Cuộc đời của một người vốn sẽ ra sao, làm quan, gặp nạn, thông minh hay lơ mơ… tất thảy đều không ngẫu nhiên và đã được Thần an bài từ trước. ‘Tinh thần có nhất động thì quỷ Thần đều tương thông’ – những chuyện được cho thần bí ấy xưa nay trong dân gian vốn không hề hiếm.

Dưới đây là 2 câu chuyện như vậy:

Đoán chữ linh nghiệm thần kỳ

Kỷ Quân tên tự là Hiểu Lam là một danh sĩ nổi tiếng và quan lại đời nhà Thanh. Ông giữ chức tổng biên tập “Tứ khố toàn thư”, một công trình biên soạn sách nổi tiếng dưới thời Càn Long. Hiểu Lam còn nổi tiếng là một người phong lưu tài tử, cũng là một nhân sỹ đa tài với trình độ học vấn vô cùng uyên bác. Cuộc đời Kỷ Hiểu Lam nhiều khúc thăng trầm chìm nổi, nhưng cũng nhiều thú vị và lạ kỳ. Câu chuyện sau được đích thân ông kể lại:

Năm Càn Long thứ 19 (năm 1754) sau khi tôi (Kỷ Hiểu Lam) tham gia thi đình, còn chưa niêm yết bảng, tôi ở nhà tiên sinh Đổng Văn Khác, ngẫu nhiên gặp một người Chiết Giang, giỏi đoán chữ.

Tôi viết một chữ Mặc (墨), nghĩa là mực, xin được đoán giúp kết quả thi. Người đó nói:

“Trạng nguyên không thuộc về ông. Chữ Lý (里) chiết tự là Nhị Giáp (二甲), ở dưới là 4 chấm. Ông xếp thứ 4 nhị giáp. Nhưng ông nhất định sẽ được vào Hàn lâm viện. 4 chấm là chân chữ Thứ (庶), chữ Sỹ (士) là đầu chữ Cát (吉), ông sẽ làm Thứ Cát Sỹ (kẻ sỹ, quan may mắn)”.

Sau này quả thực đúng như vậy.

Mùa thu năm Càn Long thứ 33 (năm 1768), vì tôi tiết lộ tin tức nên bị tội, tình tiết vụ án rất nghiêm trọng. Hàng ngày đều có một viên võ quan canh giữ tôi. Trong đó có một viên võ quan họ Đổng, cũng giỏi chiết tự toán quái. Tôi viết một chữ Đổng (董), nhờ ông đoán giúp. Ông nói:

“Ngài sẽ bị đi đày nơi xa. Chữ Đổng này có nghĩa là Thiên Vạn Lý (千萬里) – ngàn vạn dặm đó”.

Tôi lại viết chữ Danh (名). Ông nói:

“Bên dưới là chữ Khẩu (口), bên trên là phần bên chữ ngoại (外), lần đi đày này là ở Khẩu Ngoại – ngoài cửa khẩu. Chữ Tịch (夕) có nghĩa là mặt trời lặn ở đằng tây, có lẽ ở Tây Vực”.

Tôi hỏi sau này có trở lại hay không? Ông nói:

“Chữ Danh (名) và chữ Quân (君) có hình giống nhau, cũng giống chữ Triệu (召), như vậy quân vương ắt sẽ triệu ông về”.

Tôi hỏi khi nào. Ông nói:

“Chữ Khẩu (口) là bên ngoài chữ Tứ (四) thiếu hai nét bút ở trong. Đại thể là không đến 4 năm ông sẽ trở về. Năm nay là năm Càn Long thứ 33, nên có lẽ là năm thứ 36. Chữ Tịch (夕) là phần bên chữ Hợi (亥), cũng rất khớp”.

Quả nhiên tôi phải tòng quân đến Urumqi (Ô Lỗ Mộc Tề), đến tháng 6 năm Tân hợi trở về kinh thành.

Kỷ Hiểu Lam là một danh sĩ nổi tiếng và quan lại đời nhà Thanh. (Ảnh: ntdtv.com)

Tinh thần có nhất động thì quỷ Thần đều tương thông. Khí cơ phát ra thì hình tượng có điềm dự báo. Điều này với việc ngắt cỏ thi, đốt mai rùa để xem hung cát là cùng một đạo lý. Xem ra rất thần bí, nhưng cũng không thần bí, là hợp với ‘dĩ lý tương dụ’ (dùng lý học để mách bảo).

Hoặc thông minh, hoặc lơ mơ, đều không phải ngẫu nhiên

Lệnh Cư Huyễn huyện Nam Bì làm thư lại ở châu huyện đã 20 năm, thảo văn thư, phụ trách việc tố tụng, hàng năm đều có rất nhiều đồ biếu tặng, đã tích được rất nhiều tiền của. Thế là Lệnh Cư Huyễn theo lệ cũ bỏ tiền ra mua chức quan. Ông cho rằng đã rất quen thuộc dễ dàng, nhưng đến khi nhậm chức thì lại lơ mơ như con gà gỗ. Khi hai bên tố tụng tranh biện quyết liệt, thì ông lại đỏ mặt nói năng ấp úng, nói không nên lời. Khi gặp quan trên thì ông hành xử không đúng phép tắc, ứng đối không có trật tự. Hơn một năm sau, ông bị người ta hạch tội với lý do ‘không đủ năng lực’.

Ngày bãi nhiệm, ông mộng thấy một người mặt nhem nhuốc, tóc rối bù, chắp tay bái ông và nói: “Ngài đã bãi quan, từ hôm nay tôi lại gặp được ngài rồi”. Ông bỗng kinh sợ tỉnh dậy, bỗng thấy tâm cảnh mở rộng. Vì nghèo đến mức không trở về quê được, ông bèn lại làm nghề cũ, thế là lại thông minh lanh lợi quả quyết, phán đoán trôi chảy.

Người mà ông gặp trong giấc mộng ấy, chẳng phải là oan gia đời trước của ông đó sao? Hoặc là quỷ đói?

Xem ra, một người làm quan hay không làm quan, gặp nạn này hay nạn kia, cũng như thông minh hay lơ mơ… tất thảy đều không ngẫu nhiên. Chính là sự an bài hữu ý của Thần linh. Trên đời không có sự tình ngẫu nhiên, người thường đều có Thần đang quản.

Theo Apollo
Nam Phương biên dịch