Trong vòng xoáy của mạng xã hội: Hãy là một người tiêu dùng thông thái

Ngày nay, thế giới ảo như mạng xã hội facebook, web chat, game online, cổng thông tin điện tử… tràn ngập và thống lĩnh toàn cầu. Đối với mọi người nó tựa như chất gây nghiện nhưng đồng thời cũng mở ra một chân trời mới cho những ai biết tận dụng và kiểm soát nó.

Có lẽ bạn cũng như tôi đều bắt gặp những hình ảnh quen thuộc này: trên xe buýt mỗi người đều cầm một chiếc điện thoại để giết thời gian, đi cà phê với bạn bè thì ai đó cũng đang dán mắt vào điện thoại mà quên gọi đồ uống, về nhà mỗi thành viên trong gia đình nằm mỗi góc khác nhau không ai trò chuyện với ai mà chăm chú vào màn hình điện thoại…

Người ta vẫn đang sử dụng điện thoại mọi lúc mọi nơi giống như vật bất ly thân, hay một thói quen không thể thiếu mà quên mất rằng: mạng xã hội chính là con dao hai lưỡi, nó đem lại rất nhiều lợi ích nhưng tác hại cũng hề không nhỏ.

Vậy mạng xã hội có sức hút gì mà khiến bao nhiêu người trầm mê đến như vậy?

Mục đích của mạng xã hội là tạo ra một hệ thống trên nền Internet cho phép người dùng giao lưu và chia sẻ thông tin một cách có hiệu quả, vượt ra ngoài những giới hạn về địa lý và thời gian. Nó có thể giúp chúng ta:

Giới thiệu bản thân mình với mọi người

Chúng ta có thể giới thiệu tính cách, sở thích, quan điểm của bản thân trên mạng xã hội và nó có thể giúp chúng ta tìm kiếm những cơ hội phát triển khả năng của bản thân.

Kết nối bạn bè

Chúng ta có thể biết được nhiều thông tin về bạn bè hoặc người thân bằng cách kết bạn trên mạng xã hội. Chúng ta cũng có thể gặp gỡ và giao lưu kết bạn với tất cả mọi người trên thế giới có cùng sở thích hay quan điểm giống mình. Từ đó có thể xây dựng mối quan hệ tốt đẹp hơn hoặc hợp tác với nhau về nhiều mặt.

Kinh doanh

Bán và mua hàng online không còn xa lạ với tất cả chúng ta vì thế mạng xã hội là một môi trường kinh doanh vô cùng lí tưởng. Bạn cũng có thể dùng nó để quảng cáo cho những sản phẩm của công ty, giúp cho bạn có thể tìm kiếm được những khách hàng tiềm năng.

Bày tỏ quan niệm cá nhân

Trải qua rất nhiều hoạt động căng thẳng trong cuộc sống, mỗi con người cần bày tỏ và cần nhận được sự sẻ chia để chúng ta cảm thấy thanh thản hơn. Thế nhưng việc chia sẻ vấn đề của mình ngoài đời thực đôi khi trở nên khó khăn với một số người ít nói. Chính vì thế việc viết ra những suy nghĩ của mình qua bàn phím máy tính sẽ giúp chúng ta giải tỏa được phần nào.

Mang đến lợi ích về sức khoẻ

Giúp cải thiện não bộ và làm chậm quá trình lão hoá, nghiên cứu của giáo sư Gary Small tại trường Đại học California Los Angeles, cho thấy càng sử dụng và tìm kiếm nhiều thông tin với internet, não bộ sẽ càng được rèn luyện tốt hơn và các khả năng phán đoán, quyết định cũng sẽ từ đó phát triển thêm. Ông còn đồng thời nhận thấy rằng, việc sử dụng internet nhiều có thể giúp cho não bộ hoạt động tốt hơn, giúp làm giảm quá trình lão hóa và làm cho người lớn tuổi vẫn có suy nghĩ hết sức lạc quan.

Tiếp nhận nhiều thông tin bổ ích, học hỏi kiến thức và kỹ năng

Bạn có thể dễ dàng khám phá những chân trời mới trên mọi miền thế giới, hay sâu thẳm dưới lòng đại dương cho đến các tinh cầu xa xôi, mà không cần trực tiếp đặt chân đến thông qua mạng xã hội. Mọi thắc mắc về lịch sử, thiên văn, địa lý, sức khỏe nhân thể người… bạn cũng có thể dùng google để giải đáp. Không chỉ vậy bạn còn có thể học được rất nhiều điều bổ ích, những lời khuyên thông qua các câu chuyện văn hóa cổ xưa, nhân sinh cuộc sống… qua mạng xã hội. Thông qua đó bạn có thể hoàn thiện bản thân mình.

Chúng ta không thể phủ nhận những lợi ích mà mạng xã hội đã mang đến cho con người hiện nay như giúp ích cho công việc, tìm kiếm thông tin, thiết lập các mối quan hệ cá nhân hay giải trí… Tuy nhiên, nó cũng chứa đựng nhiều nguy cơ, rủi ro tiềm ẩn có thể ảnh hưởng xấu tới công việc, mối quan hệ cá nhân và cuộc sống, sức khỏe của người sử dụng.

Tác hại của mạng xã hội đối với tinh thần con người

Giảm tương tác giữa người với người

Thử tưởng tượng xem bạn bè và người thân của bạn sẽ cảm thấy thế nào, khi gặp mặt họ mà bạn cứ dán mắt vào Facebook qua chiếc Smartphone. Nghiện mạng xã hội không chỉ khiến bạn dành ít thời gian cho người thật việc thật ở quanh mình, mà còn khiến họ buồn phiền khi bạn coi trọng bạn bè “ảo” hơn những gì ở trước mắt. Dần dần, các mối quan hệ sẽ bị rạn nứt và sẽ chẳng ai còn muốn gặp mặt bạn nữa.

Tăng mong muốn gây chú ý

Đăng tải những status mơ hồ nhầm câu like và view không còn là chuyện lạ, song nó thực sự khiến người khác phát bực nếu dùng quá thường xuyên. Mạng xã hội cũng góp phần tăng sự ganh đua, sự cạnh tranh không ngừng nghỉ để tìm like, và nó sẽ cướp đi đáng kể quỹ thời gian của bạn.

Xao lãng mục tiêu cá nhân

Quá chú tâm vào mạng xã hội dễ dàng làm người ta quên đi mục tiêu thực sự của cuộc sống. Thay vì chú tâm tìm kiếm công việc trong tương lai bằng cách học hỏi những kĩ năng cần thiết, các bạn trẻ lại chỉ chăm chú để trở thành “anh hùng bàn phím” và nổi tiếng trên mạng.

Nguy cơ trầm cảm

Các nghiên cứu gần đây cho thấy những ai sử dụng mạng xã hội càng nhiều thì càng cảm thấy tiêu cực hơn, thậm chí có thể dẫn đến trầm cảm. Điều này đặc biệt nguy hiểm với những ai đã được chẩn đoán mắc bệnh trầm cảm từ trước. Vì thế, nếu bạn phát hiện mình thường xuyên cảm thấy mất tinh thần, có lẽ đã đến lúc tạm biệt Facebook trong một thời gian.

Giết chết sự sáng tạo

Mạng xã hội là phương tiện hiệu quả nhất để làm tê liệt và giết chết quá trình sáng tạo. Quá trình lướt các trang mạng xã hội, đặc biệt là Tumblr, có tác động làm tê liệt não bộ tương tự như khi xem tivi trong vô thức. Nếu hôm nay bạn có kế hoạch làm việc thì hãy tuyệt đối tránh xa các trang mạng xã hội!

Bạo lực trên mạng

“Anh hùng bàn phím” là một từ không còn xa lạ trong thời gian gần đây. Người ta cảm thấy thoải mái trên mạng nên họ thường nói những điều mà ngoài đời không dám phát biểu. Nếu bạn là một trong những người hay phát ngôn thô lỗ và nhục mạ người khác trên mạng thì hãy dừng lại ngay lập tức! Bạn không “vô danh” như bạn nghĩ đâu. Vấn nạn bạo lực trên mạng càng nhức nhối thì ngoài đời con người cũng dần trở nên bất lịch sự hơn hẳn.

Tình yêu dễ đổ vỡ

Cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt vì đeo bám trên mạng. Ghen tuông hay rình mò trên mạng không bao giờ mang đến kết quả tốt đẹp cho các đôi lứa đang yêu. Mạng xã hội tưởng chừng là công cụ hiệu quả để “hâm nóng tình cảm”, nhưng thực tế là lợi thì ít mà hại thì nhiều. Theo nghiên cứu, những ai sử dụng mạng xã hội càng nhiều thì họ càng có “tật” theo dõi mọi hành động của người ấy, dễ dẫn đến cãi vã và chia tay.

Thường xuyên so sánh bản thân với người khác

Những gì người ta khoe khoang trên mạng không hẳn là con người thật của họ, và việc thường xuyên so sánh những thành tựu của mình với bạn bè trên mạng sẽ ảnh hưởng rất tiêu cực đến tinh thần của bạn. Hãy dừng việc so sánh và nhớ rằng ai cũng có điểm mạnh, điểm yếu của riêng mình.

Thiếu riêng tư

Từng có tin đồn các trang mạng xã hội bán thông tin cá nhân của người sử dụng, lại thêm nhiều nguy cơ từ hacker, virus. Những điều này đều cảnh báo rằng sự riêng tư cá nhân đang dần mất đi trong khi mạng xã hội càng phát triển. Nếu bạn không khôn ngoan khi post thông tin trên mạng, sẽ có khi chúng quay lại cắn “bạn” trong tương lai. Sẽ ra sao nếu sếp vô tình đọc được một status “trẻ trâu” của bạn?

Ngoài ra nếu dùng mạng xã hội thời gian dài, tiếp xúc liên tục với các sóng wifi sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng

Thai nhi bị dị hình

Việc bà mẹ mang thai mà tiếp xúc nhiều với các bức xạ vô tuyến phi nhiệt của sóng điện thoại di động và sóng wifi có thể có nguy cơ cao gây ảnh hưởng sự phát triển bình thường của thai nhi, thậm chí là dị hình hoặc các bộ phận trên cơ thể phát triển không bình thường. Đây là kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học năm 2014.

Thường xuyên mất ngủ

Tình trạng mất ngủ sẽ diễn ra thường xuyên nếu như bạn luôn để chiếc điện thoại đầu giường. Nguyên nhân là do các bức xạ của sóng di động và wifi tác động vào các sóng não của cơ thể, dẫn đến tình trạng mất ngủ triền miên.

Suy giảm trí nhớ

Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra dưới tác dụng thường xuyên và liên tục của wifi, chức năng của não bộ sẽ thay đổi đáng kể, từ đó làm suy giảm trí nhớ đặc biệt là ở nữ giới.

Tăng nhịp tim

Cũng theo các nhà khoa học cho rằng những người sống trong môi trường có nhiều sóng wifi hoặc 3G, sóng điện thoại di động đều sẽ trải qua một phản ứng vật lý cho các tần số điện từ. Các phản ứng ở đây tương tự như nhịp tim của một người đang gặp căng thẳng.

Gây chóng mặt, đau đầu

Phản ứng đầu tiên của cơ thể khi tiếp xúc quá lâu với sóng wifi là đau đầu, chóng mặt. Vì lý do đó mà những người làm việc trong môi trường sử dụng mạng wifi liên tục nên dành một khoảng thời gian để nghỉ ngơi nếu không muốn căng thẳng đầu óc.

Sụt giảm năng lượng ở phụ nữ

Theo một nghiên cứu khoa học gần đây, khi cho 30 phụ nữ tiếp xúc liên tục với bức xạ của sóng wifi trong vòng 1 giờ, họ đều báo cáo cảm thấy mệt mỏi và sụt giảm năng lượng.

Vậy sử dụng mạng xã hội như thế nào cho hợp lý

Những việc trước mắt nên làm

Dưới đây là những biện pháp phòng ngừa được đề xuất bởi Viện Ung thư Quốc gia và Trung tâm Cơ quan An toàn hạt nhân phòng chống bệnh của Mỹ, Trung tâm Dịch vụ Y tế Quốc gia của Anh và Trung tâm Bảo vệ bức xạ của Australia:

– Nên nhắn tin thay vì gọi điện. Nếu phải nghe/gọi, nên dùng tai nghe, để máy cách xa tai.

– Phụ nữ mang thai tránh mang điện thoại bên mình hoặc cạnh áo ngực.

– Nam giới không để di động trong túi quần.

– Hạn chế cho trẻ em tiếp xúc với điện thoại (vì trẻ em có hộp sọ mỏng và nhỏ hơn người trưởng thành).

– Không đặt máy dưới gối. Nên để trên bàn cạnh giường ngủ ở chế độ im lặng, tránh bị giật mình nếu có tin nhắn hoặc cuộc gọi đến.

Cách sử dụng Facebook hiệu quả

– Đặt ra mức thời gian tối đa cho việc sử dụng Facebook trong ngày.

– Chia sẻ mục tiêu của bạn với bạn bè.

– Cắt giảm việc tham gia các hội nhóm trên Facebook và bớt Like.

– Luôn nhớ rằng sử dụng Facebook quá nhiều là sự lãng phí thời gian.

Qua đây, mỗi chúng ta cần rút ra bài học cho riêng mình, cần trau dồi một vốn kiến thức để biết sắp xếp thời gian hợp lý, chắt lọc cho mình những thông tin đúng đắn; rèn cho mình một bản lĩnh và tìm cho mình một mục đích sống để gạt sang một bên mọi cám dỗ tầm thường mà đến với hoài bão. Hãy là một người dùng thông thái: Mạng xã hội không thể là ông chủ của bạn, chính bạn phải là người điều khiển mạng xã hội.

Nhã Thanh tổng hợp