏ được nữa.
Trong video, người ở sở thú đã cố gắng cho nó ăn, mong rằng nó có chút sức lực cho những ngày này. Nhưng Mama đều từ chối, dù nó chỉ cần hé miệng và người ta sẽ bơm hoặc đút thức ăn vào cho nó. Nhưng tinh tinh già vẫn chỉ dùng mõm đẩy đồ ăn ra.
Biết được tình trạng của Mama, một người bạn con người của tinh tinh cái đã tới thăm nó, đó là Jan van Hooff, giáo sư sinh vật học của Đại học Utrecht, người nổi tiếng với những nghiên cứu về các loài linh trưởng. Tinh tinh Mama và giáo sư Hooff có thể được tính là những người bạn lâu năm, bởi họ đã quen biết nhau từ những năm 1972, khi ấy, giáo sư Hooff vẫn đang theo đuổi những nghiên cứu của mình, đồng thời ông cũng đang giúp sở thú Royal Burgers’ Zoo gây giống đàn tinh tinh.
Khi đến nơi, giáo sư Hooff đã chào hỏi Mama bằng tiếng kêu của loài tinh tinh, rồi nhẹ nhàng xoa phần cánh tay của con vật. Ông cố gắng cầm viên thức ăn cho Mama ăn, tinh tinh cái đã nhận đồ ăn nhưng nó còn chưa ý thức được người đang đút cho mình.
Chỉ cho tới khi ngẩng đầu lên, Mama ngay lập tức nhận ra bên cạnh nó lúc này là một người quen, một người bạn cũ. Khi nhận ra giáo sư Hooff, Mama há miệng, để lộ hàm răng đã móm hoàn toàn, chỉ còn phần lợi, rồi nó cất lên một tiếng tru nhỏ, cao vút biểu thị một niềm vui trong sáng. Gặp lại cố nhân, trong những giây phút cô đơn ở cuối con đường làm sao mà không vui cho được.
Khi nhận ra người thân quen, Mama thay đổi hẳn. Nó tỉnh táo hơn và như đang cố gắng đáp lại sự trò chuyện của giáo sư. Trong suốt cuộc gặp tinh tinh già nhiều lần để lộ hàm răng móm của mình. Hình ảnh ấy có thể làm cho người ta sợ, cũng có thể làm cho người ta thấy buồn khi nghĩ tới tuổi già, khi nghĩ tới sự kết thúc. Nhưng nhìn ở một góc độ khác, đó chẳng phải là một nụ cười?
Mama nhẹ nhàng lấy tay ôm cổ giáo sư Hooff, nó nhẹ nhàng xoa đầu ông, trao cho ông một cái ôm như cách mà con người hay ôm lấy người bạn rất thân thiết của mình sau một thời gian dài mới được gặp lại, thân tình mà trân trọng biết bao.
Sau cái ôm và sự vui mừng khi nhận ra nhau, giáo sư Hooff vẫn tiếp tục xoa đầu, trò chuyện và an ủi Mama. Tinh tinh già vịn vào tay ông và chăm chú lắng nghe.
Giáo sư Hooff kể lại rằng, thời gian trước, mỗi lần ông dẫn sinh viên của mình tới công viên để quan sát thực tế sinh sống của các động vật, Mama sẽ luôn chạy về phía ông từ những góc xa nhất, khi đến bên mé của chiếc hào ngăn cách, nó luôn hào hứng chào đón ông bằng ngôn ngữ của loài tinh tinh với một tiếng tru to. Tiếng ‘oohooh!’ vui vẻ ban nãy chính là lời chào hỏi nồng hậu mà tinh tinh già dành cho người bạn quen, như cách mà suốt bao năm nay nó đã làm.
“Một năm vừa qua là một năm khó khăn với Mama, mỗi lần nó cần nhiều thời gian hơn mới có thể đến bên chiếc hào, và cứ vừa đi vừa ngã. Nhất định tôi sẽ rất nhớ Mama”, Giáo sư Hooff tâm sự.
Cuộc gặp gỡ cảm động này cũng chính là cuộc hội ngộ sau cuối của hai người bạn, hai người đồng hành lâu năm. Sau cuộc viếng thăm của giáo sư Hooff một tuần, ngày 5/4/2016, tinh tinh Mama qua đời.
Tinh tinh Mama đã sống lâu hơn nhiều so với tuổi thọ trung bình của giống loài. Trong cuộc đời của một tinh tinh, nó cũng đã trở thành một con vật có sức ảnh hưởng rất lớn trong đàn. Vườn thú Royal Burgers’ Zoo đã dành một trang nhỏ trên website của mình để kể lại câu chuyện về cuộc đời của Mama.
Cuộc hội ngộ đặc biệt của tinh tinh Mama vào giáo sư Hooff giống như một chương trong câu chuyện cổ tích cuộc sống mà chúng ta có thể kể cho con trẻ mỗi đêm trước khi con ngủ, hoặc khi con ngây thơ mà đặt cho chúng ta câu hỏi: “Cha ơi, mẹ ơi, đồng cảm là gì ạ?“
Cô bé, cậu bé của bạn có lẽ sẽ cảm nhận được khái niệm mà nhiều người lớn phải chịu thua không thể diễn đạt thành lời. Những tâm hồn bé thơ và trong sáng ấy sẽ rung động, và sẽ hiểu được rằng: A, đồng cảm là khi trái tim ta rung động vì nỗi đau của một sinh mệnh khác, là khi ta nghĩ về họ với những suy nghĩ của yêu thương và khi ta thấy được tâm hồn mình khẽ vui lên khi cảm nhận được một sự sống khác đẹp đẽ và quý giá biết nhường nào. Hệt như cách mà hai tâm hồn khác giống loài ấy cảm nhận và đón nhận nhau.
Nguồn ảnh: Uplift, Mirror
Hải Lam