Vừng là một trong những cây trồng lâu đời nhất trên thế giới, đã được sử dụng làm dầu từ 5.000 năm trước. Với hàm lượng canxi và magie phong phú, vừng sớm đã được người xưa coi trọng. Tuy nhiên rất ít người biết rằng, cho đến tận ngày nay, vừng vẫn là một trong những loại thực phẩm sử dụng chữa bệnh hiệu quả nhất.

Trong lịch sử, vừng được coi như một vị thuốc từ thời Ai Cập cách đây 3.600 năm. Khi đó nó được liệt kê là loại thuốc phổ biến nhất trong các cuộn Giấy cói Ebers. Ngoài ra, theo ghi chép, những phụ nữ ở Babylon cổ đại đã sử dụng mật ong và vừng tạo thành hỗn hợp có tên gọi halva để làm đẹp và trẻ hóa, những người lính La Mã cũng ăn halva để có sức mạnh và năng lượng.

Những lợi ích sức khỏe của hạt vừng ngày càng được khoa học chứng minh, trong tủ thuốc cũng như nhà bếp, chúng đều được coi trọng. Đặc biệt trong vòng 20 năm trở lại đây, rất nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng các thành phần trong loại hạt này có tiềm ẩn hơn 100 công dụng chữa bệnh, sau đây là những công dụng dược học của thực phẩm này đã được chứng minh đối với 10 loại bệnh hoặc chăm sóc sức khỏe:

● Bệnh tiểu đường: Theo một nghiên cứu năm 2011 được công bố trên “Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng” (Clinical Journal of Nutrition), dầu mè có thể hỗ trợ cải thiện hiệu quả đối với bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 đang dùng thuốc glibenclamide điều trị tiểu đường. Một nghiên cứu khác được công bố trên Tạp chí Thực phẩm Thuốc (Journal of Medicinal Foods) chứng minh, chỉ sử dụng dầu vừng làm dầu ăn có thể hỗ trợ giúp giảm huyết áp và lượng đường trong máu ở bệnh nhân tiểu đường tăng huyết áp.

● Cao huyết áp: Một nghiên cứu năm 2006 được công bố trên “Tạp chí Sinh học và Y học Yale” (Yale Journal of Biology and Medicine) chứng minh, dầu mè có thể có thể bổ sung hỗ trợ cho những bệnh nhân tăng huyết áp đang dùng thuốc lợi tiểu hoặc thuốc đối kháng beta. Dùng dầu vừng có thể giảm peroxy hóa lipid và tình trạng chống oxy hóa. Tuy nhiên, nếu chỉ dùng dầu vừng trong chế biến thức ăn thay thế cho tất cả các loại khó có thể khiến huyết áp tâm thu và tâm trương về mức bình thường. Một trong những hợp chất được xác định đằng sau tác dụng hạ huyết áp của vừng là một peptide hoạt động như một chất ức chế men chuyển angiotensin I.

● Viêm nướu/Mảng bám: Trong y học cổ truyền của Ấn Độ, dầu vừng được gọi là Ayurveda, được sử dụng để bảo vệ sức khỏe răng miệng, với phương pháp sử dụng được gọi là”Oil Pulling”. Phương pháp “Oil Pulling”, tức là súc miệng bằng dầu mè trong thời gian dài, có thể ngăn ngừa sâu răng, hôi miệng, chảy máu lợi và khô họng, đồng thời củng cố chức năng của răng, nướu và hàm. Các nghiên cứu lâm sàng hiện nay xác nhận rằng dầu mè vượt trội hơn so với nước súc miệng hóa học chlorhexidine trong việc cải thiện bệnh viêm nướu do mảng bám gây ra và có thể làm giảm sự phát triển của Streptococcus mutans liên quan đến sự hình thành mảng bám ở miệng.

Ảnh: Freepik.

●Dầu massage/chăm sóc em bé: Một nghiên cứu năm 2000 được công bố trên “Tạp chí Nghiên cứu Y khoa Ấn Độ” (Indian Journal of Medical Research) chứng minh, so sánh với dầu parafin, việc xoa bóp bằng dầu mè giúp cải thiện sự phát triển và chất lượng giấc ngủ của trẻ sơ sinh rất hiệu quả.

● Đa xơ cứng (MS): Trong một thử nghiệm trên mô hình động vật, những con chuột ăn dầu mè đã ngăn ngừa viêm não mô cầu tự miễn bằng cách giảm tiết IFN-γ, đây là nguyên nhân gây viêm tự miễn và là yếu tố chính gây tổn thương hệ thần kinh. Nghiên cứu cũng cho thấy dầu vừng có vai trò hỗ trợ điều trị trong một chứng rối loạn thoái hóa thần kinh khác của bệnh Huntington.

● Tổn thương thận do kháng sinh: Nghiên cứu cũng phát hiện, thông qua việc giảm tổn thương oxy hóa do sử dụng kháng sinh khi sử dụng dầu mè, những con chuột này sẽ tránh được tổn thương thận do gentamicin.

● Xơ vữa động mạch: Dầu mè có thể ngăn chặn sự phát triển của các tổn thương do xơ vữa động mạch ở những con chuột. Chất lignin chống oxy hóa và chống viêm được tìm thấy trong vừng, được gọi là sesamol, đã được xác định là một trong những lý do tạo nên đặc tính chống xơ vữa động mạch. Trên thực tế, sesamol đã được chứng minh là có hơn 20 tác dụng hoạt tính dược lý có lợi, trong đó có nhiều hoạt chất giúp cải thiện sức khỏe tim mạch.

● Trầm cảm: Trong hành vi tuyệt vọng của những con chuột bị căng thẳng mãn tính, chất Sesamol một loại lignin có trong vừng biểu hiện tác dụng chống trầm cảm. Đặc biệt thông qua đó điều chỉnh oxy hóa, nitrative stress và chứng viêm nhiễm.

● Tổn thương ADN do bức xạ: Sesamol đã được chứng minh có thể ngăn ngừa tổn thương DNA do tia gamma gây ra, thông qua việc phòng ngừa tổn thương của ruột và lá lách còn có thể giảm tỷ lệ tử vong ở những con chuột được điều trị bằng bức xạ. So với melatonin, một chất chống oxy hóa mạnh mẽ khác, nó hiệu quả gấp 20 lần với tư cách là một chất loại bỏ gốc tự do.

● Ung thư: Chất lignin hòa tan trong chất béo chứa trong mè có chứa đặc tính phytoestrogen, đã được nghiên cứu dùng để ức chế sự gia tăng của các tế bào ung thư khác nhau bao gồm bệnh bạch cầu, đa u tủy, ung thư ruột kết, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư vú, ung thư phổi, ung thư tuyến tụy… 

Tác dụng chống ung thư của vừng có liên quan đến tín hiệu NF-kappaB, hàm lượng lignin của vừng thực sự có thể vượt trội hơn so với hạt lanh.

Vừng, cũng giống như tỏi, mật ong và nghệ, xứng đáng được công nhận là một loại thực phẩm dễ kiếm và giá cả phải chăng, có khả năng cứu sống nhiều người nếu sử dụng thường xuyên.

Theo Epoch Times
Bảo Hân biên dịch