Cảm ngộ Tây Du (Kỳ 4): Ai tạo ra gậy Như Ý của Tôn Ngộ Không và binh khí của Trư Bát Giới?

“Văn dĩ tải Đạo”, người xưa viết văn là để gửi vào đó những đạo lý cao thâm. Tây Du Ký kể về quá trình tu luyện của một người trên con đường viên mãn đắc Đạo, do đó cũng mang tầng tầng ý nghĩa, lớp lớp nội hàm. Thậm chí một cái tên, một địa danh, hay một tình tiết nhỏ trong truyện đều là ngụ ý của tác giả. Về nội hàm và ý nghĩa của “Tây Du Ký” luôn có nhiều cách nói khác nhau, không đồng nhất. Vậy nên trong loạt bài cảm ngộ này, người viết chỉ mạn phép đưa ra một số lý giải về Tây Du Ký từ góc độ tu luyện, mong được cùng độc giả gần xa góp ý, thảo luận.

• Trọn bộ Cảm Ngộ Tây Du

Trong Tây Du Ký, có những bảo vật mà nếu thiếu chúng, thì những yêu ma quỷ quái cũng không thể thiên biến vạn hóa đến như vậy. Thế nhưng, ít ai biết rằng đa số pháp khí ấy đều bắt nguồn từ một nhân vật vốn rất ít khi thể hiện mình…

Tôn Ngộ Không thần thông quảng đại, bản lĩnh cao cường, trước thì làm loạn địa phủ, sau lại đại náo thiên cung, ngang tàng thách thức cả 10 vạn thiên binh và thần tiên trên thượng giới… nhưng vì sao vẫn phải lao đao trước các yêu quái tầm thường chốn nhân gian?

Phải chăng sau 500 năm giam dưới núi Ngũ Hành, pháp lực của Ngộ Không đã suy giảm? Hay là vì yêu quái trần gian còn siêu phàm hơn cả Đại Thánh? Đương nhiên không phải vậy! Yêu quái ấy, dẫu không thể sánh với Ngộ Không, nhưng lại có trong tay những thứ pháp bảo diệu kỳ.

Những pháp bảo ấy có gì đặc biệt?

Hãy cùng nhìn lại các pháp khí mà ta đã biết. Nếu không kể đến bảo vật của Thần Phật hay Bồ Tát, ví dụ như chén Lưu Ly của Như Lai, chiếc khánh vàng và túi nhân chủng của Đức Di Lặc, bát vàng Đại Thiên Am của Phật Thích Ca, hay cây Tích Trượng Cửu Hoàn mà Phật Tổ ban cho Đường Tăng… thì những thứ còn lại, đa phần đều bắt nguồn từ một nhân vật khá mờ nhạt trong truyện. Mặc dù không mấy khi thể hiện tài năng, nhưng những bảo vật được ông luyện thành lại là thứ pháp khí uy lực và mạnh mẽ nhất, khiến quỷ khóc thần sầu, ngay cả Ngộ Không cũng phải nhiều phen lao đao chống đỡ.

Nhân vật đặc biệt này, không ai khác, chính là Thái Thượng Lão Quân.

Từ những bảo bối trong tay yêu quái…

Một trong những bảo bối lợi hại nhất là Kim cương trác. Khi Ngộ Không đại náo thiên cung, khắp 10 vạn thiên binh cùng với tứ đại thiên vương cũng không thể bắt được. Đến khi Nhị Lang thần phải đích thân ra tay, cũng bất phân thắng bại. May nhờ có Lão Quân ném chiếc vòng kim cương xuống mới có thể giúp Nhị Lang trói bắt Ngộ Không.

Về sau, khi thầy trò đến núi Kim Đâu, yêu quái Thanh Ngưu cũng dùng chính chiếc vòng này để bắt mất Đường Tăng, cướp gậy Như Ý. Ngộ Không mời thiên binh đến giúp sức, chiếc vòng lại hút binh khí của Na Tra thái tử; mời Hỏa Đức tinh quân, nó cũng cuốn đi cả hỏa cụ; sau đó Như Lai phái 18 vị La Hán tới hỗ trợ, chiếc vòng cũng thu luôn cả Kim Đơn Sa của các vị La Hán.

Vậy hỏi vòng kim cương này từ đâu mà có? Cũng là do Lão Quân luyện thành, vậy nên nó mới có đầy đủ linh khí, biến hoá khôn lường, thuỷ hoả bất xâm, ngũ hành bất hoại.

Một bảo bối khác cũng không kém phần uy lực là chuông Tử Kim. Khi thầy trò tới Chu Tử quốc, biết chuyện hoàng hậu bị bắt cóc, Ngộ Không đã tới núi Kỳ Lân tìm yêu quái. Yêu quái nước này tên là Trại Thái Tuế, mặc dù không phải tài phép cao cường, nhưng lại có trong tay chiếc chuông Tử Kim: Hễ lắc cái thứ nhất, lửa sáng đốt người bốc cao ba trăm trượng; Hễ lắc cái thứ hai, khói đen hun người bốc cao ba trăm trượng; Hễ lắc cái thứ ba, cát vàng mê người cuốn cao ba trăm trượng.

Còn nếu rung chuông liền ba cái, thì trong giây lát, lửa đỏ, khói đen, cát vàng cuồn cuộn tuôn ra, khói lửa bừng bừng, bốc cao ngùn ngụt, khiến bất cứ ai cũng phải hồn bay phách lạc. Vậy mà khói lửa ấy vẫn còn chưa ghê gớm, chỉ có cát vàng mới thực là rất độc, lọt vào mũi ai, là người đó vong mạng.

Chiếc chuông Tử Kim này vốn là vòng nhạc đeo ở cổ con sấu lông vàng của Quan Âm Bồ Tát, nhưng cũng lại là một cực phẩm của Thái Thượng Lão Quân. Thơ rằng:

Thái thanh tiên chủ đạo nguồn sâu,
Bát Quái lò vàng luyện đã lâu 
Đúc cái nhạc này là bảo bối,
Lão Quân lưu để mãi về sau.

Không riêng những pháp bảo kể trên, mà bất kể vật dụng nào liên quan đến lò Bát Quái của Lão Quân cũng đều trở thành thần khí. Ví dụ như quốc vương nước Ô Kê bị yêu quái hại chết đã nhiều năm rồi, thân thể chôn vùi dưới giếng bát giác xây bằng ngọc lưu ly, thì chỉ duy nhất viên “Cửu chuyển hoàn hồn linh đơn” luyện từ lò Bát Quái mới cứu sống được. Lại nữa, chiếc hồ lô dùng để đựng linh đơn và bình ngọc đựng nước của Lão Quân, thậm chí chiếc quạt Ba Tiêu (khác với quạt Ba Tiêu của Bà La Sát) dùng để quạt lò, v.v. cũng trở thành pháp khí có uy lực không gì sánh được.

…cho đến pháp khí của Ngộ Không và Bát Giới

Tất cả chúng ta đều biết đến sức mạnh vô song từ hai pháp khí của Ngộ Không và Bát Giới. Ngộ Không có thể chọc trời khuấy nước, làm nên những chuyện kinh thiên động địa, đều là nhờ cây gậy Như Ý này. Mà Bát Giới làm Thiên Bồng Nguyên soái thống lĩnh 8 vạn thủy binh ở Thiên Hà, cũng là nhờ có cây đinh ba bên mình. Nhưng ít ai biết rằng, hai thần khí ấy đều là do Lão Quân luyện thành.

Nói về gậy Như Ý, trong truyện viết rằng Như Ý Kim Cô Bổng vốn là khối thần thiết được Lão Quân chín lần nấu luyện. Tôn Ngộ Không cũng từng khoe rằng:

“Bổng thị cửu chuyển tấn thiết luyện,
Lão Quân thân thủ lư trung đoàn”
(Gậy sắt là thép tinh luyện qua chín lần,
Đích thân Lão Quân luyện trong lò)

Gậy Như Ý ấy, hai đầu bịt vàng, ở giữa là đoạn ô thiết có khắc hàng chữ “Như Ý Kim Cô Bổng, một vạn ba ngàn năm trăm cân”; có thể tùy tâm dài ngắn, biến hóa vi châm, lại có thể đỉnh thiên lập địa, chống trời chống đất, nhập giang hà hồ biển, khi lũ lụt lại có thể bình định về sau. Bởi vậy, lúc thiên hạ hồng thủy phiếm lạm, Đại Vũ đã đem Kim Cô Bổng đi trị thủy, sau đó ném vào Đông Hải, lấy ý Hải Hà vĩnh viễn cố, từ đó có tên gọi là Định Hải thần châm thiết.

Cây đinh ba của Bát Giới cũng có lai lịch phi thường, bởi đây là thứ binh khí do chính tay Thái Thượng Lão Quân dùng thần băng thiết rèn nên, sau lại được Yết Đế năm phương gia trì. Có thơ làm chứng rằng:

Thứ này luyện bởi thép thần,
Công phu mài giũa sáng trưng một mầu.
Lão Quân rèn lấy trước sau,
Huỳnh Hoặc cũng nhận việc dấu cho than.
Ngũ phương Yết đế lo toan,
Lục Đinh, Lục Giáp coi làm tận nơi.
Chín chiếc răng ngọc rèn rồi,
Hai vòng đúc nữa vàng ngời sắc thanh.
Cán vẽ lục điệu ngũ tinh,
Bốn mùa tám tiết đủ hình không sai.
Ngắn dài gồm cả đất trời,
Âm dương, nhật nguyệt rạch ròi hai phương.
Sáu hào thần tướng theo đường,
Tinh tú tám quẻ dọc ngang theo hàng.
Đinh Ba tên gọi rõ ràng,
Dâng lên Thượng Đế giữ cung nhà trời.

Lò Bát Quái của Thái Thượng Lão Quân

Nếu nói rằng hầu hết những pháp bảo mạnh mẽ nhất đều do Lão Quân nấu luyện, thì vinh dự này đều nhường cả cho chiếc lò Bát Quái huyền thoại của ông. Năm xưa, cũng nhờ có lò Bát Quái ấy mà Ngộ Không mới luyện thành mắt lửa ngươi vàng, mình đồng da sắt. Đây không chỉ là nơi chuyên luyện tiên đơn thánh thuỷ, giúp người trường sinh, mà bất kể thứ gì nấu luyện từ đó cũng đều trở thành pháp bảo!

Điều này có ngụ ý gì?

Khi bàn đến cái huyền cơ diệu lý của Tây Du Ký, có người bật cười cho là nhảm nhí: Rõ là thứ tào lao bốc phét! Cùng lắm cũng chỉ là trí tưởng tượng phóng túng của tác giả mà thôi, sao cứ phải tâng bốc lên thành đạo lý này, đạo lý nọ làm gì?! Người bình thường chỉ thấy chuyện thần thoại, thấy những cảnh trảm yêu bắt quái hấp dẫn ly kỳ; nhưng giới tu luyện lại phát hiện trong mỗi câu chuyện, mỗi hàng chữ, thậm chí mỗi tình tiết đều ẩn chứa Pháp lý cao thâm.

Chúng ta biết rằng, Tây Du Ký là tác phẩm của người tu hành, mà bản thân Ngô Thừa Ân tiên sinh cũng là đại học sĩ am hiểu cả Phật và Đạo. Có những điều là “bí mật trong những bí mật” vốn chỉ lưu truyền trong giới chân tu — ví dụ như “Nguyên anh”, “Chu thiên”, “Cửu chuyển kim đan thuật”… thì đều được Ngô Thừa Ân tiết lộ.

Nhưng vì “Thiên cơ bất khả lộ”, những bí mật ấy không thể đem ra nói rõ ràng, nên mới phải mượn câu chuyện thỉnh kinh để truyền tải. Ai ai cũng có thể đọc Tây Du Ký, nhưng chỉ người tu mới có thể lý giải được đôi phần. Vậy mới nói, thiên cơ chỉ có thể trao cho bậc chân tu là vì thế.

Vậy nên, lò Bát Quái của Lão Quân cũng là một ẩn ý về tu luyện. Lò Bát Quái ấy nằm ở đâu, tại cung Đâu Suất trên tầng trời thứ 33 chăng? Không phải vậy, thực ra nó nằm ngay tại bụng dưới trong thân thể con người, ở vị trí mà Đạo gia gọi là “đan điền”. Nói rằng lò Bát Quái có thể luyện thành bất kể loại pháp bảo nào, thì cũng phù hợp với nhận thức của Đạo gia về đan điền: Đó là nơi có thể xuất sinh hết thảy những thứ công năng, thần thông, và thuật loại của người tu.

Người luyện đan giảng ‘tu luyện nội đan, ý đặt tại đan điền’, người học khí công giảng ‘khí tụ đan điền, đan điền vận khí’, người tu Đạo giảng ‘khí trầm đan điền’, v.v., chung quy lại, thì mọi biến hóa và diễn luyện của người tu đều bắt nguồn từ khối điền này.

Xoay ngược trở lại mà nói, thì giới tu luyện cũng coi đan điền như “lò Bát Quái”. Trong cuốn cổ thư của Đạo gia là “Tính mệnh khuê chỉ”, bức đồ hình “Tẩy tâm thối tàng đồ” ( 洗心退藏圖) minh họa đan điền như chiếc lò Bát Quái trong cơ thể khi tu luyện nội đan.

Vậy vì sao đan điền lại có được pháp lực lớn nhường ấy? Lẽ dĩ nhiên, đan điền là vị trí then chốt trong tu luyện, cất giữ rất nhiều bí mật huyền cơ mà chỉ những bậc cao nhân đắc Đạo mới thấu tỏ. Vậy nên, bằng chút hiểu biết hạn hẹp của mình, người viết chỉ xin đàm đạo với quý độc giả bằng đôi lời nông cạn…

Chúng ta biết rằng, con người là một thể hoàn chỉnh có đầy đủ cả Âm và Dương. Trong thân thể thì trên dương – dưới âm, trái dương – phải âm, sau dương – trước âm. Như vậy, đan điền nằm chính tại vị trí giao giới giữa âm và dương, cũng là nơi hội tụ và cân bằng âm dương trong cơ thể. Thân thể dù có cả âm và dương, nhưng người bình thường thì âm dương bất cân bằng: Nam thì chủ dương, nữ thì chủ âm; người khỏe mạnh vui vẻ hay bệnh tật u sầu cũng là do âm dương bất tương xứng. Bởi vậy nên trong tu luyện luôn chú trọng tu tính, luyện mệnh, đạt đến âm dương cân bằng.

Nếu không phải người tu luyện thì không thể làm chủ được âm dương. Trong quá khứ, Trương Tam Phong là người sáng lập phái Võ Đang, cũng là ông tổ của Thái Cực quyền và Thái Cực kiếm. Phái Võ Đang của Trương Tam Phong là thanh tu, coi trọng tu luyện nội đan, họ coi đan điền trong thân thể chính là “lư đỉnh” (lò nấu), thông qua tu luyện sẽ khiến cho âm dương cân bằng, “tinh, khí, thần” ngưng tụ lại mà kết thành “thánh thai”, cũng chính là thể kim cương bất hoại. Bởi vậy, bậc chân nhân Trương Tam Phong đã đạt đến trạng thái nóng lạnh không thể xâm hại, nhiều tháng dù không ăn uống vẫn có thể tự tại tiêu diêu.

Có người nói, vì sao Tôn Ngộ Không bị nhốt trong lò Bát Quái mà không bị thiêu đốt? Trong truyện giải thích là Ngộ Không may mắn chui vào cung Tốn, mà Tốn là Gió, nên mới tránh được lửa. Nhưng kỳ thực, đó là bởi lò Bát Quái ấy chính là đan điền; Ngộ Không nhốt trong lò Bát Quái cũng chính là đang tu luyện thân thể mình mà thôi.

Cũng chính nhờ “lò Bát Quái” của cơ thể ấy, mà người tu sẽ luyện thành thể kim cương bất hoại, cũng luyện thành hết thảy những pháp bảo, thần thông sau này…

Hồng Liên