Suốt 5000 năm lịch sử, đất nước Trung Hoa đã sản sinh ra biết bao dũng tướng, tài mạo phi thường, đội trời đạp đất, có sức xoay chuyển càn khôn. Nhưng “Anh hùng đa nạn”, chiến công hiển hách bao nhiêu thì số phận của họ lại càng bi thảm bấy nhiêu.
Tiếp theo phần 1
Trương Phi (166 – 221)
Đối với những người đã từng đọc hoặc xem phim “Tam Quốc diễn nghĩa”, Trương Phi là một trong những nhân vật gây ấn tượng mạnh mẽ nhất. Trong lịch sử, ông là một danh tướng của nhà Thục Hán, đánh hàng trăm trận, lập nhiều kỳ công, khuông phò Lưu Bị từ thời còn áo vải cho đến lúc xưng đế.
Trương Phi tên tự là Dực Đức, người Trác Quận (nay là Trác Châu, Hà Bắc). Trương Phi thuở hàn vi làm nghề bán rượu, gia thế giàu có nên được học hành đầy đủ cả hai ban văn võ. Có một điều ít người biết là không chỉ giỏi võ, Trương Phi viết chữ rất đẹp, vẽ tranh cũng rất tài.
Hồi trẻ, Trương Phi gặp gỡ và kết nghĩa huynh đệ với Lưu Bị và Quan Vũ, nhận làm em út. “Tam Quốc diễn nghĩa” dành hẳn một hồi tả lại chuyện kết nghĩa vườn đào này. Năm 184, Lưu Bị khởi binh đánh quân Khăn Vàng, Trương Phi chính là dũng tướng tiên phong, oai dũng vô cùng.
Một trong những điển tích nổi tiếng nói lên uy vũ địch muôn người của Trương Phi là lần chạm trán đại quân Tào Tháo trên cầu Trường Bản. Năm 208, Tào Tháo phát đại quân tiến đánh Kinh Châu. Lưu Tông (con trai Lưu Biểu, cháu gọi Lưu Bị là chú) mau chóng đầu hàng. Lưu Bị không chống cự nổi, liền mang dân vượt sông bỏ chạy.
Tào Tháo sai thiết kỵ đuổi gấp phía sau. Lưu Bị thế cùng phải bỏ cả gia quyến, quân binh tan tác hết cả. Trương Phi theo lệnh, dẫn đầu 20 kỵ binh đi chặn hậu, ngăn cản quân Tào ở cầu Trường Bản.
Quân Tào vừa đến nơi, nhìn thấy Trương Phi hùng dũng một mình một ngựa, tay cầm bát xà mâu đứng sừng sững trên cầu thì không ai dám tiến lên. “Tam Quốc diễn nghĩa” thuật lại rằng, Trương Phi đứng trên cầu quát to lên một tiếng, to đến nỗi làm một bộ tướng của Tào Tháo là Hạ Hầu Kiệt quá sợ hãi, lăn xuống chân ngựa mà vỡ mật chết. Tào Tháo chứng kiến cảnh ấy sợ hãi vô cùng, vội thúc quân tháo chạy. Quân Tào cuống cuồng rút lui.
Rất oai dũng nhưng Trương Phi cũng cực kỳ nóng tính. Ông lại hay có một thói quen xấu là uống rượu say rồi đánh đập binh sĩ dưới quyền. Lưu Bị có lần cảnh báo Trương về chuyện này nhưng ông vẫn bỏ ngoài tai. Chẳng ngờ cái chết của ông lại do chính thói quen tưởng vô hại ấy.
Năm 221, Lưu Bị đăng cơ lên ngôi hoàng đế. Trương Phi được phong là Xa kỵ tướng quân, làm tướng tiên phong cầm đại quân sang đánh Đông Ngô để báo thù cho cái chết của Quan Vũ. “Tam Quốc diễn nghĩa” kể rằng, Trương Phi bắt hai tướng dưới trướng là Trương Đạt và Phạm Cương phải gấp rút may đủ áo tang cho ba quân trong vòng 3 ngày, sai lệnh sẽ chém không tha.
Phạm Cương, Trương Đạt đương nhiên cảm thấy đó là một nhiệm vụ bất khả thi, lên xin Trương Phi gia hạn thêm thời gian. Ngờ đâu Trương Phi nổi giận, quát võ sĩ trói hai người vào gốc cây, đánh cho mỗi người 50 roi. Cả hai bị đòn quá ác, hộc cả máu miệng. Khi về trướng, họ hẹn nhau tới nửa đêm lẻn vào giết Trương Phi, cắt đầu sang nộp cho quân Ngô.
Nhạc Phi (1103 – 1142)
Là một trong những nhà quân sự nổi tiếng bậc nhất của Trung Quốc, Nhạc Phi được người đời nhớ đến như một đại tướng quân bách chiến bách thắng. Sử cũ chép lại, Nhạc Phi đã giao chiến với quân Kim cả thảy 126 trận lớn nhỏ và toàn thắng.
Nhạc Phi người huyện Thang Âm, Tương Châu (nay là tỉnh Hà Nam). Từ nhỏ ông đã sống đời đạm bạc, tằn tiện. Tính tình Nhạc Phi ôn hòa, đôn hậu, hay giúp đỡ người nghèo khó. Thuở hàn vi, Nhạc Phi đã rất thích đọc binh thư của Tôn Vũ, Ngô Khởi. Thầy của ông đều là những danh tướng như Chu Đồng, Tần Quảng.
Đầu thế kỷ 12, nhà Tống suy yếu. Triều Liêu liên tục xâm lấn bờ cõi. Nhạc Phi sớm lập chí lớn đánh giặc báo quốc nên 19 tuổi đã xin đầu quân đi đánh Liêu. Sau khi nhà Liêu bị diệt, nhà Kim chiếm lấy phần lãnh thổ cũ của nhà Liêu và quay mũi giáo chĩa vào Đại Tống.
Trước mối họa mới, sau khi chịu tang cha xong, Nhạc Phi liền xung trận. Ngày lên đường, mẹ ông còn xăm lên người ông 4 chữ lớn: “Tận trung báo quốc”. Tuy vậy, khi Nhạc Phi chưa kịp thi thố tài năng thì người Kim đã đánh chiếm xong Biện Kinh, tiêu diệt Bắc Tống.
Vua Cao Tông nhà Tống phải chạy xuống bờ nam sông Trường Giang, lập nên nhà Nam Tống. Nhạc Phi liên tục dâng sớ xin vua Cao Tông bắc phạt thu hồi lại giang sơn đã mất. Nhưng phe chủ hòa trong triều đình liên tục gạt đi ý định đó bất chấp những chiến thắng vang dội của Nhạc Phi trên trận địa.
Dưới sự chỉ huy của Nhạc Phi, những lộ quân bắc phạt của nhà Tống đã thu hồi được một vùng lãnh thổ rộng lớn ở lưu vực sông Hoàng Hà từ tay quân Kim. Nhân dân khắp nơi chào đón và đua nhau tham gia vào quân đội của Nhạc Phi.
Nhưng đó cũng là lúc phái chủ hòa ở triều đình, đại biểu là Tần Cối tỏ ra lo lắng. Tần Cối lo sợ chiến công của Nhạc Phi có thể đe dọa tới ảnh hưởng của mình. Vì vậy, phái chủ hòa thường ghé tai đàm tiếu với vua Cao Tông. Một lần khi đang trên đà truy kích quân Kim, Nhạc Phi nhận được tới 12 đạo chiếu triệu hồi về kinh chỉ trong một ngày.
Sau khi điều Nhạc Phi trở về, phong làm Khu mật sứ (mà thực chất là tước đoạt hết binh quyền), vua Cao Tông nghe theo lời xúc xiểm của Tần Cối đã nghi ngờ và buộc tội Nhạc Phi. Người Kim hận và sợ Nhạc Phi thấu xương tủy, đã đưa ra điều kiện nghị hòa với Nam Tống là phải giết chết Nhạc Phi.
Năm 1141, Nhạc Phi và con trai mình là Nhạc Vân đã bị Tần Cối hạ độc giết chết tại đình Phong Ba, thuộc Đại lý tự Lâm An. Sau này, khi bị nguyên soái Hàn Thế Trung chất vấn về lý do xử tội Nhạc Phi, Tần Cối đáp: “Không có nhưng cũng không cần có”. Ba chữ “không cần có” (mạc tu hữu) từ đó gắn liền với Nhạc Phi và thường được người đời sau dùng để chỉ những lời buộc tội vô căn cứ, ngụy tạo, ngậm máu phun người.
Còn nữa…
Xem thêm: