Một khối đá granite đồ sộ trên dãy núi Freita, Bồ Đào Nha khiến nhiều người không khỏi kinh ngạc khi định kỳ “đẻ ra” những hòn đá con nhỏ cỡ viên sỏi suốt hàng trăm năm qua.

Nằm trên dãy núi Freita (Bồ Đào Nha), gần làng Castanheira, khối đá granite khổng lồ có khả năng đặc biệt khi không ngừng đùn ra những hòn đá nhỏ cỡ viên sỏi. Hiện tượng địa chất hiếm gặp này được người dân địa phương gọi là Pedras Parideiras, nghĩa là “đá sinh con”.

Khối đá mẹ trồi hẳn lên mặt đất, có chiều dài 1.000m và rộng 600m, bao phủ bởi những mấu đá nhỏ giống chiếc đĩa lồi đường kính 2 – 12 cm. Do tác động của thời tiết nóng hoặc quá trình xói mòn, những mấu nhỏ này tách khỏi khối đá mẹ, để lại nhiều vết đen trên mặt đá.

Tảng đá "sinh con" suốt hàng trăm năm ở Bồ Đào Nha
Những mấu đá con rơi ra, để lại nhiều vết đen trên mặt đá mẹ.

Những mấu đá nhỏ hay được gọi là “đá con” này có cùng thành phần khoáng chất như khối đá mẹ, nhưng lớp ngoài cùng chứa biotite, một chất mica có độ kháng cơ học rất thấp. Nước mưa hoặc sương ngấm vào các kẽ nứt trên mặt mica rồi đóng băng khi mùa đông đến. Băng đóng vai trò như một chiếc nệm làm vết nứt sâu hơn cho đến khi mấu nhỏ rơi khỏi khối đá mẹ sau hàng trăm năm

Hiện tảng đá đã được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc công nhận là Di sản Thế giới, đang nằm trong công viên Arouca Geopark và được bảo vệ để đảm bảo khách tham quan không lấy những viên đá con ra khỏi khu vực.

Tảng đá "sinh con" suốt hàng trăm năm ở Bồ Đào Nha
Một mấu nhỏ nhô lên trên mặt tảng đá “sinh con”.

Tại châu Kiềm Nam thuộc tỉnh Quý Châu phía tây nam Trung Quốc, cũng có một vách đá “sinh con” tương tự, có tên là Chan Dan Ya (Sản Đản Nhai – Vách đá đẻ trứng). Vách đá này cũng đùn ra những “quả trứng” trơn tròn có đường kính 30 – 60 cm và trọng lượng tối đa 300 kg.

Tảng đá "sinh con" suốt hàng trăm năm ở Bồ Đào Nha
Vách đá đẻ trứng ở Trung Quốc.

Hiện nay, khoảng 70 quả trứng đá vẫn dính vào mặt vách đá, nhưng có thể rơi ra bất cứ lúc nào trong vài thập kỷ tới.

NguyễnThoa