Đại Kỷ NguyênTin tức thời sự quốc tế cập nhật 24/7, văn hoá truyền thống
Một vật thể mới vừa được các nhà khoa học khám phá ra khi nó từ hệ Mặt Trời khác đi ngang qua Trái Đất với hình dạng một điếu xì gà khổng lổ màu đỏ. Đây là lần đầu tiên các nhà thiên văn học quan sát thấy một tiểu hành tinh có kích thước khổng lồ và cấu trúc phức tạp đến như vậy.
Tiểu hành tinh này được đặt tên là Oumuamua (hay còn gọi với cái tên II / 2017 UI). Nó được phát hiện bởi kính thiên văn Pan-STARRS 1 ở Hawaii và không mất nhiều thời gian để các nhà vật lý thiên văn tìm ra quỹ đạo và vận tốc khác thường của nó, có lẽ nó do một ngôi sao lân cận nào đó phóng ra. Theo tiếng Hawaii có nghĩa là “người đưa tin”.
Oumuamua có chiều dài khoảng 400m, lớn gấp 10 lần so với bề rộng của nó. Các nhà nghiên cứu cho biết chưa từng thấy vật thể nào có hình dạng như thế trong khoảng 750.000 tiểu hành tinh và sao chổi trong hệ Mặt Trời của chúng ta.
Ban đầu các nhà khoa học cho rằng Oumuamua là một sao chổi nhưng khi nó tiến đến gần Trái Đất thì họ mới thật sự ngỡ ngàng và nhanh chóng đưa ra kết luận rằng Oumuamua là một tiểu hành tinh đến từ hệ Mặt Trời khác mà chúng ta chưa hề biết đến trong vũ trụ thông qua các dữ liệu về quỹ đạo của thiên thạch này.
Tuy nhiên đó không phải điều duy nhất mà các nhà thiên văn học phát hiện được. Các phép tính ban đầu cho thấy tiểu hành tinh này đến từ sao Vega, trong chòm sao Lyra, nó di chuyển với tốc độ đáng kinh ngạc 95.000 km/h, nên bay từ sao Vega đến Trái Đất mất 300.000 năm. Cách đây 300.000 năm, sao Vega không ở vị trí đó.
Điều này cho thấy Oumuamua có thể đã đi qua không gian không gắn liền với bất kỳ hệ sao nào trong suốt hàng trăm triệu năm.
Oumuamua có kích thước khổng lồ, di chuyển với vận tốc cực lớn. Nhà thiên văn học Thomas Zurbuchen của NASA phải thốt lên rằng: “Trong nhiều thập kỷ, chúng tôi đã đặt ra giả thiết rằng các vật thể liên sao ở đó, và bây giờ, lần đầu tiên chúng tôi có bằng chứng rằng chúng tồn tại. Tức là các vật thể là tập hợp của vô vàn các sao khác nhau. Và giờ đây khi quan sát được Oumuamua, các giả thuyết đó lần đầu tiên đã được chứng minh một cách trực tiếp và đơn giản.
Phát hiện lịch sử này đang mở ra cánh cửa mới nghiên cứu sự hình thành các hệ mặt trời ngoài vũ trụ của chúng ta.”
Khi Oumuamua được phát hiện, tất cả các kính thiên văn nổi tiếng của các đài quan sát trên thế giới như đài quan sát Gemini, ESO ở Chile, kính thiên văn viễn vọng hồng ngoại ở Anh, kính thiên văn lớn nhất ở Canada đều tập trung quan sát nó.
Kết hợp các hình ảnh quan sát được, nhóm các nhà khoa học nghiên cứu quốc tế đã phát hiện thêm rằng, Oumuamua thay đổi độ sáng 10 lần trong mỗi 7,3 giờ đồng hồ quay quanh trục của nó. Không có sao chổi hay tiểu hành tinh khác trong hệ mặt trời làm được như vậy.
Ông Karen Meech, thuộc Viện Thiên văn học Hawaii (Mỹ) cho hay: “Sự biến đổi lớn về độ sáng bất thường này có nghĩa là vật thể rất dài, khoảng gấp 10 lần so với chiều rộng, với hình dáng xoắn phức tạp. Chúng tôi cũng phát hiện ra rằng nó màu đỏ, tương tự như các vật thể bên ngoài Hệ Mặt Trời và nó trơ trụi, không có bụi mờ bám xung quanh. Điều này chứng tỏ tiểu hành tinh này được làm bằng vật liệu dày đặc – đá và có thể là kim loại không có nước hoặc đá”.
Tiểu hành tinh Oumuamua di chuyển xung quanh Mặt Trời vào ngày 9/ 9 với tốc độ 315.000 km/h và hiện nay nó đang đi ra khỏi Hệ Mặt Trời. Tính đến ngày 20/11, tốc độ của nó giảm xuống là 138.000 km/h.
Nó sẽ đi qua quỹ đạo sao Mộc vào tháng 5/2018 và sao Thổ vào tháng 1/2019. Các nhà khoa học sẽ tiếp tục quan sát cho đến khi Oumuamua không thể nhận ra nó nữa.
Các quan sát và phân tích vừa qua của các nhà thiên văn học được NASA tài trợ một phần kinh phí trong nỗ lực tìm kiếm, phát hiện môi trường sống mới cho con người.
Sơn Tùng
