“Âm nhạc và nhịp điệu tìm đường vào nơi bí mật của tâm hồn. Không cần biết bạn còn trẻ hay đã già, khỏe mạnh hay đau ốm, vui hay buồn, âm nhạc đều có thể cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn bằng nhiều cách. Nó làm giảm căng thẳng, lo lắng, giải tỏa tâm trạng, tăng cường sức khỏe, giúp bạn ngủ ngon hơn, làm giảm bớt nỗi đau của bạn và thậm chí còn làm cho bạn thông minh hơn” – Plato
Nếu bạn yêu thích âm nhạc, chứng tỏ bạn đang có một “người đồng hành” rất tốt. Nhà khoa học Albert Einstein tuyên bố: “Nếu tôi không phải là một nhà vật lý, tôi sẽ là một nhạc sĩ”. Còn Jimi Hendrix lại coi khái niệm âm nhạc như là “tôn giáo” của mình.
Nghiên cứu gần đây cho thấy rằng việc nghe nhạc giúp chúng ta luôn cảm thấy hạnh phúc và cải thiện sức khỏe thể chất một cách đáng kinh ngạc. Nếu được học hoặc đào tạo về âm nhạc không chỉ giúp nâng cao chỉ số IQ mà nó còn mang lại nhiều lợi ích khi chúng ta về già nữa.
Dưới đây là 15 lợi ích tuyệt vời đã được khoa học chứng minh của việc nghe nhạc có thể bạn chưa biết.
1. Âm nhạc làm bạn cảm thấy hạnh phúc hơn
“Tôi không hát bởi vì tôi hạnh phúc; tôi hạnh phúc bởi vì tôi hát” – William James.
Nghiên cứu đã chứng minh rằng khi bạn nghe bài hát yêu thích, não của bạn sẽ giải phóng dopamine, một dạng dẫn truyền thần kinh. Valorie Salimpoor, một nhà thần kinh học tại trường Đại học McGill, đã tiến hành thử nghiệm trên 8 người yêu thích âm nhạc bằng cách tiêm một chất phóng xạ vào cơ thể họ, sau đó cho nghe bản nhạc mà họ yêu thích. Một máy PET dùng để quét các phản xạ thần kinh cho thấy rằng một lượng lớn dopamine đã được phóng ra, điều này cho thấy rằng họ có những cảm xúc hạnh phúc, thích thú và vui vẻ.
Vì vậy, nếu muốn cải thiện tâm trạng, hãy nghe bản nhạc mà bạn yêu thích trong vòng 15 phút nhé. Đó là tất cả những gì bạn cần để có được tâm trạng thoải mái.
2. Âm nhạc giúp bạn có thêm nhiều động lực
“Nếu nghe nhạc của tôi mọi người sẽ thấy rằng nó là một nguồn động lực lớn dành cho họ, dù có bất cứ chuyện gì xảy ra, hãy tiếp tục bước về phía trước và đừng lùi bước.” – Eminem
Marcelo Bigliassi cùng đồng nghiệp của ông đã nhận ra rằng các vận động viên khi nghe thể loại nhạc có tiết tấu nhanh hoặc chậm sẽ hoàn thành chặng đường 800m nhanh hơn so với các vận động viên nghe nhạc có tiết tấu bình thường hoặc không nghe nhạc. Nếu bạn muốn tham gia vào các hoạt động yêu cầu vận động mạnh thì hãy nghe nhạc để chúng truyền cảm hứng cho bạn nhé!
3. Âm nhạc làm giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe
“Tôi nghĩ âm nhạc cũng chính là một phương thuốc chữa bệnh. Nó được xem như một sự bùng nổ của nhân loại. Nó là một thứ gì đó có thể khiến tất cả chúng ta đều xúc động. Không còn rào cản về văn hóa” – Billy Joel.
Khi nghe những bài hát mà bạn yêu thích có thể làm giảm đi các hoóc-môn gây căng thẳng trong cơ thể, giúp cơ thể chống lại các triệu chứng gây căng thẳng kéo dài. Đây là một phần phát hiện quan trọng bởi căng thẳng chiếm 60% nguyên nhân gây ra tất cả các bệnh. Một nghiên cứu cho thấy rằng nếu mọi người tham gia sáng tác bằng các nhạc cụ hay ngồi hát cùng nhau, hệ thống miễn dịch của họ được thúc đẩy mạnh hơn so với việc chỉ ngồi yên lắng nghe.
Để luôn giữ bình tĩnh và giải tỏa căng thẳng sau một ngày làm việc vất vả, hãy bật radio lên, hát theo và rung chân theo từng điệu nhạc để loại bỏ tối đa những bệnh có thể mắc phải.
