Thời báo Tân Đường Nhân (NTD) ngày 27/10/2025 đưa tin: Tình hình việc làm tại Trung Quốc nghiêm trọng, khó tìm việc, dẫn đến “cơn sốt thi công chức” không ngừng tăng nhiệt, số người đăng ký thi công chức 5 năm tăng vọt 2,3 lần. Theo thống kê, số người đăng ký năm nay đã vượt 3,5 triệu người, nhưng quy mô tuyển dụng lại giảm mạnh. Chuyên gia chỉ ra, rất nhiều chỉ tiêu thực ra đã được “sắp xếp ngầm”, đa số thí sinh đều là “thi làm nền”.
Theo báo chí Đại Lục, kỳ thi tuyển dụng công chức cơ quan trung ương, nhà nước năm 2026 của Trung Quốc, tức cái gọi là “Quốc khảo” (Kỳ thi công chức quốc gia), đã kết thúc đăng ký vào 6 giờ tối ngày 24 tháng 10.
Theo thống kê của Trung Công Giáo Dục, tính đến 5 giờ rưỡi chiều hôm đó, tổng số người đăng ký đạt 3.515.251 người, tăng gần 260.000 người so với cùng kỳ năm ngoái, gấp 2,3 lần so với năm 2021, lập kỷ lục lịch sử mới.
Trong đó, có 3.207.060 người đã vượt qua vòng xét duyệt hồ sơ của các đơn vị tuyển dụng, nhận được “vé vào cửa”, tỷ lệ cạnh tranh trung bình là 92:1.
Tuy nhiên, ông Từ Chân, một nhà phân tích cấp cao trên thị trường vốn Trung Quốc, tiết lộ rằng, trong số này có rất nhiều vị trí thực chất đều đã được “sắp xếp ngầm”.
Ông Từ Chân, nhà phân tích cấp cao trên thị trường vốn Trung Quốc: “Tỷ lệ thất nghiệp quá cao, mọi người đều tranh nhau qua cây cầu hẹp, thực tế chính là một kiểu ‘thi làm nền’. Chính là các ‘suất quan hệ’ trong hệ thống, như Cục Thuốc lá, PetroChina, đều là ‘trong hệ thống’, mấy thế hệ đều ở trong hệ thống, đại đa số đều là ‘thi làm nền’. Rất nhiều người đã được ‘nội định’, đã được sắp xếp ngầm xong cả rồi.”
10 cơ quan đứng đầu về số lượng người đăng ký đều là các cục thuế, với hơn 2,36 triệu người đăng ký. Trong đó, Cục Thuế tỉnh Quảng Đông đứng đầu. Tỷ lệ đăng ký thi vào Cục Thống kê là 155,5:1; Cục Công an Đường sắt có tỷ lệ 150,54:1. Xét theo tỉnh thành, Bắc Kinh đứng đầu về tỷ lệ cạnh tranh, là 165,53:1.
Vị trí có số người đăng ký đông nhất và cạnh tranh gay gắt nhất là chức vụ “Cảnh trưởng cấp 1 trở xuống” thuộc Đội Chấp pháp, Trung tâm Trục xuất Thụy Lệ, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh. Chỉ tuyển 1 người, nhưng có 7.591 người đăng ký, 6.470 người qua xét duyệt.
Ông Từ Chân: “Các chỉ tiêu của ‘Quốc khảo’, có những suất thực tế đã là ‘suất quan hệ’ được ‘nội định’, chính là con ông cháu cha, còn đại bộ phận con em gia đình bình thường đều là ‘thi làm nền’. Cho nên nói kỳ thi ‘Quốc khảo’ này thực chất là ‘thi làm nền’, những người trong nội bộ họ thực ra đều rất rõ ràng.”
Theo thông báo của Cục Công chức Quốc gia ĐCSTQ, “Quốc khảo” năm 2026 bắt đầu đăng ký từ ngày 15 tháng 10, kỳ thi viết các môn chung sẽ được tổ chức vào ngày 30 tháng 11.
Độ tuổi của thí sinh thông thường được nới lỏng đến dưới 38 tuổi; nghiên cứu sinh thạc sĩ, tiến sĩ mới tốt nghiệp thì được nới lỏng đến dưới 43 tuổi. Trước đây, yêu cầu về độ tuổi thi công chức, thi vào biên chế trên toàn quốc là từ 18 tuổi đến 35 tuổi.
Ông Từ Chân: “Thực ra hiện tượng này thể hiện rằng, học vị hiện nay, bằng cấp đại học đang bị mất giá, cái gọi là ‘thuyết học hành vô dụng’ mới, thực tế là lý thuyết này chắc chắn đã được thể hiện ra, cái gọi là ‘thương mại hóa giáo dục’ mà ĐCSTQ từng làm trước đây, điều đó có nghĩa là mô hình ‘thương mại hóa giáo dục’ này đã chấm dứt rồi.”
Theo số liệu chính thức, “Quốc khảo” 2026 tuyển 38.119 người, giảm 1.602 người so với năm ngoái.
Nhà bình luận chuyên mục của Thời báo Đại Kỷ Nguyên, ông Vương Hách: “Nhưng năm nay xuất hiện việc giảm nhân sự hiếm thấy, điều này không phải là không thiếu người, mà có thể chủ yếu là do áp lực tài chính của ĐCSTQ rất lớn. Nửa đầu năm, tăng trưởng thu thuế trong thu ngân sách của nó là số âm, và đã giảm xuống mức của năm 2019. Trong tình hình như vậy, công chức trung ương muốn mở rộng tuyển dụng, thì áp lực lên tài chính trung ương hẳn là không nhỏ.”
Trong thời gian dài, quy mô và cơ cấu của những người hưởng lương ngân sách của ĐCSTQ luôn có nhiều ý kiến khác nhau. Theo báo chí Đại Lục, tính đến năm 2020, số người hưởng lương ngân sách của ĐCSTQ là khoảng 70 triệu người.
Ông Vương Hách: “(Họ) trước đây là được nhà nước (ngân sách) nuôi, lương hưu của nông dân ở nông thôn một tháng chỉ có hơn một trăm đồng, lương hưu của dân thành thị, tức là khối công nhân viên chức doanh nghiệp, tính trung bình một tháng khoảng hai ba nghìn đồng. Doanh nghiệp, cơ quan chính phủ, đơn vị sự nghiệp, những người về hưu của họ, lương của họ tính trung bình đều là sáu bảy nghìn đồng. Như vậy trong toàn bộ hệ thống hưu trí của Trung Quốc, nó là vô cùng bất công.”
Số người nghỉ hưu “trong hệ thống” nhận lương hưu hậu hĩnh ngày càng nhiều, vừa gây áp lực cho hệ thống an sinh xã hội, tài chính công, vừa gây ra sự bất mãn lớn của những người trẻ tuổi và những người “ngoài hệ thống” đối với chế độ lương hưu.
Ông Vương Hách: “Trung Quốc hiện nay thuộc diện lão hóa dân số phát triển nhanh chóng, số người đang đi làm sẽ ngày càng ít, hơn nữa tình hình kinh tế hiện nay không tốt, rất nhiều người đã ngừng đóng phí hưu trí, Trung Quốc có hàng chục triệu người đã ngừng đóng bảo hiểm hưu trí. Dưới tình huống này, áp lực lên hệ thống hưu trí của Trung Quốc là vô cùng lớn.”
Ngày nay, tỷ lệ thất nghiệp của Trung Quốc không ngừng tăng cao, để cầu được no ấm, ngày càng nhiều người chỉ có thể chen chân vào “trong hệ thống”, gây ra hiện tượng xã hội bắt đầu xuất hiện “cơn sốt thi công chức”, “cơn sốt thi vào biên chế”.
Theo NTDTV