Đại Kỷ NguyênTin tức thời sự quốc tế cập nhật 24/7, văn hoá truyền thống
Các nước Bắc Âu khá tương đồng với nhau về văn hóa và phong cách sống, tuy nhiên nếu cần nói đến một lối sống thú vị làm nên sự khác biệt đặc trưng của người dân Thụy Điển thì không thể không nhắc tới Fika, một “nghi lễ” đặc biệt của người dân nơi đây và nó có ý nghĩa với họ tới mức họ không muốn dịch từ Fika ra các thứ ngôn ngữ khác trên thế giới.
Fika là từ dùng để chỉ việc nghỉ ngơi để uống cà phê, những buổi gặp mặt nói chuyện của người dân Thụy Điển, nó giống như việc bạn giãi bày và dành thời gian quý giá với bạn bè, gia đình và đồng nghiệp. Fika chính là văn hóa uống của người Thụy Điển bởi nó không chỉ đơn thuần là việc thưởng thức cà phê mà còn gói gọn trong đó cả một nghệ thuật giao tiếp xã hội và hưởng thụ cuộc sống ở đất nước êm đềm này. Mỗi khi nói về thú vui Fika ngoài trời trong một ngày hè trời xanh ngắt không một gợn mây, người Thụy Điển thể hiện rõ một niềm vui hân hoan và chờ đợi. Và nếu bạn là một người mới tới đất nước thanh bình này, chắc chắn bạn sẽ được nghe câu “Nào mình cùng Fika nhé!” từ những người dân bản địa, bởi đó là cách đầu tiên để bắt đầu một mối quan hệ của người Thụy Điển.
Trong các quốc gia Scandinavia, Thụy Điển không quá thụ động và hưởng thụ như người Đan Mạch, nhưng cũng không quá lạnh lùng như người Phần Lan. Lối sống của họ cũng không gấp gáp như người Na Uy, và sự trung hòa đó thể hiện rất rõ ở văn hóa Fika của dân Thụy Điển.
Bạn không thể gọi một cốc cà phê Starbucks, mang theo trên đường vừa đi vừa uống để trải nghiệm Fika được. Bạn cũng không thể Fika khi ngồi một mình, nhắm mắt nghĩ ngợi về những điều sâu thẳm, riêng tư. Fika là ngồi xuống cùng nhau, nhâm nhi cà phê, thưởng thức những chiếc bánh thơm phức và nói chuyện. Người ta có thể Fika sáng, trưa, chiều tối… bất kỳ lúc nào trong ngày, với đồng nghiệp, người thân, hàng xóm hoặc để làm quen với bạn mới.
Được mệnh danh là đất nước của sự sáng tạo, của những start-up thành công nhất trên thế giới, người Thụy Điển rất coi trọng sự chia sẻ và lắng nghe lẫn nhau, và Fika như là một “nghi lễ” có tính chất cộng đồng cao để mọi người cùng nhau thảo luận về những ý tưởng thú vị nhất. Nhiều công ty tại Thụy Điển còn bắt buộc nhân viên nghỉ giải lao và cho phép họ uống cà phê miễn phí. Vì vậy có ý kiến cho rằng chính những hoạt động này đã góp phần làm nên một lực lượng lao động cực kì hiệu quả của quốc gia Bắc Âu này.
Đến Thụy Điển, bạn sẽ có thể nghe, thấy và cảm nhận bầu không khí Fika ở khắp mọi nơi. Từ những hiệu cà phê sang trọng trong lòng những khách sạn đắt tiền ngay trung tâm thành phố cho đến những quán cà phê nằm khuất trong những con phố nhỏ hẹp cổ xưa mà chỉ có dân địa phương mới biết. Từ những ngày hè nắng ấm đến những chiều đông mịt mù mưa tuyết, thậm chí từ nhà ra đến công sở… đâu đâu cũng có Fika.
Nếu được mời đến chơi nhà một người bạn Thụy Điển, chắc chắn bạn sẽ được thưởng thức Fika tại gia cùng những món bánh ngọt thơm lừng do chính tay chủ nhà nướng. Ở công sở, những phút giải lao ngắn ngủi trong giờ làm việc cũng chính là những lúc bạn Fika với đồng nghiệp để cân bằng lại mối quan hệ với đồng nghiệp ở một đất nước nổi tiếng về tính cá nhân và sự riêng tư này. Hay những anh chàng nhút nhát cũng có thể dùng cái cớ “đi Fika nhé” để hẹn hò người con gái thầm thương. Người Thụy Điển có rất nhiều lý do để có thể Fika cùng nhau như thế.
Ngày nay, ở khắp mọi nơi trên đất nước Thụy Điển, Fika trở thành một nét văn hóa không thể thiếu trong cuộc sống hằng ngày. Cà phê Thụy Điển gần giống với Americano, không đậm đặc, chỉ vừa đủ độ đắng, độ mịn nhưng thơm lừng và béo ngậy. Bên cạnh đó, các loại bánh ngọt dùng để ăn kèm với Fika cũng hấp dẫn không kém. Nếu muốn thưởng thức và trải nghiệm Fika trọn vẹn, ta phải nếm đủ 7 vị bánh được làm thủ công. Tất cả được gọi chung là Fikabröd, có nghĩa là bánh dùng để ăn khi thưởng thức Fika. Tuy nhiên, loại bánh ngọt được ưa chuộng hơn cả là bánh quế cuộn kanelbullar, nó nổi tiếng đến mức người Thụy Điển dành hẳn ngày 4/10 hằng năm làm “Ngày bánh quế” quốc gia.
Ngoài ra, khi sắp tới Lễ Ánh Sáng Santa Lucia, người ta sẽ thay bánh quế bằng bánh nghệ nhân nho khô lussebullar vàng ruộm, thơm nức mùi nghệ tây và nho khô nướng. Còn vào tháng 4, khi cả châu Âu chuẩn bị bước vào mùa chay trước Lễ Phục Sinh, món bánh nướng phồng phủ kem tươi semlor lại được chuộng hơn cả.
Khi vào tiệm cà phê của người Thụy Điển, bạn chỉ cần ngồi khoảng 5 phút là sẽ nghe thấy đầy những tiếng chào dễ thương (hej hej) từ người phục vụ và cả khách hàng. Quán cà phê Thụy Điển đặc biệt ấm áp bởi tinh thần Fika chính là chia sẻ và cởi mở. Hãy tưởng tượng cảm giác bước vào một tiệm bánh ngọt nhỏ trong lòng phố xá, gọi một tách cà phê đen nóng, áp tay vào ly để thấy hơi ấm lan đi như thể nắm tay người mình yêu thương…
Thu Hiền (TH)
Xem thêm:
