Hàn Tín (256–195 TCN) là một nhà chiến lược quân sự và vị tướng có công rất lớn trong việc lập nên triều đại nhà Hán (206 TCN – 220 SCN).

Sau khi chinh phục nước Ngụy vào năm 205 TCN, Hàn Tín lập tức nhận được lệnh tấn công nước Triệu. Quân Triệu có khoảng 200 nghìn binh lính, trong khi Hàn Tín chỉ dẫn khoảng 30 nghìn quân.

Quân Triệu nắm giữ vị trí rất thuận lợi và chặn đứng các cửa ngõ quan trọng vào nước Triệu. Lối vào độc đạo nằm ở phía Tây của dãy Thái Hành Sơn, còn phía trước là một dòng sông chảy xiết.

Bản thân Hàn Tín hiểu rõ những điều kiện bất lợi mà quân sĩ đang phải đối mặt. Ông cũng thấy rằng các binh sĩ đã mệt mỏi sau chặng đường dài và nguồn tiếp tế có thể dễ dàng bị cắt đứt bởi quân Triệu. Ông đã nghĩ ra một kế.

Hàn Tín ra lệnh cho phần lớn quân của mình vượt qua sông, đối diện với doanh trại địch, cách khoảng 30 dặm từ nơi cửa ngõ. Sau đó, ông cho một số quân đào hào và lập chiến lũy.

Các tướng lĩnh và binh lính Triệu đã cười nhạo Hàn Tín, họ cho rằng đó là một sai lầm chiến thuật bởi trong trường hợp thất bại, sẽ không có cách nào thoái lui được vì có con sông phía sau. Hàn Tín đã không hề lay động.

Ông đã bí mật ra lệnh cho 2000 quân xâm nhập vào trại của Triệu và cắm những lá cờ Hán tại đó ngay sau khi lính Triệu bỏ ra ngoài.

Giữa đêm đó Hàn Tín dặn binh sĩ chỉ ăn nhẹ và hứa sẽ có một bữa tiệc vào hôm sau khi đánh bại quân Triệu. Mặc dù họ làm theo mệnh lệnh của Hàn Tín nhưng ngay cả những tướng lĩnh thân tín của ông cũng không thực sự tin điều đó.

Sớm hôm sau, Hàn Tín ra lệnh cho quân phất cờ nổi trống tiến tới cửa ngõ. Quân chủ lực của Triệu rời trại đuổi theo quân Hán.

Hàn Tín ngay lập tức ra lệnh cho quân rút về thủ thế. Quân Triệu tức tốc đuổi theo. Hán binh không còn sự lựa chọn nào khác ngoài chiến đấu đến cùng, điều này khiến quân Triệu khiếp sợ.

Để thiết lập lại thế trận, tướng Triệu ra lệnh cho quân rút khỏi cuộc giao tranh. Khi quân Triệu rút về trại, họ phát hiện cờ Hán tua tủa khắp nơi.

Họ nghĩ rằng mình đang bị tấn công từ phía sau và vô cùng hoảng hốt. Ngay lúc ấy, Hàn Tín dồn toàn lực tấn công và quân Triệu đã bị đánh bại.

Trong bữa tiệc mừng chiến thắng, Hàn Tín được hỏi tại sao ông lại để binh lính dàn trận khi phía sau là con sông. Ông trả lời: “Trong tình huống như vậy, một người lính sẽ chiến đấu bởi họ không thể trốn chạy. Nếu họ được đặt ở tình huống có thể rút lui, họ sẽ rút.”

Chiến thuật này dẫn đến thành ngữ 背水一戰 (Bối thủy nhất chiến) với nghĩa đen là: lưng tựa sông đánh trận.

Nó được dùng để mô tả tình huống mà người ta phải chiến đấu để chiến thắng hay bỏ mạng, hoặc trong khi một người phải nỗ lực hết mình để giành sự sống.

Từ Khóa: