Nhãn là một thức quà thơm ngon, bổ dưỡng mà thiên nhiên mùa hè ưu ái dành tặng cho mọi người. Đây là loại quả có thể dùng tươi hoặc chế biến thành các sản phẩm khác như long nhãn sấy khô, chè long nhãn… Và hầu hết các cách dùng này đều mang lại lợi ích cho sức khoẻ.

Nhãn có tên khoa học là Dimocarpus longan, thuộc họ Bồ hòn Sapindaceae, được trồng ở nhiều vùng của nước ta nhưng nổi tiếng nhất là nhãn lồng Hưng Yên. Mùa quả thường vào khoảng tháng 7 – 8 dương lịch. Quả có vị ngọt mang nhiều dưỡng chất tốt cho sức khoẻ gồm các vitamin A, C; vi chất như sắt, magie, kẽm, kali, phospho, đường sacaroza, glucoza.

Quả nhãn có nhiều dưỡng chất tốt chơ sức khoẻ. (Ảnh: cafef.vn)

Quả nhãn vị ngọt, dễ ăn, nhiều dưỡng chất có công dụng gì tốt cho sức khoẻ?

1. Bổ sung vitamin C

Nhãn là trái cây giàu vitamin C. Trong 100g cùi nhãn có chứa 84 mg dưỡng chất này, cung cấp 93% lượng vitamin C khuyến cáo hàng ngày cho nam giới và 100% nhu cầu của nữ giới. Vitamin C trong nhãn tăng sức đề kháng của cơ thể chống lại cảm cúm, cảm lạnh; giúp hỗ trợ hấp thụ sắt.

2. Ngăn ngừa thiếu máu

Ăn nhãn có thể giúp tăng lượng chất sắt cho cơ thể. Với mỗi phần 100 g nhãn khô chứa khoảng 5 mg sắt, tương đương 62% nhu cầu hàng ngày cho nam và 28% cho nữ. Ngoài ra, nhãn còn giúp cải thiện lưu thông máu và tăng sự đồng hoá sắt trong cơ thể. Điều này sẽ ngăn ngừa việc thiếu máu do thiếu sắt.

Ăn nhãn tăng sự đồng hoá sắt trong cơ thể. (Ảnh: alamipedia.com)

3. Điều trị các vấn đề về thần kinh

Nhãn có tác dụng đặc biệt lên hệ thần kinh và được khuyến cáo là thực phẩm chống trầm cảm. Chúng tạo nên một hiệu ứng thư giãn cho các dây thần kinh, tăng cường chức năng thần kinh, giảm kích ứng và giảm mệt mỏi. Từ đó có tác dụng đối với bệnh suy nhược thần kinh, trầm cảm.

4. Tăng mức năng lượng

Nhãn là thực phẩm tăng cường năng lượng tốt nhờ lượng cacbohydrat dồi dào. Theo y học cổ truyền, đây là một loại thuốc bổ khí, có tác dụng điều trị mất ngủ, mất trí nhớ, giảm lo âu.

5. Chữa lành vết thương

Nhãn giúp chữa lành vết thương và tăng cường tuổi thọ. Các chất chống oxy hoá trong quả nhãn như polyphenol, có tác dụng chống lại các gốc tự do, ngăn ngừa sự tổn thương của tế bào và giảm nguy cơ phát triển một số loại ung thư.

Nhãn giúp chữa lành vết thương, tăng cường tuổi thọ. (Ảnh: EcologíaVerde)

6. Cải thiện sức khoẻ làn da

Long nhãn chứa các chất đặc tính chống oxy hoá, vitamin C… giảm thiểu việc lột da và nứt da, cải thiện tông màu da, đặc biệt ở vùng mắt.

7. Ngăn ngừa các vấn đề về mắt

Riboflavin (vitamin B2) thì nam giới cần 1,3 mg riboflavin mỗi ngày, và nữ giới cần 1,1 mg. Không hấp thụ đầy đủ ribofalvin có thể làm tăng nguy cơ rối loạn về mắt, đặc biệt là đục thủy tinh thể. 100 g nhãn tươi cung cấp 0,14 mg riboflavin, trong khi 100 g nhãn khô cung cấp 0,5 mg.

Ngoài ra, quả nhãn còn được bào chế ra các vị thuốc quý như long nhãn (áo hạt phơi hay sấy khô của quả nhãn) và hạt nhãn.

Vị thuốc long nhãn

Long nhãn được bào chế từ những loại nhãn quả to, cùi dày, mọng nước và ngọt. Do đó nhãn lồng là ưu tiên số một để chế vị thuốc đạt hiệu quả tốt nhất.

Long nhãn có vị ngọt, tính bình, có công năng bổ huyết, an thần, ích trí, bổ tỳ, kiện vị. Dùng trong các trường hợp thiếu máu do thiếu sắt, suy nhược cơ thể, đoản hơi, mất ngủ, trí nhớ suy giảm, lo nghĩ mà dẫn tới hồi hộp, tim đập dồn dập, chán ăn, tiêu hoá kém.

Long nhãn bổ huyết, an thần, ích trí. (Ảnh: longnhanbamai.com)

Chữa các chứng do lo nghĩ quá độ, buồn bực, không ngủ, hay quên: Long nhãn, táo nhân (sao vàng), hoàng kỳ chích mật, phục thần mỗi vị 4g, hồng táo (táo tàu đỏ) 1 quả, 3 lát gừng. Sắc lên uống nóng, 3 lần/ngày.

Chữa các triệu chứng kém ăn, mệt mỏi, mất ngủ, ra mồ hôi trộm: Cao ban long 40g, long nhãn 50g. Sắc long nhãn với nước bỏ bã, thái nhỏ cao ban long cho vào nước sắc long nhãn, đun nóng để hoà tan. Uống vào lúc sáng sớm và tối trước khi đi ngủ.

Vị thuốc từ hạt nhãn

Hạt nhãn có chứa tinh bột, saponin, tanin và chất béo; có tác dụng kháng khuẩn, làm se vết thương nhanh.

Dùng khi có mụn nhọt chốc lở, ngứa kẽ ngón chân, bị vết thương nhẹ do vật sắc gây ra: Lấy hạt nhãn, bỏ phần vỏ đen, thái mỏng, phơi khô, tán bột, rắc vào vết thương ngày 3 lần.

Hạt nhãn có thể làm lành vết thương nhanh. (Ảnh: sohu.com)

Lưu ý khi ăn nhãn và dùng long nhãn

Gây nóng trong

Ăn quá nhiều nhãn vào mùa hè có thể khiến cơ thể sinh nhiệt, gây nóng trong, hàm lượng đường nhiều trong quả cũng là nguyên nhân dễ nổi mụn trứng cá.

Tăng đường huyết

Lượng đường trong quả nhãn là rất cao. Ăn nhiều một lúc làm tăng lượng đường trong máu đột ngột, gây nguy hiểm cho cơ thể. Vì vậy, những người bị bệnh tiểu đường không nên ăn nhãn.

Mộc Chi

Từ Khóa: