“Ngày xưa anh đi biển gió bão cỡ nào cũng không cuốn nổi anh đi. Vậy mà giờ đây cuộc sống khá hơn bão từ đâu ập tới cuốn anh đi, cuốn luôn tổ ấm của tôi mất rồi.”
Lời tâm sự đăng trên báo của một người phụ nữ đau đớn khi bị chồng phản bội cứ ám ảnh mãi trong đầu Phương.
Vợ chồng Phương đều xuất thân quê mùa. Chồng cô có tài nấu nướng, được nhận làm đầu bếp trong một nhà hàng ở thành phố, cô theo anh ở nhà nội trợ chăm lo con cái. Kĩ năng nấu nướng của anh ngày càng tốt, lại học được cách thức kinh doanh, dành dụm được chút vốn liếng anh bèn ra mở nhà hàng riêng.
Từ đó đến nay, nhà hàng kinh doanh ngày một phát đạt. Từ một anh nhà quê, chồng Phương đã trở thành ông chủ thành phố.
Thuở đầu khi chồng Phương trở nên giàu có, có người bạn rỉ tai cô: “Giàu đổi bạn, sang đổi vợ, Phương phải cẩn thận đấy. Giám sát ông ấy thật kĩ vào”.
Nghe mấy lời này, cô có chút chột dạ. Nhưng tính tình Phương thuần hậu, chất phác, cô không quen việc lén lút theo dõi, nghi ngờ người khác. Mẹ của Phương từng nói với cô rằng: “Sống với nhau là cái số. Vợ chồng là duyên Trời định”. Thế nên, Phương quyết định để mọi chuyện thuận theo tự nhiên, và tin tưởng chồng.
Một ngày, chồng Phương về nhà, vẻ mặt đăm chiêu khó chịu. Phương gặng hỏi mãi, anh mới nói:
“Thằng K. làm cho nhà hàng mình, đồng hương với mình đấy. Nó vừa xúi anh cặp bồ với em họ nó, đang là sinh viên ở ngoài này. Nó bảo anh: “Giàu đổi bạn, sang đổi vợ là lẽ thường tình; anh xem có ông sếp có đến mấy bồ nhí.” Anh giận quá mắng thẳng vào mặt nó. Anh chẳng được học hành gì nhiều, nhưng cũng biết chuyện Lục Vân Tiên đỗ trạng nguyên không quên hẹn ước với Kiều Nguyệt Nga. Dương Lễ đỗ đạt làm quan không quên bạn hàn vi Lưu Bình. Cái gì mà “giàu đổi bạn, sang đổi vợ”? Người chứ có phải con tắc kè đâu?!”
Nghe chồng nói vậy, Phương bật cười rồi lại rơm rớm nước mắt. Vì thương anh. Vì trân quý mối lương duyên này.
Phương không ngờ, những câu chuyện cổ xưa này lại giúp cô có một người chồng chung thuỷ, trọn nghĩa trọn tình. Cổ nhân Thánh hiền có đạo đức cao thượng, người đã khuất rồi mà tấm lòng nhân nghĩa của họ còn soi sáng mãi.
Giữa thời buổi phồn hoa nhiễu nhương này, nhiều người đã coi cái xấu xa, bỉ ổi thành lẽ thường. Mở báo ra đọc, không ngày nào Phương không thấy những chuyện như kiều nữ cặp kè đại gia, đường dây mại dâm bị phát hiện, hay chuyện tình một đêm. Nhiều lúc, Phương cảm thấy khó thở như bị ngập ngụa trong bùn rác.
“Người chứ có phải con tắc kè đâu?!” Phải, con người là có chuẩn mực đạo đức của con người, phân biệt giữa người và cầm thú chính là đạo đức ấy.
Giờ đây, khi nghe mấy chữ “Lục Vân Tiên”, “Lưu Bình Dương Lễ” bật ra từ miệng chồng, Phương như được vớt lên mặt đất. Một dòng nước mát lành dường như đang chảy trong lòng cô, nhắc nhở Phương rằng, thế gian này đã từng có một thời thanh cao đến thế.
Kể từ đó, Phương dành thời gian rảnh rỗi để đọc những câu chuyện về gương đạo đức của người xưa và chia sẻ cùng chồng. Càng đọc, cô càng nhận ra: Tại sao những tinh hoa cao quý như vậy lại không được nhiều người biết đến? Tại sao người trẻ hôm nay lại mất đi cái gốc chân thành lương thiện của người xưa?
Tống Hoằng là đại thần thời Đông Hán. Chị gái của Quang Vũ Đế có ý muốn lấy ông làm chồng, nên Hoàng đế liền thăm dò ý tứ của Tống Hoằng, xem ông có ý bỏ lại nguyên phi mà lấy chị mình hay không. Tống Hoằng nghe xong, liền nói với Quang Vũ Đế: “Đừng quên tình bạn lúc gian nan, chớ phụ vợ hiền thuở hàn vi”.
Ngài Yến Anh làm tể tướng nước Tề, có người khuyên ông bỏ người vợ già của mình đi. Yến Anh đáp: “Yến Anh nghe nói, ruồng bỏ vợ già gọi là loạn, cưới nạp thiếp trẻ gọi là dâm; thấy sắc quên nghĩa, phú quý liền làm trái luân thường gọi là nghịch đạo. Yến Anh sao có thể có hành vi dâm loạn, bất chấp luân lý, làm trái với đạo cổ nhân như vậy được?”.
Đọc đến đây, Phương trộm nghĩ: Giá như người chồng phụ bạc trong câu chuyện trên báo kia từ nhỏ cũng được nghe những tấm gương đạo đức từ Thánh hiền như thế. Thì có lẽ anh đã khởi Thiện niệm, không bị dục vọng làm mê lạc. Nếu như nhân – nghĩa – lễ – trí – tín trong văn hoá truyền thống được tôn vinh, thì con người sẽ có thể giữ vững bản thân trước cám dỗ của tiền bạc, địa vị và sắc tình.
Thanh Ngọc