Ông Jerome Powell chính thức được Thượng viện Mỹ phê chuẩn làm chủ tịch FED nhiệm kỳ tới vào ngày 23/1 vừa qua. Khó khăn đầu tiên mà ông Powell vấp phải, chính là việc một số chuyên gia kinh tế coi ông là người “ngoại đạo”.
Đơn cử như trường hợp GS. Jeffrey Bergstrand, cựu chuyên gia kinh tế tại FED, từng cho rằng: “Rủi ro lớn nhất của kinh tế Mỹ là chủ tịch FED không phải là người được đào tạo chuyên ngành về kinh tế”.
Ông Bergstrand tỏ ra lo ngại rằng khi kinh tế Mỹ gặp rủi ro, liệu ông Powell có thể đưa ra được chính sách phù hợp nhằm bảo toàn lợi ích của nền kinh tế nước này hay không.
Lập luận này của ông Bergstrand hoàn toàn có thể hiểu được, bởi chủ tịch FED là người có tầm ảnh hưởng mạnh mẽ tới nền kinh tế và thị trường tài chính của Mỹ chỉ sau tổng thống.
“Ông Jerome Powell là một luật sư, công việc của ông Powell liên quan đến chính trị. Mặc dù ông đã có nhiều kinh nghiệm quý báu trong lĩnh vực tài chính tư nhân, nhưng điều đó chưa đủ để ông trở thành người kế nhiệm của bà Janet Yellen”, ông Bergstrand phân tích.
Trong lịch sử của FED những năm 1977–1979, Mỹ đã từng có một chủ tịch không chuyên về kinh tế, đó là ông G. William Miller. Dưới sự lãnh đạo của ông Miller, lạm phát của Mỹ đã bị đẩy lên nhanh do chính sách nới lỏng tiền tệ quá mức. Ông Miller đã bị miễn nhiệm sau 18 tháng giữ chức Chủ tịch FED.
Vì vậy, theo giới chuyên gia, có hai điều cần lưu ý với tân chủ tịch FED: Một là, với nền tảng lý thuyết kinh tế vĩ mô ít hơn, ông Powell có thể học hỏi kinh nghiệm từ các thành viên còn lại trong FOMC và chủ tịch các Ngân hàng Dự trữ Liên bang để tham khảo ý kiến. Ngoài ra, ông Powell cũng có thể tìm kiếm sự đồng thuận trong việc xây dựng chính sách tiền tệ giống như bà Yellen trước đây đã từng làm.
Hai là, việc đề cử ông Powell vào vị trí chủ tịch FED mang tính chính trị nhiều hơn. Bởi vậy, ông Powell có thể sẽ phải hưởng ứng kêu gọi của tổng thống Mỹ về tốc độ tăng trưởng kinh tế cao hơn. Đây có thể là điều khó khăn với ông.
Trong nhiều năm qua, FED đã điều tiết lãi suất ở mức thấp để phù hợp với sự phát triển của nền kinh tế Mỹ. Tuy nhiên, hiện nay việc “bình thường hoá” lãi suất đang dần trở thành hiện thực. Câu hỏi đặt ra là liệu điều này có thể bị trì hoãn dưới thời của Powell và sẽ ảnh hướng đến kế hoạch phát triển trung hạn của kinh tế Mỹ.
Quang Minh