Liên quan đến đề xuất thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu cần từ 10.000-20.000 đồng/lít đang gây “bão” dư luận, Tiến sĩ Huỳnh Thế Du cho rằng Bộ Tài chính đã trích dẫn ý kiến của ông chưa đầy đủ. Theo chuyên gia này, các con số trên được quy đổi từ nghiên cứu trên xăng Mỹ – một quốc gia có giá nhiên liệu thấp hơn rất nhiều so với Việt Nam.

Mới đây, viện dẫn những tác động của mặt hàng xăng dầu với sức khỏe và môi trường cũng như tính toán của một số nhà khoa học, đại diện Bộ Tài chính cho rằng mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu phải cao hơn so với hiện nay nhiều lần.

Chuyên gia kiến nghị thuế môi trường xăng dầu từ 10.000-20.000 đồng/lít lên tiếng
Đề xuất tăng kịch trần thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu của Bộ Tài chính đang vấp phải nhiều ý kiến trái chiều của dư luận, các bộ ban ngành và chuyên gia kinh tế. (Ảnh: Nhịp sống kinh tế)

Một trong những căn cứ mà Bộ Tài chính đưa ra để lấy làm cơ sở cho kiến nghị tăng thuế là ý kiến của Tiến sĩ Huỳnh Thế Du, Giám đốc đào tạo Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright. Cụ thể, tại cuộc hội thảo lấy ý kiến dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Luật thuế bảo vệ môi trường năm 2017, Tiến sĩ Huỳnh Thế Du đã nhận định mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng của Việt Nam cần phải điều chỉnh ở mức từ 10.000-20.000 đồng/lít. Đề xuất này đang bị dư luận phản ứng gay gắt và cho rằng đây là điều không tưởng.

Chia sẻ trên Người lao động ngày 24/5, Tiến sĩ Huỳnh Thế Du cho biết: “Trích dẫn của Bộ Tài chính về ý kiến của tôi đưa ra các con số trên đúng nhưng chưa đủ”.

Theo tiến sĩ này, các con số được ông trích dẫn từ những nghiên cứu ở Mỹ nhưng nếu áp dụng tại Việt Nam thì chưa có cơ sở và nghiên cứu chính xác.

Ông cho biết các nghiên cứu về mức thuế bảo vệ môi trường với mặt hàng xăng dầu tại Mỹ dựa trên mô hình ngoại tác tiêu cực và tính phi hiệu quả khá phổ biến, nhất là với nghiên cứu trong lĩnh vực giao thông hay môi trường.

Cụ thể, nghiên cứu của Ian Parry (2010) cho thấy chi phí ngoại tác với xăng là 1,65 USD/gallon và nghiên cứu của Drew Shindell (2015) chi phí ngoại tác là 3,8 USD/gallon. Nếu các chi phí này tương đồng với Việt Nam sẽ từ 10.000-20.000 đồng/lít.

Chuyên gia kiến nghị thuế môi trường xăng dầu từ 10.000-20.000 đồng/lít lên tiếng
Tiến sĩ Huỳnh Thế Du. (Ảnh: Người lao động)

Tiến sĩ Du cho rằng ngay tại Mỹ, dù nghiên cứu chỉ ra phí ngoại tác tiêu cực của xăng dầu khá cao, quốc gia này vẫn trợ cấp xăng dầu và đưa ra mức giá bán mặt hàng này thấp hơn Việt Nam. Cụ thể, giá xăng ở Mỹ chỉ 0,83 USD/lít, trong khi ở Việt Nam giá xăng khoảng 0,93 USD/lít.

Chuyên gia đến từ Fulbright cũng cho rằng các giải trình của Bộ Tài chính về việc sử dụng nguồn thu từ thuế bảo vệ môi trường là chưa thực sự thuyết phục. Nếu vì mục tiêu tạo nguồn thu chung cho ngân sách thì không nên dùng tên gọi là “thuế bảo vệ môi trường” mà có thể dùng cho các loại tên khác như thuế tiêu thụ đặc biệt hoặc thuế giảm thiểu ngoại tác.

Ngày 11/5, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, đã ký tờ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội dự thảo Nghị quyết về Biểu thuế bảo vệ môi trường.

Mức thuế bảo vệ môi trường đối với mặt hàng xăng được Bộ Tài chính đề nghị mức kịch trần là 4.000 đồng mỗi lít, tăng 1.000 đồng so với hiện hành. Mặt hàng dầu là 2.000 đồng mỗi lít, tăng 1.100-1.700 đồng/lít so với mức hiện hành.

Theo Bộ Tài chính, có 47/77 ý kiến nhất trí hoàn toàn với các nội dung trên trong tờ trình dự thảo Nghị quyết về biểu thuế bảo vệ môi trường mới nhất.

Nguyễn Trang

Từ Khóa: