Đến xứ sở hoa anh đào, bạn sẽ thường xuyên bắt gặp hình ảnh đám đông đeo khẩu trang ở những nơi công cộng như ga tàu điện ngầm, trên đường phố, trên xe buýt, thậm chí là trong phòng làm việc. Những chiếc khẩu trang không chỉ còn là vật dụng để che chắn mà đã thể hiện nét văn minh của xã hội Nhật Bản theo một cách vô cùng độc đáo và thú vị.
Hầu hết mọi người đều cho rằng đeo khẩu trang là để che chắn bụi bặm khi đi đường, nhưng ở Nhật Bản, việc đeo khẩu trang không chỉ còn là một thói quen, nó còn có nhiều công dụng khác. Chiếc khẩu trang cũng vì thế được thiết kế để phù hợp với các mục đích sử dụng khác nhau. Thị trường kinh doanh khẩu trang của Nhật Bản cũng vô cùng phá triển, và đạt doanh thu 200 triệu đô la vào năm 2014. Quả là một con số đáng kinh ngạc.
Vậy đâu là lý do khiến những chiếc khẩu trang trở thành vật không thể thiếu và bất ly thân đối với những người dân xứ sở hoa anh đào như vậy?
Lý do đầu tiên chính là bắt nguồn từ ý thức giữ gìn vệ sinh và sức khỏe của người dân xứ sở mặt trời mọc.
Mùa xuân là khoảng thời gian người dân ở nơi đây đeo khẩu trang nhiều nhất. Ở Nhật, mùa xuân là mùa nở hoa của các loại cây thông, cây tùng. Phấn hoa thường phát tán nhiều trong không khí, khi hít phải dễ bị dị ứng, gây hắt hơi, sổ mũi. Do vậy, người Nhật thường đeo khẩu trang để tránh tiếp xúc với phấn hoa. Tuy nhiên, người Nhật không chỉ đeo khẩu trang vào mùa xuân, mà vào tất cả các mùa trong năm. Trước kia, hầu như khẩu trang chỉ dành cho người mắc bệnh đeo để tránh lây lan vi khuẩn ra môi trường xung quanh. Ngày nay, người ta sử dụng khẩu trang ngay từ khi còn khỏe mạnh nhằm phòng chống vi khuẩn cho chính mình. Điều này vô cùng dễ hiểu bởi vì ở Nhật, mỗi ngày người ta có thể tiếp xúc với hàng trăm người trên các loại phương tiện công cộng và việc che miệng khi đứng cạnh người khác thật không lịch sự một chút nào.
Hơn nữa, việc dùng khẩu trang cũng thể hiện ý thức tránh gây phiền phức cho người xung quanh. Hình ảnh nhân viên văn phòng vừa đeo khẩu trang vừa làm việc đã không còn xa lạ với những người làm việc tại Nhật Bản. Người Nhật tự giác đeo khẩu trang để không phát tán vi khuẩn vào không khí và lây bệnh cho những người xung quanh. Những chiếc khẩu trang thể hiện nếp sống văn minh và cẩn trọng của người Nhật.
Tuy nhiên, nhà tâm lý học Jun Fujikaka lại đưa ra một lý do khác để giải thích cho thói quen này. Ông cho rằng động lực thực sự khiến giới trẻ Nhật thường xuyên đeo khẩu trang không chỉ vì để bảo vệ sức khỏe mà họ còn dùng nó để hạn chế giao tiếp với người khác. Giới trẻ thường sử dụng công nghệ để liên lạc, giao tiếp với nhau, ví dụ qua email hoặc qua mạng xã hội. Vì thế, họ sử dụng khẩu trang để tránh phải nói chuyện trực tiếp với mọi người, họ muốn được riêng tư ngay cả khi ở nơi công cộng.
Đối với nhiều người, khẩu trang còn là một thứ phụ kiện để giúp chủ nhân giữ hình tượng. Nhiều ngôi sao tại đây thú nhận rằng sau khi rũ bỏ lớp trang điểm, việc đeo khẩu trang sẽ giúp họ giấu mặt nơi công cộng và không khiến dân tình ngỡ ngàng bởi nhan sắc thật của mình.
Kể cả với những người bình thường không cần phải đẹp mọi lúc mọi nơi như giới ca sĩ hay diễn viên, khẩu trang vẫn là sự lựa chọn tối ưu khi phải ra đường mà không có thời gian trang điểm. Ở Nhật, ngoài quần áo, giày dép, phụ kiện thì một ngoại hình hoàn hảo cần phải đi kèm với một chiếc khẩu trang sành điệu, hợp mốt nữa.
Không chỉ dừng lại ở đó, chiếc khẩu trang ở Nhật còn được thiết kế để phù hợp với “khẩu vị” của từng người. Ở Nhật có một loại khẩu trang với tên gọi là Mentoru Mask, ngoài việc được thiết kế để chắn bụi và phấn hoa, nó còn được đặt sẵn một viên bạc hà ở bên trong. Trước khi dùng, người ta sẽ bóp cho viên bạc hà bể ra, như vậy khi đeo lên sẽ ngửi được mùi hương rất dễ chịu. Bên cạnh hương bạc hà, mọi người còn có thể chọn loại khẩu trang với nhiều hương vị khác.
Ngoài ra còn một loại khẩu trang giữ ẩm. Loại này cũng có hương thơm rất “thơm ngon”, và được gắn thêm một tính năng mới, đó là tính năng tạo ẩm. Mùa đông, không khí thường hanh khô, dễ gây đau cổ họng và ho. Với loại khẩu trang này, mọi người sẽ tránh được các vấn đề sức khỏe trên do độ ẩm lúc nào cũng được cân bằng.
Một loại khẩu trang khác cũng rất được ưa chuộng ở Nhật Bản là khẩu trang giảm béo. Loại khẩu trang này đặc biệt hơn với mùi quả mâm xôi, được quảng cáo là có khả năng đẩy nhanh quá trình trao đổi chất.
Chiếc khẩu trang quả thực đã được sử dụng một cách sáng tạo để mang lại cuộc sống ngày càng tiện lợi và hạnh phúc hơn cho người dân như Nhật Bản.
Thủy Linh