Trong các loài cá nổi tiếng ở đại dương, cá heo là loài cá được coi là thông minh nhất. Nhưng việc nghiên cứu về những đặc tính của chúng cho đến nay vẫn còn rất nhiều điều chưa được hé mở.

Bí ẩn về nguồn gốc

Thuyết tiến hóa là một học thuyết mà ngày nay nhiều nhà khoa học đã khẳng định là không đúng. Nguồn gốc cá voi cũng là một minh chứng cho điều đó.

Theo quan niệm cũ thì các động vật dưới nước được gọi là động vật thứ sinh. Giải thích điều này, người ta cho rằng nguồn gốc của sự sống xuất phát từ nước, sau đó một số động vật dưới nước tiến hóa dần rồi sống trên cạn, qua hàng triệu năm, một số động vật lại thích nghi lại với môi trường nước rồi dần trở lại thành các loài cá như: chó biển, sư tử biển, cá voi,…

Cấu tạo bên trong cá heo (Ảnh qua: khoahocphattrien.vn)

Nhưng người ta không tìm được loài trung gian của cá heo, nói cách khác là tổ tiên của cá heo. Cá heo là loài động vật có vú, cấu tạo răng miệng cùng với khả năng mớm mồi cho con khiến ta liên tưởng đến loài thú ăn thịt nào đó, trong khi các đặc điểm cấu tạo của mắt, dạ dày lại cho phép khẳng định sự liên quan của cá heo đến loài guốc chẵn,…

Học thuyết tiến hóa bất lực trong việc giải thích nguồn gốc của cá heo, do vậy nguồn gốc của cá heo vẫn là điều bí ẩn.

Bí ẩn về mối liên hệ với con người

Cá heo là người bạn thân thiết của con người, nó có tới 88 chiếc răng kiểu răng nanh của hổ nhưng không bao giờ nó đối xử thô bạo với con người, thậm chí nhiều lần cá heo còn là cứu tinh của con người giữa biển khơi. Thậm chí khi bị bắt lên boong tàu, bị mổ xẻ làm vật thí nghiệm nó cũng không tỏ ra thù địch.

Cá heo từ lâu được coi là sinh vật gần gũi với con người (Ảnh: khoahoc.tv)

Nhưng trong tự nhiên thì lại khác, cá heo không phải là một kẻ yếu, nó có thể tự bảo vệ mình trước những đối thủ nguy hiểm như cá mập, cá voi, cá nhà táng,… điều đó đủ thấy sức mạnh của nó.

Nguyên nhân do đâu là cá heo lại thân thiện với con người như vậy? Đây vẫn là một điều bí ẩn.

Bí ẩn tốc độ bơi của cá heo

Người ta tính rằng tốc độ bơi của cá heo có thể đạt tới 70km/h, thậm chí lên đến 100km/h, với tốc độ đó chúng có thể đuổi theo một chiếc tàu biển siêu tốc.

Cá heo xứng đáng là “Vua tốc độ” của đại dương (Ảnh: mexperience.com)

Có nhiều cách giải thích cho tốc độ bơi của các heo. Có người cho rằng cá heo có hệ cơ đặc biệt khỏe, có người cho rằng cá da cá heo có tính đàn hồi cao có thể triệt tiêu sức chảy của nước. Trong quá trình di chuyển trong nước, một vật bất kỳ thường tạo ra các xoáy nước, đây là một trong những nguyên nhân cản trở sự tiến lên của vật, nhưng cá heo không tạo ra xoáy nước trong khi di chuyển, phải chăng điều đó khiến nó bơi nhanh?

Có thể tất cả các điều trên đều đúng, nhưng làm thế nào để nó có thể đạt tới tốc độ 100km/h thì khả năng vẫn còn cần nhiều yếu tố khác nữa, chính vì thế tốc độ của cá heo vẫn là điều bí ẩn.

Không bị hiện tượng khí ép

Cá heo có thể lặn sâu xuống 300m nước rồi bất ngờ phóng lên mặt nước mà vẫn không xảy ra hiện tượng gọi là khí ép.

Cá heo có thể di chuyển rất nhanh giữa các tầng nước mà không sợ hiện tượng khí éo (Ảnh: mexperience.com)

Như chúng ta đã biết áp suất nước ở các tầng khác nhau là khác nhau, càng xuống thấp áp suất càng lớn, nhiều người lặn xuống quá lâu rồi trồi lên nhanh đột ngột dễ bị sốc khí nitơ. Khi nổi lên nhanh thì áp suất của các khí trơ hòa tan đó không kịp cân bằng với áp suất không khí nên làm cho trong máu xuất hiện nhiều bong bóng. Nếu bong bóng phình ra bịt chặt lấy một mạch máu quan trọng nò đó thì sẽ xảy ra hiện tượng khí ép, đây chính là nguyên nhân gây chết ở nhiều thợ lặn, thậm chí ở độ sâu 100m thôi tính mạng cũng bị đe dọa.

Tại sao cá heo lại không bị ảnh hưởng bởi hiên tượng này? Các nhà khoa học cho rằng máu của cá heo không có khí nitơ hoặc ít hòa tan khí nitơ như cơ thể người. Tuy nhiên đây chỉ là phỏng đoán, nên nó không có sức thuyết phục.

Tóm lại, cá heo là một sinh vật rất gần gũi với chung ta, nhưng với các nhà khoa học thì nó lại là điều bí ẩn mà có lẽ không dễ khám phá.

Hy vọng