Dương Chu là một triết gia nổi tiếng, sống vào thời Xuân Thu. Thời trẻ, Dương Chu là người cao ngạo nên rất nhiều người không muốn tiếp xúc và ở bên cạnh ông. Nhưng sau một buổi nói chuyện cùng Lão Tử, Dương Chu đã trở thành người hoàn toàn khác.

Có một lần, Dương Chu phải đi tới một địa phương ở phía nam. Vào thời điểm ấy, Lão Tử cũng đi sang nước Tần. Vì thế mà hai người họ gặp nhau ở giữa đường.

Lão Tử khi gặp Dương Chu thì ngửa mặt lên trời than rằng: “Trước kia, ta nghĩ ngươi là người có thể dạy dỗ được, nhưng sau khi gặp ngươi thì mới biết ngươi là người không thể dạy dỗ được!” Nói xong, Lão Tử vội vàng đi ngay.

Không lâu sau, Dương Chu đến đất Đại Lương và biết Lão Tử cũng đang ở đó. Dương Chu muốn đến bái kiến Lão Tử. Ông ta để giày ở ngoài cửa, quỳ từ cửa vào đến chỗ trước mặt Lão Tử rồi vô cùng cung kính thỉnh giáo: “Đã từ rất lâu rồi, con muốn đến chỗ thầy để thỉnh giáo. Lần trước giữa đường gặp thầy, thấy thầy đi vội vã cho nên không dám quấy nhiễu đến thầy. Bây giờ có thời gian, thỉnh xin thầy dạy bảo, con đã làm sai ở chỗ nào?”

Lão Tử nói: “Ngươi bất luận là làm việc gì, thì đều bộc lộ ra vẻ ngạo mạn, kiêu căng. Đây chính là không khiêm tốn! Thế thì ai còn dám đến gần ngươi nữa? Người thực sự có đạo đức, khi ở trong một nhóm người cũng không tự khoa trương bản thân mà luôn khiêm tốn cho mình thấp kém. Ngươi nếu có thể làm được như vậy là được rồi!”

Nghe Lão Tử nói xong, Dương Chu lập tức trở nên nghiêm khắc với bản thân, nói với Lão Tử: “Con nhất định sẽ làm theo lời dạy của thầy!”

Dương Chu tạ ơn Lão Tử rồi trở về quán trọ, nơi mà ông ta đang ở. Khi Dương Chu vừa bước vào quán trọ thì cả chủ quán và những người khách khác đều bất ngờ về thái độ vô cùng khiêm tốn của ông, khác hẳn với lúc ông ta vừa đến quán trọ này. Thế là, mọi người trong quán trọ, ai nấy đều vừa cười và nói chuyện với ông ta, còn nguyện ý ở cùng nhau.

Dương Chu cảm thấy rất kỳ lạ về thái độ hoàn toàn khác của mọi người với mình, bèn hỏi người chủ quán trọ. Người chủ quán trọ nói: ” Lúc ngài vừa tới đây, đầu ngẩng cao mà đi, thái độ vô cùng cao ngạo khiến tất cả mọi người đều thực sự sợ hãi, nên đều tránh xa, không dám tiếp cận với ngài. Bây giờ ngài đột nhiên thay đổi, trở nên hòa ái dễ gần, bình dị gần gũi. Vì thế, ai cũng nguyện ý tiếp xúc với ngài.”

Dương Chu nghe những lời này, hết sức cảm kích, nói: “Chỉ là một lần, một buổi nói chuyện thôi, Lão Tử đã cải biến ta từ người cao ngạo trở thành người tốt! Thật vô cùng cảm kích!”

Theo Đại Kỷ Nguyên Tiếng Trung
Mai Trà biên dịch