“Không quan tâm điều hơn lẽ thiệt, ngắm trước sân hoa nở hoa tàn, tùy ý ra đi hay ở lại, nhìn khung trời mây tụ mây tan”. Đây chẳng phải cảnh giới của những bậc minh triết hay sao?

Người xưa cho rằng ai ai cũng có Mệnh, họa phúc cả một đời của con người ta đều là đã có định số, phú quý là căn cứ theo Đức tích tụ từ kiếp trước. Nếu như vì tâm đố kỵ và sự bất mãn mà tranh đấu, làm hại người khác, thì chẳng những không thay đổi được vận mệnh của bản thân, mà ngược lại còn tạo nghiệp tích họa cho chính mình mà thôi.

Trong sách “U song tiểu ký” có ghi lại một câu đối như thế này: “Sủng nhục bất kinh, khán đình tiền hoa khai hoa lạc; khứ lưu vô ý, vọng thiên không vân quyển vân thư”. (Tạm dịch: Không quan tâm điều hơn lẽ thiệt, ngắm trước sân hoa nở hoa tàn; tùy ý ra đi hay ở lại, nhìn khung trời mây tụ mây tan).

Một đôi câu đối chỉ có vài chữ, nhưng lại khắc sâu được nhân sinh quan và thái độ đối với vạn sự của tác giả, được thì không hoan hỉ, mất cũng không ưu phiền, vinh sủng hay chịu nhục cũng không kinh động, ra đi hay ở lại cũng không bận tâm, cần chi phải tranh tranh đấu đấu để hãm hại lẫn nhau. Như vậy mới có thể giữ tâm cảnh ôn hòa, thanh bạch tự nhiên.

Vào thời Tống có một nhà thơ cũng là Tể tướng tên Hướng Mẫn Trung. Ông không bị ảnh hưởng bởi những thứ phú quý và danh lợi tầm thường.  Ngày Hoàng đế Chân Tông hạ chiếu thư truyền đạt mệnh lệnh bổ nhiệm chức quan cho Hướng Mẫn Trung, Lý Tông Ngạc đang là Học sỹ Viện hàn lâm.

Hoàng thượng nói với ông ta: “Trẫm từ khi lên ngôi tới nay, chưa từng bổ nhiệm quan Phó xạ. Ngày hôm nay bổ nhiệm Mẫn Trung nhậm chức quan này, đây không phải là một sự bổ nhiệm tầm thường. Mẫn Trung chắc là rất vui mừng”. Lý Tông Ngạc bẩm: “Thần từ sáng sớm hôm nay đã vào trong cung rồi, cũng không biết đã tuyên bố chiếu thư, không hiểu giờ này Mẫn Trung như thế nào?”.

Họa phúc cả một đời của con người ta đều là đã có định số, phú quý là căn cứ theo Đức tích tụ từ kiếp trước. (Ảnh: tinhhoa.net)

Hoàng đế nói: “Trong nhà Mẫn Trung hôm nay khách đến chúc mừng nhất định là rất đông, khanh qua nhà ông ta xem thử, rồi ngày mai trở lại báo cáo cho Trẫm. Không nên nói ấy là chủ ý của Trẫm”. Tông Ngạc và Hướng Mẫn Trung vốn là bạn thân, nên Tông Ngạc đi thẳng vào trong phủ gặp Thừa tướng. Sau đó chúc mừng nói: “Hôm nay nghe nói có chiếu thư bổ nhiệm Ngài, các quan sỹ đại phu đều rất vui, cả nước đón mừng”. Hướng Mẫn Trung chỉ ậm ừ cho qua chuyện.

Tông Ngạc lại nói: “Từ khi đương kim Hoàng thượng lên ngôi tới nay chưa từng bổ nhiệm chức Phó xạ, đây không phải là sự bổ nhiệm tầm thường. Nếu không có đức cao vọng trọng, Hoàng thượng làm sao tin tưởng như vậy được?”. Hướng Mẫn Trung vẫn chỉ trả lời lấy lệ, rốt cuộc thực ra là chẳng nói gì. Tông Ngạc rời khỏi gian nhà chính, phái người đến phòng bếp, hỏi hôm nay trong phủ Thừa tướng có yến tiệc chiêu đãi khách khứa bà con gì hay không. Người trong bếp cũng nói trong phủ Thừa tướng hôm nay yên tĩnh không người.

Ngày hôm sau Tông Ngạc lên triều, Hoàng thượng hỏi: “Hôm qua có tới gặp Mẫn Trung không?”.

Tông Ngạc trả lời: “Bẩm đã gặp ông ấy rồi”.

Hoàng thượng lại hỏi “Tâm ý của Mẫn Trung ra sao?”.

Tông Ngạc đem những gì mình thấy báo cáo cả lại.

Vua cười nói: “Hướng Mẫn Trung thật sự là không quan tâm đến chuyện được mất, trong tâm không nghĩ gì đến quan tước”.

Có thể thấy Hướng Mẫn Trung đối với việc thăng chức thì hoàn toàn bình thản. Có lẽ do trong tâm không có quá nhiều ham muốn, nên mới có thể không bị danh lợi ràng buộc.

Phạm Trọng Yêm đời Bắc Tống trong tác phẩm “Nhạc Dương lâu ký” cũng trình bày đạo lý làm quan, làm người: “Không cảm thấy hài lòng bởi lợi ích vật chất, cũng không cảm thấy buồn phiền cho số phận không may. Địa vị cao ở nơi triều đình thì lo cho dân; đi xa khắp 4 phương trời thì lo cho vua. Tiến cũng lo mà thoái cũng lo, vậy thì lúc nào được vui đây? Điều đó chính là: “Lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ” vậy!”. 

Buông bỏ được không phải thua mà là thắng được lòng người. (Ảnh: dkn.tv)

Đại Kỷ Nguyên bàn:

Người minh triết thì tấm lòng luôn rộng mở nên phúc phận của họ cũng sẽ nhiều hơn.

Giữa người với người, nếu như có thể hiểu nhau nhiều hơn một chút thì hiểu lầm sẽ chẳng còn.

Giữa tâm với tâm, nếu như có thể bao dung nhiều hơn một chút thì tranh đấu sẽ ít đi.

Đừng chỉ dùng ánh mắt của mình để đi nhìn nhận người khác, bình luận người khác hay phán đoán một sự việc đúng sai.

Đừng quá truy cầu người khác phải có cùng quan điểm giống mình và cũng đừng bắt buộc người khác phải hoàn toàn hiểu mình. 

Mỗi người đều có riêng một tính cách và một quan điểm của bản thân mình. Bởi vì con người thường luôn đề cao bản thân, xem trọng bản thân nên mới suy tính thiệt hơn, mới lo cái được, cái mất và cần người khác lý giải mình. Kỳ thực, xem nhẹ mình một chút, đề cao người khác một chút thì tâm mới vui vẻ, khoái hoạt. 

Người mà có tư tâm càng nhiều thì khoái hoạt còn được bao nhiêu? 

Người nhường nhịn không phải là người thua cuộc, cũng không phải là người nhu nhược hèn yếu mà là người hiểu được tôn trọng, biết tiến biết lui, “lùi một bước biển rộng trời cao”. Đó là một loại nhân cách, một loại trí tuệ cao và là một loại hàm dưỡng!

Người biết nhượng bộ là người đáng quý! Họ biết buông bỏ ý kiến, quan điểm, lợi ích cá nhân của mình đúng lúc mà mở đường cho người khác. Buông bỏ được không phải thua mà là thắng được lòng người!

Khi bạn sống nhiều một chút bình thản, nhiều một chút ấm áp thì cuộc sống mới có nhiều ánh nắng mặt trời chiếu rọi!

Chân Tâm 

Từ Khóa: