Có bao giờ bạn nghĩ rằng sự khác biệt giữa những cánh mày râu và các chị em phụ nữ có liên quan mật thiết với cấu trúc sinh học của chúng ta? Thật thú vị khi giờ đây khoa học thần kinh đã cho thấy chúng ta giống nhau hơn chúng ta nghĩ.
Khoa học thần kinh từ lâu là chủ đề hấp dẫn các nhà khoa học, nhất là khi phát hiện ra sự khác biệt bí mật về mặt sinh học giữa bộ não nam giới và nữ giới. Năm ngoái, kỹ sư James Damore của Google đã gây ra một chấn động sau khi đưa ra những tuyên bố mô tả chi tiết theo nhiều cách khác nhau cho thấy phụ nữ khác biệt về mặt sinh học với nam giới như thế nào.
Nhưng theo Lise Eliot, một giáo sư về khoa học thần kinh tại trường y khoa Chicago và tác giả của cuốn sách “Bộ não hồng, bộ não xanh”, bất cứ ai đi tìm kiếm sự khác biệt bẩm sinh giữa các giới sẽ chẳng bao giờ có thể tìm thấy chúng.
Eliot chia sẻ:
“Mọi người đều nói đàn ông đến từ sao Hỏa và phụ nữ đến từ sao Kim nhưng bộ não là một cơ quan không phân biệt giới tính. Chúng có cùng một cấu trúc giống nhau, hoàn toàn không có sự khác biệt giữa bộ não nam và nữ.”
Cô cho biết các nhà thần kinh học vẫn chưa tìm thấy một đặc điểm khác nhau nào trong não bộ giữa nam và nữ. Sự khác biệt giữa các giới chính là ở cách nuôi dưỡng chứ không phải là do tự nhiên.
Eliot nói rằng Damore có một sự hiểu lầm sâu sắc về khoa học thần kinh và rằng bức thư của ông đã làm gia tăng quá mức vai trò của testosterone trong cơ thể nam và nữ. Testosterone gắn liền với sự hung hăng, điều này không đưa ra lời giải thích chung cho hành vi của nam giới. Cô nói: “Nam giới trung bình hung hăng hơn 2/3 so với nữ giới nhưng điều đó cũng có nghĩa là một phần ba nữ giới hung hăng hơn nam giới.”
Eliot cho rằng tất cả mọi người, bất kể giới tính nào đi chăng nữa đều có thể có tính cách cạnh tranh hoặc hung hăng, nhưng nam giới và nữ giới có thể có những cách khác nhau để thể hiện những đặc điểm đó dựa trên các tiêu chuẩn xã hội.
“Chúng tôi vẫn luôn háo hức tiếp tục tìm kiếm một sự khác biệt sinh học giữa hai giới”. Eliot cho rằng các cơ sở đào tạo và các phương tiện truyền thông phải chịu một phần trách nhiệm khi họ đang khiến cho các học giả tập trung nghiên cứu quá nhiều về sự bất bình đẳng giới.
Bà nói rằng ngay cả những khác biệt không thể chối cãi về mặt khoa học, chẳng hạn như số liệu thống kê không được trích dẫn rằng bộ não của nam giới lớn hơn bộ não của phụ nữ 10% đều không có ý nghĩa gì cả. Tất cả các cơ quan của đàn ông trung bình đều lớn hơn phụ nữ nhưng điều đó không có nghĩa là chúng hoạt động theo cách khác nhau.
Điều Eliot muốn nói rằng điều quan trọng là phải loại bỏ những nỗ lực chứng minh rằng bộ não của phụ nữ khác nhau nếu chúng ta muốn phá vỡ các cấu trúc quyền lực hiện tại. Nếu các nhà khoa học và học giả bắt đầu với tiền đề rằng đàn ông và đàn bà đều có khả năng như nhau, các nghiên cứu của họ sẽ dẫn đến kết luận hoàn toàn khác nhau.
Ví dụ, nhiều người, trong đó có Lawrence Summers – chủ tịch Đại học Harvard đã sử dụng một nghiên cứu năm 1970 cho thấy nam giới vượt trội hơn phụ nữ trong SAT (bài kiểm tra đánh giá năng lực chuẩn hóa được sử dụng rộng rãi cho xét tuyển đại học trong hệ thống giáo dục Mỹ). Ông cho rằng điều này khiến cho không có quá nhiều phụ nữ đứng đầu trong các lĩnh vực như Khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM).
Tất nhiên, phụ nữ không được khuyến khích khi theo đuổi STEM. Một khi các chương trình khác được đưa ra để thúc đẩy loại hình học tập này, tỷ lệ giảm xuống từ 3 đến 1 và hiện đang dẫn tới việc đóng cửa.
Eliot kết luận rằng: “Chúng ta đang sống trong một thế giới nhị phân giới tính. Mọi người cho rằng những sự khác nhau này là đương nhiên… Nhưng cũng như quả tim hay thận giữa nam giới và nữ giới, bộ não của họ cũng không có sự khác nhau nào đáng kể.”
Nhật Quang