Nhiều người thường nói, phía sau mỗi người đàn ông thành công là sự hy sinh âm thầm của một người phụ nữ. Thực tế, phía sau mỗi người phụ nữ ưu tú cũng thường là một người chồng luôn lặng lẽ giúp đỡ. Ông Michael Aris là người như thế. Ông đã lấy được người phụ nữ đẹp hàng đầu châu Á: Bà Aung San Suu Kyi, nhà lãnh đạo phong trào phản kháng bất bạo động tại Myanmar, người được trao giải Nobel Hòa bình. Nhưng cho đến khi lìa khỏi cõi đời ông lại không thể được nhìn mặt vợ lần cuối.

Vừa gặp đã phải lòng nhau

Mối tình của bà Aung San Suu Kyi với Michael Aris đến ngay từ cái nhìn đầu tiên. Khi đó, bà Aung San Suu Kyi đang theo học Đại học Oxford, Michael nghiên cứu lịch sử tại Đại học Durham. Lần đầu trông thấy Aung San Suu Kyi, Michael đã có ấn tượng sâu sắc với người phụ nữ mang đậm chất phương Đông: vẻ ngoài mảnh mai yếu ớt nhưng toát lên một tâm hồn đầy mạnh mẽ.

Dưới chân một ngọn núi tuyết ở Bhutan, Michael đã lấy hết dũng khí để cầu hôn Aung San Suu Kyi, nhưng Aung San Suu Kyi đưa ra điều kiện: Khi tổ quốc cần thì bà phải trở về. Michael hiểu rằng, người vợ tương lai của mình có lẽ sẽ trở thành người anh hùng của Miến Điện, vì dòng máu nóng cho tổ quốc luôn chảy cuồn cuộn trong người bà. Michael đã lập tức đáp ứng yêu cầu của Aung San Suu Kyi, và một lòng làm theo lời hứa trong nửa đời còn lại.

Cùng tắm trong dòng sông tình yêu

Năm 1972, Aung San Suu Kyi đã kết hôn với Michael, họ cùng trải qua những tháng ngày yên bình ở Oxford. Không lâu sau, họ sinh hạ được một người con đặt tên là Alexander. Vài năm sau thì người con thứ hai chào đời. Trong 15 năm sau đó, Aung San Suu Kyi ở nhà cùng chồng chăm sóc con cái, họ trải qua những tháng ngày yên bình, ngập tràn hạnh phúc, cho đến khi có tin dữ từ Miến Điện.

Biến cố cấp bách, tuân thủ lời hứa

Vào một đêm yên tĩnh của tháng 3/1988, tiếng chuông điện thoại chói tai phá tan bầu không khí tĩnh lặng của gia đình. Bà Aung San Suu Kyi nhận được điện thoại từ Miến Điện cho biết, mẹ của bà lâm trọng bệnh, mong bà về nước một chuyến. Michael nhận ra ngay tâm trạng lo lắng của vợ, không lâu sau Michael thấy vợ thu dọn hành lý chuẩn bị lên đường, giác quan thứ sáu báo cho Michael rằng chuyến đi sẽ là bước ngoặc chưa từng có trong gia đình. Nhưng Michael không ngăn cản vợ mình.

Michael nhớ những lời kiên định mà bà Aung San Suu Kyi viết trong lá thư: “Em chỉ yêu cầu anh một chuyện, nếu sau này tổ quốc của em cần em, hãy để cho em thực hiện nghĩa vụ của mình”. Lựa chọn giữa tổ quốc và gia đình khiến bà Aung San Suu Kyi luôn day dứt, còn ông Michael cũng cảm thấy khó khăn, nhưng ông Michael phải giữ lời hứa với vợ.

Theo vợ về nước, ông Michael đưa hai con đến Rangoon để thăm bà ngoại. Thế rồi với cục diện chính trị ở Miến Điện, bà Aung San Suu Kyi đã quyết định ở lại nước vì muốn tham gia cùng phong trào đấu tranh nhân quyền. Michael nói, ông sẽ luôn đứng sau ủng hộ bà trong cuộc chiến đấu vì nhân quyền. Thế rồi chiều lòng bà Aung San Suu Kyi, ông Michael đưa hai con trở lại Anh để lo cho các con. Lần ly biệt này kéo dài 7 năm.

Trùng phùng sau nhiều năm xa cách

Trở về nước, Michael ngày ngày dõi theo tình hình của vợ ở Miến Điện, mỗi ngày ông đều sống trong thấp thỏm lo âu. Ông biết rõ chính quyền Miến Điện dùng mọi biện pháp ngăn cản vợ mình xây dựng phong trào dân chủ, vì thế luôn lo sợ bà sẽ bị ám sát giống như người cha của bà trước đây. Sau khi biết vợ mình bị giam lỏng, ông Michael bắt đầu có những hành động giúp vợ gây dựng tiếng nói ảnh hưởng trên trường quốc tế, khiến chính quyền Miến Điện bị áp lực phải hạn chế những hành động quá đáng đối với bà Aung San Suu Kyi.

Để vợ tránh bị chỉ trích vì những nhân sĩ dân chủ và chính quyền quân sự độc tài Miến Điện, nhiều khi ông phải che giấu thân phận là chồng của bà Aung San Suu Kyi. Một phương diện khác, ông Michael một mình lo chăm sóc hai con, giúp con hiểu mẹ chúng là một người mẹ vĩ đại. Năm 1991, ông dẫn theo hai người con đi nhận giải Nobel Hòa bình thay cho vợ, họ đều cảm thấy tự hào vì có bà Aung San Suu Kyi.

Năm 1995, ông Michael bất ngờ biết tin mình có thể được đến Miến Điện thăm vợ, nhưng không ngờ lần gặp mặt đó lại là lần gặp cuối cùng trong cuộc đời hai người. Mái tóc ông khi đó đã điểm bạc, còn trán của Aung San Suu Kyi thì đã có nếp nhăn, con cái họ đã trưởng thành. Thời gian đã ấn định lần gặp gỡ này là lần tái ngộ cuối cùng trong đời họ.

Một đời chỉ đến với nhau một lần

Sau đó ba năm, ông Michael bị chuẩn đoán mắc bệnh ung thư, chính quyền Miến Điện muốn nhân cơ hội này đẩy bà Aung San Suu Kyi trở về Anh, nhưng Michael phản đối vì cho rằng bà Aung San Suu Kyi không thể rời bỏ Miến Điện, rời bỏ nhân dân của bà, ông muốn là trụ cột tinh thần cho bà trong con đường đấu tranh vì dân chủ.

Michael đã không thể gặp mặt vợ lần cuối trước khi lìa đời, chỉ có thể mỉm cười nhìn tấm hình chân dung lớn của người vợ yêu dấu mà ông luôn để trên đầu giường.

Một đời đến với nhau một lần,
Nếu nàng không phải khổng tước Myanmar,
Ta mãi là thiếu niên nông nổi,
Những tốt đẹp xin gửi vào dĩ vãng.
Mười năm ly biệt kiếp này, ta cam tâm tình nguyện,
Xin hẹn kiếp sau được nối lại duyên xưa.

Theo Secretchina
Tinh Vệ biên dịch

Xem thêm: