Nhà Thanh là triều đại quân chủ cuối cùng của Trung Quốc và được thành lập khá bất ngờ. Trong thế kỷ 17, quân Mãn Châu từ vùng Đông Bắc giá lạnh đổ xuống, vượt qua Vạn Lý Trường Thành và tiến vào chinh phạt triều Minh đang suy tàn.
Trong 250 năm sau đó, những người ngoại bang này đã cai trị hàng trăm triệu người dân Trung Quốc bằng cách chấp thuận theo văn hóa Trung Hoa. Dưới sự thống trị của họ, lãnh thổ Trung Quốc đã tăng lên gấp ba lần và đế chế Trung Hoa được các nhà tư tưởng vĩ đại của Thời kỳ Khai sáng ở Tây phương kính phục.
Dậy sớm và chuẩn bị thiết triều
Là một phần rất nhỏ của đại dân số Trung Quốc, dân tộc Mãn Châu đã nỗ lực hết mình để cai trị đất nước một cách hiệu quả và hài hòa. Điều hành triều chính từ Tử Cấm Thành ở kinh đô Bắc Kinh, các hoàng đế nhà Thanh đã sống một cuộc đời siêng năng và cần mẫn. Đặc biệt, ba vị hoàng đế vĩ đại là Khang Hy, Ung Chính, Càn Long, những người đã nắm quyền trị vì trong hơn 140 năm thịnh vượng, đều được tưởng nhớ vì những kỷ luật của bản thân và đóng góp to lớn của họ.
5 giờ sáng, hoàng đế thức dậy và vận trang phục. Các bộ y phục đều được lựa chọn phù hợp với từng mùa, tháng, và sự kiện khác nhau, thậm chí cả từng thời điểm khác nhau trong ngày. Khi đã mặc y phục, hoàng đế sẽ bái Phật, rồi dành buổi sáng để tiếp thụ các bài học lịch sử được tổ tiên truyền lại. Qua việc học hỏi liên tục, hoàng đế có thêm nguồn cảm hứng để tổ chức tốt hơn sự cai trị của mình.
7 giờ sáng, hoàng đế kết thúc việc nghiên cứu sử sách và bắt đầu dùng bữa điểm tâm. Theo phong tục của người Mãn Châu, các vị quân vương nhà Thanh có hai bữa ăn chính mỗi ngày, một là vào buổi sáng, và bữa còn lại vào đầu giờ chiều.
Xem thêm: Tại sao người Trung Hoa xưa thường dậy sớm?
Hoạch định chính sách
Những hoàng đế vĩ đại nhất đều thiết triều sớm, nhanh chóng, và đều đặn. Đây là khi hoàng đế công bố chính sách và ban hành chiếu lệnh.
Quan thần đại diện cho các cơ quan cố vấn khác nhau, còn các cơ quan chính phủ thì trình báo cáo triều đình, hoặc tấu chương, lên hoàng đế, và ngài sẽ đọc vào bữa sáng. Sau đó, hoàng đế chọn từ danh sách các quan viên có sẵn do thái giám gửi lên và quyết định những ai sẽ là người được gặp. Tiếp đó, ngài lên triều trong khoảng một tiếng rưỡi.
Buổi chầu triều chỉ là bắt buộc vào một vài ngày trong tháng âm lịch, nhưng các vị hoàng đế siêng năng vẫn tổ chức thêm nhiều phiên họp thường xuyên hơn. Điển hình là buổi thiết triều của hoàng đế Khang Hy (1654-1722) bắt đầu vào lúc 9 giờ sáng và được tổ chức gần như hàng ngày.
Sau các buổi họp này, hoàng đế khi đã trở về cung điện của mình sẽ tiến hành các công việc giấy tờ. Một cây bút son chu sa được thiết kế riêng cho hoàng đế viết lời ghi chú hoặc nhận định lên các tấu chương của triều đình. Vào những ngày bận rộn, hoàng đế có thể phải thức đến tận đêm để rà soát lại các chính sách điều hành của ngài.
5:00 Cầu nguyện và nhìn lại bản thân: Trong khi quan lại triều đình phải sẵn sàng cho buổi thiết triều từ 4 giờ sáng, thì bản thân hoàng đế cũng dậy từ rất sớm. Hàng ngày, hoàng đế dậy từ 5 giờ sáng để bái Phật và tiếp thu giáo huấn từ tổ tiên. Cầu nguyện vào sáng và tối là một truyền thống do hoàng đế Thuận Trị đưa ra.
7:00 Ăn sáng: Sau bữa sáng, hoàng đế đọc tấu chương do thái giám trình lên và quyết định những quan viên sẽ gặp. Điều này sẽ được thực hiện trong buổi chầu sáng trên triều đình.
9:30 Thiết triều: Trong 90 phút của buổi chầu, hoàng đế sẽ gặp các quan thần để bàn việc triều chính và đưa ra quyết định. Các bộ phận cố vẫn cũng hỗ trợ nhà vua cai trị triều đại của ngài.
11:00 Ăn trưa và công việc giấy tờ: Sau bữa trưa và trước giấc ngủ ngắn, sử dụng bút son chu sa, hoàng đế xem xét các bản tấu trình và để lại nhận định.
14:30 Học tập và giải trí: Các bậc đế vương của triều Thanh được đầu tư giáo dục. Buổi chiều là dành cho việc đọc sách hoặc các hoạt động văn hóa như thơ ca và âm nhạc, thường có sự góp mặt của các phi tần.
17:00 Nghi lễ và đức tin: Những hoàng đế đầu tiên của nhà Thanh đều sùng đạo và nghiêm khắc tu luyện bản thân. Họ tổ chức các nghi lễ Pháp sư đã được tổ tiên Mãn Châu thực hiện, cũng như các nghi thức Phật giáo.
21:00 Ngủ: Hoàng đế triều Thanh sống một cuộc sống siêng năng như có thể thấy trong lịch trình thường nhật có tính kỷ luật và tập trung của họ. Các công việc của hoàng đế được tiến hành từ sớm và có hiệu quả, và hoạt động giải trí của họ cũng vô cùng phong phú.
Thiền định
Những khi không bị ngập đầu trong các công việc triều chính, hoàng đế sẽ dành buổi chiều đọc sách hoặc thưởng thức một vài thú vui tao nhã, như hội họa, thi ca, hoặc kinh kịch. Các bậc quân vương thường ngủ sớm vào lúc 9 giờ tối, vì vậy họ có thể thức giấc trước lúc bình minh.
Giáo dục và tín ngưỡng là không thể tách rời trong thế giới quan của những vị hoàng đế sáng suốt dưới triều Thanh, bắt đầu từ Thuận Trị – hoàng đế đầu tiên cai trị toàn cõi Trung Hoa, đồng thời là người thiết lập truyền thống thờ Phật hàng ngày. Ngoài phiên thiết triều buổi sáng, hoàng đế sẽ dành phần lớn thời gian buổi tối để tham gia cầu nguyện Phật giáo hay các nghi lễ Pháp sư được truyền lại theo phong tục Mãn Châu. Tất cả các nghi thức chính, như tôn kính Thiên và Địa, hoặc các nghi lễ đất đai và ngũ cốc, đều luôn được các bậc đế vương tham dự và tự mình chủ trì.
Những nhà cai trị thành công nhất của triều Thanh cũng là những người giàu tâm linh và từng viết nhiều về tu luyện Phật pháp, cũng như các triết lý đạo Phật. Tất cả các vị hoàng đế đều nhận được nền giáo dục cổ điển từ các thầy giảng dạy. Ngay cả nơi ở của nhà vua cũng có tên là Dưỡng Tâm điện.
Các hoàng đế nhà Thanh cũng là những nghệ sỹ nhiều thành tựu. Vua Càn Long (1736-1795) nổi tiếng với tài thư pháp, còn vua Khang Hy, trong thời Nho giáo thịnh hành, đã dành thời gian rảnh để nghiên cứu về truyền thống âm nhạc từ cả Đông và Tây. Người Mãn Châu bảo trợ cho nghệ thuật và văn hóa từ thời đầu cai trị đất nước, không nghi ngờ điều này đã đóng góp vào thành công của họ trong việc cai trị đất nước Trung Hoa.
Leo Timm, Epoch Times
Biên dịch: Hồng Liên
Xem thêm: 6 cách cải thiện thể trạng và tâm hồn của người xưa