Paracetamol là loại thuốc được sử dụng rất phổ biến để giảm đau và hạ sốt. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo, paracetamol cũng có nhiều tác dụng phụ, mọi người không nên lạm dụng, dễ gây dị ứng, tổn thương gan…
Bác sĩ Thanh Thanh, Viện Y học Ứng dụng Việt Nam trao đổi với Sức khỏe và Đời sống, paracetamol nếu sử dụng đúng liều theo hướng dẫn, thường không gây ra tác dụng phụ.
Tuy nhiên, nếu sử dụng quá nhiều, paracetamol có thể gây ra những tác dụng phụ nghiêm trọng, thậm chí tử vong.
Dưới đây là những tác dụng phụ có thể xảy ra nếu lạm dụng thuốc Paracetamol:
Phản ứng dị ứng
– Khó thở hoặc khó nuốt.
– Sưng phù mặt, môi, họng hoặc lưỡi.
– Phát ban.
– Ngứa nhiều.
– Bong da hoặc nổi mụn nước trên da.
Tổn thương gan nghiêm trọng
Bác sĩ Thanh Thanh cho biết, tất cả những sản phẩm có chứa paracetamol đều có cảnh báo về gan.
Nguyên nhân gây tổn thương gan là do N-acetyl-p-benzoquinone imine (NAPQI) gắn với màng tế bào gan. Nếu không bị trung hòa bởi các chất chống oxy hóa, chất này sẽ gây tổn thương lớp màng lipid kép của tế bào.
Glutathione của gan là chất chống oxy hóa chủ yếu, gắn và trung hòa NAPQI. Do đó, khi quá liều paracetamol thì glutathione bị thiếu hụt và nếu trên 70% số lượng bình thường thì NAPQI không bị trung hòa và gây tổ thương cho tế bào gan.
Tổn thương gan nghiêm trọng có thể xảy ra nếu bạn:
– Uống nhiều hơn 4g (4000 mg) paracetamol mỗi ngày.
– Uống nhiều hơn 1 sản phẩm có chứa paracetamol cùng một lúc.
– Uống từ 3 cốc rượu trở lên mỗi ngày khi sử dụng paracetamol.
Các triệu chứng tổn thương gan:
– Vàng da hoặc vàng mắt.
– Đau bụng vùng hạ sườn phải.
– Buồn nôn hoặc nôn.
– Chán ăn.
– Mệt mỏi.
– Vã mồ hôi nhiều hơn bình thường.
– Da xanh.
– Bầm tím hoặc chảy máu bất thường.
– Nước tiều sẫm màu hoặc có màu như nước trà.
– Đi ngoài phân đen.
Lưu ý
– Cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng khi dùng thuốc.
– Trong các trường hợp đau đầu, đau răng, đau khớp, đau do ngã, chấn thương… bắt buộc phải uống paracetamol thì cần lưu ý là thuốc có tác dụng sau khi uống khoảng 15 – 30 phút và tác dụng tối đa trong 3-4 giờ.
Vì vậy, phải dùng thuốc cách nhau tối thiểu 4 giờ. Thuốc được chuyển hóa ở gan thành chất hòa tan trong nước và thải trừ ra ngoài qua nước tiểu.
– Khi dùng thuốc không uống bia, rượu và các loại thuốc khác có khả năng làm tăng độc tính của paracetamol như isoniazid…
– Người say rượu, người có bệnh tim mạch, phổi, thận, gan hoặc thiếu 6GP… không nên uống thuốc paracetamol.
– Sử dụng loại paracetamol theo cơ chế phóng thích chậm để tác dụng thuốc được kéo dài và ít hại đến gan.
Phương Nam