4. Âm nhạc giúp bạn ngủ ngon hơn
“Âm nhạc gột rửa tất cả bụi bẩn của cuộc sống hàng ngày.” – Berthold Auerbach
Hơn 30% người Mỹ thường bị mất ngủ. Một nghiên cứu cho thấy những sinh viên nghe nhạc cổ điển thư giãn trong 45 phút trước khi đi ngủ thường sẽ ngủ ngon hơn so với những người nghe audiobook hoặc không nghe gì cả. Nếu cảm thấy khó ngủ, hãy thử nghe một chút nhạc Bach hoặc nhạc Mozart trước khi đi ngủ nhé!
5. Âm nhạc giúp giảm nguy cơ mắc bệnh trầm cảm
“Âm nhạc là nơi nương náu tâm hồn của tôi. Khi cảm thấy cô đơn, một mình tôi có thể đắm chìm trong đó.” – Maya Angelou
Hơn 350 triệu người trên thế giới mắc bệnh trầm cảm, 90% trong số đó thường bị mất ngủ. Nghiên cứu về giấc ngủ ở trên cho thấy các triệu chứng của bệnh trầm cảm giảm đi đáng kể so với nhóm người thường nghe nhạc cổ điển trước khi đi ngủ, không bao gồm hai nhóm còn lại. Một nghiên cứu khác do Hans Joachim Trappe ở Đức cũng đã chứng minh rằng âm nhạc có lợi đối với những bệnh nhân bị trầm cảm, nhưng còn phụ thuộc vào từng loại nhạc. Nhạc nhẹ và nhạc cổ điển giúp nâng cao tinh thần hơn, còn những loại nhạc kỹ thuật số, nhạc mạnh thường làm giảm tinh thần nhiều hơn.
Thời gian tới, nếu bạn cảm thấy tinh thần đi xuống, hãy thử nghe nhạc cổ điển hoặc ngồi thiền để cải thiện tinh thần.
6. Âm nhạc giúp bạn ăn ít hơn
“Có một mối quan hệ thân thiết giữa ăn uống và âm nhạc.” – Thomas Hardy
Nghiên cứu tại trường Đại học Công nghệ Georgia cho thấy một không gian có ánh sáng nhẹ cùng âm nhạc trong khi ăn sẽ giúp cho mọi người cảm thấy thoải mái, tiêu thụ ít calo hơn và họ sẽ chú ý vào bữa ăn của mình nhiều hơn. Còn nếu bạn đang tìm cách kiềm chế sự thèm ăn của mình, hãy thử giảm ánh sáng đi và nghe một bản nhạc nhẹ cho bữa ăn của mình xem sao.
7. Âm nhạc giúp bạn tỉnh táo khi lái xe
“Tôi thích ngồi một mình trong xe nghe nhạc lúc trời mưa. Hát những bài hát mà tôi yêu thích.” – Alison Krauss
Một nghiên cứu ở Hà Lan cho rằng nghe nhạc khi lái xe có ảnh hưởng tích cực đến tâm trạng của bạn, nó giúp bạn cảm thấy an toàn hơn khi không nghe nhạc. Lần sau, nếu bạn cảm thấy lo lắng khi tham gia giao thông, hãy bật vài giai điệu lên để cải thiện tình hình nhé. Nghe nhạc sẽ không làm ảnh hưởng đến quá trình lái xe của bạn mà còn giúp bạn lái xe an toàn hơn đấy.
8. Âm nhạc giúp tăng khả năng học tập và ghi nhớ
“Âm nhạc là ngôn ngữ của trí nhớ.” – Jodi Picoult
Các nhà nghiên cứu cho thấy âm nhạc giúp bạn học tập và nhớ thông tin tốt hơn, nhưng còn phụ thuộc vào việc bạn đam mê âm nhạc đến mức độ nào hoặc bạn có phải là một nhạc sĩ hay không. Việc ghi nhớ các nhân vật Nhật Bản trong khi nghe nhạc dường như có ảnh hưởng tích cực hoặc vừa phải. Kết quả cho thấy những người tham gia nghiên cứu là những nhạc sĩ học tốt hơn với các thể loại nhạc bình thường và kết quả thử nghiệm tốt hơn khi bạn được nghe thể loại mà mình yêu thích. Bên cạnh đó, với những người không phải là nhạc sĩ, họ thường học tốt hơn khi nghe âm nhạc.
Hãy ghi nhớ những kết quả này nhé! Bây giờ, bạn đã có một chiến lược học tập hiệu quả hơn để làm tốt các bài kiểm tra tiếp theo rồi đó.
9. Âm nhạc giúp bệnh nhân thư giãn trước/sau phẫu thuật
“Hát để tai họa sợ hãi mà tránh xa mình.” – Miguel de Cervantes
Các nhà khoa học đã nhận ra rằng việc nghe nhạc trước khi phẫu thuật giúp bệnh nhân giảm lo lắng. Thực tế, nó thậm chí còn hiệu quả hơn việc uống Midazolam, một loại thuốc an thần được tiêm cho bệnh nhân trước khi phẫu thuật, nhưng thuốc này lại có tác dụng phụ như ho và buồn nôn. Các nghiên cứu khác cũng cho thấy việc nghe nhạc nhẹ trong thời gian nằm nghỉ ngơi trên giường sau khi phẫu thuật tim giúp tăng thư giãn cho bệnh nhân.
Trên thế giới, có 234 triệu ca phẫu thuật lớn được thực hiện mỗi năm. Nếu bạn hoặc ai đó bạn biết chuẩn bị phải làm phẫu thuật, hãy thử nghe một giai điệu nhạc nhẹ giúp họ bớt lo lắng. Nó sẽ có tác dụng tốt hơn và chắc chắn không có tác dụng phụ như các loại thuốc an thần.
10. Âm nhạc làm giảm đau
“Một điều rất hay về âm nhạc đó là khi gặp sự cố, nó có thể làm giảm bớt đau đớn” – Bob Marely
Một nghiên cứu tại trường Đại học Drexel ở Philadelphia cho thấy rằng các liệu pháp chữa trị bằng âm nhạc có tác dụng tốt hơn các biện pháp thông thường với các bệnh nhân ung thư. Bên cạnh đó, các nghiên cứu khác cũng cho thấy âm nhạc như một “liều thuốc giảm đau” với các bệnh nhân hồi sức cấp cứu và bệnh nhân lớn tuổi, nhưng cũng tùy vào loại nhạc mà họ nghe như nhạc nhẹ, nhạc cổ điển hay các bản nhạc mà bệnh nhân thích chẳng hạn.
Bob Marely đã đúng về điều này – nghe nhạc mà bạn thích có thể giúp giảm đau hiệu quả.
11. Âm nhạc giúp cải thiện trí nhớ của các bệnh nhân Alzheimer
“Không có cách nào có thể khôi phục được quá khứ đã bị lãng quên. Nhưng âm nhạc có thể tìm lại được cảm giác đó.” – Oliver Sacks
Một tổ chức phi lợi nhuận có tên gọi Music & Memory đã giúp những người bị mắc bệnh Alzheimer và bệnh Dementias (sa sút trí nhớ), những bệnh liên quan đến tuổi già, nhớ lại bằng cách cho họ nghe các bài hát mà họ yêu thích. Việc nhớ lại quá khứ thường gây xúc động mạnh. Ví dụ như sau khi Henry nghe được thể loại nhạc từ thời của ông, ông ngồi trên xe lăn và mất toàn bộ trí nhớ chỉ có thể nói được tên bài hát là Cab Colorway và hồi tưởng lại cuộc sống hạnh phúc của mình.
Tiến sĩ Laura Mosqueda, Giám đốc của Geriatrics tại trường Đại học California, Trường Y khoa Irvine đã giải thích rằng âm nhạc ảnh hưởng đến rất nhiều khu vực của não bộ, nó gây kích thích kéo dài mà vẫn giúp cơ thể khỏe mạnh.
Để kết nối được với những người mắc phải bệnh mất trí nhớ có liên quan đến bệnh tuổi già, bạn nên cho họ nghe các bài hát mà họ yêu thích.
12. Âm nhạc giúp các bệnh nhân đột quỵ hồi phục
“Tôi biết tại sao những con chim trong lồng lại hát.” – Maya Angelou
Nghiên cứu tại trường Đại học Helsinki cho thấy bệnh nhân đột quỵ khi nghe những thể loại nhạc mà họ yêu thích trong hai giờ một ngày sẽ cải thiện đáng kể sự phục hồi chức năng nhận thức so với những người chỉ nghe đọc sách hoặc không nghe gì cả. Hầu hết các bản nhạc chứa lời bài hát, trong đó cho thấy nó là sự kết hợp của âm nhạc và tiếng nói, củng cố khả năng thính giác và lời nói của bệnh nhân.
Đột quỵ đứng thứ 5 trong các nguyên nhân gây tử vong ở Mỹ. Nếu bạn biết ai đó đã bị một cơn đột quỵ thì hãy cho họ nghe những bài hát mà họ yêu thích càng sớm càng tốt để có thể tăng đáng kể khả năng phục hồi sức khoẻ của họ.
13. Âm nhạc làm tăng tính sáng tạo trong lời nói
“Âm nhạc là linh hồn của ngôn từ trong tâm trí” – Modest Mouse
Sau một tháng học nhạc (theo nhịp điệu, giai điệu và giọng nói), một nghiên cứu tại trường Đại học York cho thấy rằng 90% trẻ em trong độ tuổi từ 4 đến 6 có một sự gia tăng đáng kể về sự sáng tạo trong cách nói chuyện. Nhà nghiên cứu Sylvain Moreno cho rằng việc đào tạo âm nhạc đã có một “hiệu ứng chuyển giao” đó là việc tăng cường khả năng của trẻ để chúng hiểu được lời nói và giải thích ý nghĩa của lời nói đó. Một nghiên cứu khác cho thấy phụ nữ trưởng thành và trẻ em được đào tạo âm nhạc có khả năng vượt trội hơn so với những người không được đào tạo âm nhạc qua các bài kiểm tra trí nhớ. Vấn đề không phải bạn là người lớn hay trẻ em, nếu muốn thúc đẩy kỹ năng nói của mình, hãy thử các bài học âm nhạc nhé!
14. Âm nhạc giúp tăng chỉ số IQ và khả năng diễn xuất
“Âm nhạc có thể làm thay đổi thế giới bởi nó có thể làm thay đổi con người.” – Bono
Nghiên cứu cho thấy rằng các bài học âm nhạc sẽ giúp kết quả học tập có thành tích cao và tăng chỉ số IQ ở trẻ nhỏ. Trong một nghiên cứu tiến hành, với nhóm nhỏ trẻ em từ 6 tuổi, gồm có một nhóm đánh máy và một nhóm hát trong 36 tuần đã có sự gia tăng đáng kể chỉ số IQ và kết quả kiểm tra tiêu chuẩn hóa giáo dục thì chỉ quên một trong hai bài học kịch hoặc không còn bài để học. Kết quả cho thấy nhóm hát đã làm tốt hơn nhóm đánh máy.
Để giúp con bạn có thể đạt được thành tích học tập xuất sắc, hãy khuyến khích chúng hát hoặc học chơi một loại nhạc cụ nào đó.
15. Âm nhạc giúp não bộ khỏe mạnh dù đã lớn tuổi
Một nghiên cứu tiến hành với nhóm người lớn tuổi khỏe mạnh cho thấy rằng những người có hơn 10 năm hoặc nhiều năm kinh nghiệm về âm nhạc đạt điểm cao hơn trong một bài kiểm tra nhận thức so với nhạc sĩ có 1 năm hoặc 9 năm kinh nghiệm nghiên cứu âm nhạc. Còn những người không phải là nhạc sĩ đạt điểm số rất thấp. “Khi nghiên cứu một nhạc cụ đòi hỏi nhiều năm thực hành và học tập, nó có thể tạo ra các kết nối thay thế trong não mà có thể bù đắp cho sự suy giảm nhận thức khi chúng ta già đi,” nhà nghiên cứu Brenda Hanna – Pladdy nói.
Ông trùm kinh doanh Warren Buffet vẫn minh mẫn ở độ tuổi 84 bằng cách chơi Ukulele. Không bao giờ là quá muộn để chơi một nhạc cụ để giữ não bộ của bạn khỏe mạnh.
Nghiên cứu mới đây cho thấy rằng: “Âm nhạc có thể truyền đạt cảm xúc của con người, cơ bản nó không phân biệt nền văn hóa và dân tộc của người nghe”. Chúng tôi chỉ mới bắt đầu tìm hiểu về tất cả những gì mà loại “ngôn ngữ” này thể hiện trên thế giới. Thay vì cắt kinh phí cho các chương trình âm nhạc và nghệ thuật trong các trường học, tại sao chúng ta không đầu tư vào việc khám phá tất cả những nơi bí mật mà âm nhạc có thể chạm đến để có thể tiếp tục gặt hái những lợi ích tuyệt vời của nó?
Cao Sơn
Chuyên mục Sức khỏe, thời báo Đại Kỷ Nguyên nỗ lực mang đến cho bạn đọc những thông tin chính xác và bổ ích nhất. Tuy nhiên khoa học về thân thể người thật rộng lớn và còn nhiều điều y học chưa nhận thức đến được, do đó, các bài viết tại đây chỉ mang tính chất tham khảo. Mọi việc chẩn đoán, điều trị bệnh hay các tình trạng sức khỏe và làm đẹp cần phải có ý kiến các chuyên gia y tế được cấp phép.