‘Xường xám’ hay ‘sườn xám’ là một loại trang phục của phụ nữ Trung Quốc từ khi người Mãn Châu cai trị đất nước vào thế kỷ 17.

Theo truyền thống, sườn xám được may bằng lụa, có thêu hoa ngũ sắc hay chỉ nhiều màu, ôm lấy thân nhưng không bó sát vào cơ thể, cổ cao và tà áo thẳng.

Sườn xám là biểu tượng của trang phục truyền thống Trung Quốc, và được coi là mẫu mực trong thiết kế trang phục Trung Hoa, thể hiện nét giao thoa văn hóa giữa phương Đông và phương Tây. Đây cũng là sự kết hợp hài hòa giữa dân gian và học thuật. Từ thời vua Đạo Quang (1821-1850) tới Quang Tự (1875-1908), cho đến những năm đầu của thế kỷ hai mươi, chiếc áo dài sườn xám đã trải qua nhiều thay đổi, nhưng vẫn luôn gắn liền với nhiều mỹ nhân nổi tiếng của Trung Hoa.

Xường xám dưới thời vua Quang Tự (1875-1908) thời nhà Thanh. Trong ảnh là Dục Lãng Bối Lặc phúc tấn (Ảnh: Wikipedia)
Sườn xám dưới thời vua Quang Tự (1875-1908) thời nhà Thanh. Trong ảnh là Dục Lãng Bối Lặc phúc tấn (Ảnh: Wikipedia)
Xường xám dưới thời vua Quang Tự (1875-1908) thời nhà Thanh. Trong ảnh là Ái Tân Giác La Hằng Hương (Ảnh: Wikipedia)
Sườn xám dưới thời vua Quang Tự (1875-1908) thời nhà Thanh. Trong ảnh là Ái Tân Giác La Hằng Hương (Ảnh: Wikipedia)

Sườn xám còn được gọi bằng nhiều tên khác như Trường Sam (長衫) và Kỳ Bào (旗袍). Tên gọi ‘Kỳ bào’ nghĩa là ‘chiếc áo khoác dài của người Mãn Thanh’, đã trở thành loại trang phục thường nhật của các thiếu nữ triều Thanh, sau khi thủ lĩnh Mãn Châu là Nỗ Nhĩ Cáp Xích thiết lập chế độ Bát Kỳ, phân chia bộ lạc theo các đơn vị hành chính.

Một điều thú vị là đàn ông người Hán trong hệ thống Bát Kỳ phải mặc trang phục dành cho nam giới, được gọi là Trường Bào (長袍).

Chiếc sườn xám hiện đại bắt nguồn từ Thượng Hải trong thập niên 1920, được những người nổi tiếng và giới thượng lưu ưa chuộng. Tuy nhiên, nó lại không được ủng hộ ở đại lục sau khi Đảng Cộng sản Trung Quốc lên nắm quyền vào năm 1949. Khi nhiều người dân Thượng Hải chạy trốn sang Hồng Kông, sườn xám lại trở thành loại trang phục thời thượng ở đây. Trong những năm 1950, phụ nữ lao động Hồng Kông thường mặc áo khoác bên ngoài sườn xám.

Và đây là chiếc sườn xám được thiết kế tinh tế mà chúng ta vẫn nhìn thấy ngày nay, thường được mặc trong những sự kiện trang trọng như đám cưới và tiệc tùng. Một số ngành kinh doanh như khách sạn, nhà hàng và hãng hàng không Châu Á cũng lựa chọn sườn xám làm đồng phục cho các nữ nhân viên.

(Ảnh: Secret China)
(Ảnh: Secret China)

Chiếc áo dài bó sát làm tôn lên đường cong của nữ giới. Đôi khi, tà áo dài xuống sàn nhà với đường xẻ ở một hoặc cả hai bên. sườn xám có thể được may bằng nhiều chất liệu vải khác nhau, cộc tay hoặc đôi khi là cánh tay áo xòe.

Tuy nhiên, sườn xám phù hợp nhất với vóc dáng nhỏ nhắn và thân hình mảnh mai – một vóc dáng cổ điển thường thấy ở Trung Quốc.

Những bức ảnh dưới đây sẽ cho chúng ta thấy nét duyên dáng và thanh lịch của sườn xám Trung Hoa:

(Ảnh: Secret China)
(Ảnh: Secret China)
(Ảnh: Secret China)
(Ảnh: Secret China)
(Ảnh: Secret China)
(Ảnh: Secret China)
(Ảnh: Secret China)
(Ảnh: Secret China)
(Ảnh: Secret China)
(Ảnh: Secret China)
(Ảnh: Wikipedia)
(Ảnh: Wikipedia)

Lulu và Cassie Ryan, Vision Times
Biên dịch: Hồng Liên