Không có căn cứ xác định thế nào là “hàng Việt Nam”, nên tình trạng nông sản ngoại đội lốt hàng Việt vẫn diễn ra tương đối phổ biến, ảnh hưởng tới niềm tin của người tiêu dùng.

Bộ Công Thương vừa có văn bản gửi Văn phòng Chính phủ về xử lý thông tin báo chí về nông sản nhập khẩu đột lốt hàng Việt Nam.

Trong báo cáo, Bộ Công Thương thừa nhận thời gian qua xuất hiện tình trạng một số nông sản, thuỷ sản không rõ xuất xứ được bày bán trên thị trường dưới tên gọi sản phẩm cùng loại của Việt Nam như nho Ninh Thuận, khoai tây Đà Lạt, cá tầm Sa Pa…

Việc đội lốt hàng Việt Nam chủ yếu dưới 2 hình thức, một là hàng nhập khẩu được trộn cùng nông sản Việt Nam để bán ra thị trường, hai là hàng nhập khẩu quảng cáo là hàng Việt. Hành vi gian lận này đã phần nào làm giảm uy tín của sản phẩm Việt Nam và ảnh hưởng tới niềm tin của người tiêu dùng.

Bộ Công Thương cho rằng sở dĩ có tình trạng trên là do quy định của pháp luật hiện hành vẫn còn tồn tại 3 lỗ hổng.

Thứ nhất, các quy định của pháp luật về nhãn hàng hóa không yêu cầu thương nhân phải ghi nhãn hàng hóa đối với nông sản và thủy sản bán trực tiếp cho người tiêu dùng.

Thứ hai, các quy định pháp luật về truy xuất nguồn gốc chưa được áp dụng một cách toàn diện và triệt để đối với nông sản, thủy sản. Cụ thể, Nghị định 15/2018 có đưa ra các quy định về truy xuất nguồn gốc với thực phẩm. Tuy nhiên, quy định này chỉ áp dụng đối với sản phẩm “không bảo đảm an toàn”, tức là chỉ khi sản phẩm không đảm bảo an toàn hoặc khi cơ quan nhà nước có yêu cầu, thương nhân mới phải thực hiện quy trình truy xuất nguồn gốc với thực phẩm.

Thứ ba, pháp luật chưa có quy định về việc như thế nào thì một sản phẩm được coi là sản phẩm của Việt Nam.

Theo Bộ Công Thương, pháp luật hiện nay mới quy định chi tiết cách xác định một sản phẩm được coi là có xuất xứ Việt Nam áp dụng cho hàng xuất khẩu, chứ không phải hàng hoá lưu thông ở Việt Nam. Do đó, trong nhiều trường hợp các cơ quan chức năng không biết phải căn cứ vào đâu để xác định một sản phẩm là “của Việt Nam” hay không. Đơn cử như giống xoài Thái nhưng trồng tại Việt Nam thì quả xoài sau thu hoạch sẽ được xác định là xoài Thái hay xoài Việt, không có quy định nào đề cập vấn đề này.

Cũng theo Bộ Công Thương, do thương nhân có thể bán hàng mà không cần nhãn mác, không cần khai báo xuất xứ và cũng không phải truy xuất nguồn gốc nên các cơ quan chức năng hầu như không thể phát hiện và xử lý trường hợp nông sản nước ngoài “đội lốt” nông sản Việt Nam khi hàng đã vào chợ dân sinh. Thậm chí, ngay cả khi có lý do để nghi ngờ thì cũng không có căn cứ pháp lý để khẳng định một sản phẩm nào đó “không phải là sản phẩm của Việt Nam”.

Để khắc phục tình trạng tràn lan nông sản nhập khẩu “đội lốt” đặc sản Việt, Bộ Công Thương đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét giao Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với các bộ, ngành rà soát các quy định về ghi nhãn hàng hóa đối với nông sản, thủy sản tại Nghị định 43, đồng thời giao Bộ Y tế phối hợp với các bộ, ngành rà soát lại các quy định về truy xuất nguồn gốc thực phẩm tại Nghị định số 15.

(Tổng hợp)

Từ Khóa: