Tại Hội nghị Hành động Chính trị phe Bảo thủ của Mỹ (CPAC) tuần qua, Tổng thống Donald Trump đã bày tỏ mong muốn đối với Việt Nam trong bối cảnh Mỹ đang bị thâm hụt thương mại lớn.
Theo đó, Tổng thống Trump cho biết ông không hài lòng với việc Mỹ bị thâm hụt quá lớn và Việt Nam nên mua than của Mỹ để cán cân thương mại được cân bằng hơn.
Trong bài diễn văn tại sự kiện CPAC ngày 23/2 ở Maryland, ông Trump nhắc lại chuyến thăm Việt Nam vào tháng 11 năm ngoái: “Tôi đã ở Việt Nam, gặp Thủ tướng và Chủ tịch nước Việt Nam tại đó. Chúng ta bị thâm hụt thương mại lớn với họ, giống như với tất cả những nước khác, bởi vì các vị tổng thống trước đây đã để tình trạng đó quá tồi tệ. Chúng ta có những thỏa thuận thương mại tệ hại như mọi người đã thấy. Vậy nên chúng tôi đang thay đổi điều đó”.
“Vì thế tôi nói Mỹ đang bị thâm hụt thương mại quá lớn với Việt Nam, tôi không hài lòng. Họ nói: ‘Nhưng, chúng tôi sẽ …’. Tôi nói ‘Hãy mua than đi. Mua than đi’. Họ đang dùng rất nhiều than. Họ nói: ‘Ông biết đấy, chúng tôi đã mua than từ bang West Virginia và các nơi khác, và đó là loại than tốt nhất chúng tôi từng dùng”.
Ông Trump cho biết việc thuyết phục các nước như Việt Nam nhập than của Mỹ đã khiến ngành than của nước này “sống lại” và các thợ mỏ của Mỹ có việc làm. Những bang như West Virginia, Pennsylvania, Ohio và Wyoming giờ đây đang thay đổi và giống như một thế giới khác.
Theo BBC, Việt Nam, Trung Quốc và Ấn Độ nằm trong số những nước ông Trump nêu tên khi nói về các đối tác có “quan hệ thương mại mất cân bằng” gây thiệt hại cho Mỹ.
Trong khi nói với giọng hơi diễu cợt về Trung Quốc và Ấn Độ, Tổng thống Trump lại tỏ ra hài lòng là ông đã thuyết phục được lãnh đạo Việt Nam “làm gì đó để cải thiện” sự mất cân bằng thương mại.
Số liệu sơ bộ của Tổng cục Hải quan cho thấy, trong năm 2017, Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch đạt 41,6 tỷ USD, tăng 8,2% so với năm 2016. Ở chiều ngược lại, Việt Nam nhập khẩu 9,2 tỷ USD giá trị hàng hóa từ Mỹ, tăng 5,8%.
Như vậy, Việt Nam thặng dư thương mại 32,4 tỷ USD với Mỹ trong năm 2017, mức xuất siêu cao nhất trong số các đối tác thương mại.
Về nhập khẩu than, năm 2017 Việt Nam nhập khẩu 14,5 triệu tấn than đá trị giá 1,52 tỷ USD, tăng gần 10% về khối lượng và hơn 58% về giá trị so với năm 2016.
Các thị trường cung cấp than lớn nhất cho Việt Nam hiện nay là Indonesia, Australia và Nga.
Minh Tuệ