Ngọc tỷ truyền quốc của Tần Thủy Hoàng hiện nay ở đâu? Chúng ta đều biết, Ngọc tỷ là bảo ấn của vua chúa thời phong kiến Trung Quốc xưa, còn Ngọc tỷ truyền quốc không nghi ngờ gì là vật quý giá nhất trong tất cả các loại bảo ấn, hàng ngàn năm qua chuyện kể liên quan đến nó mang đầy màu sắc huyền bí.
Sở dĩ gọi Ngọc tỷ là Ngọc tỷ truyền quốc vì lịch sử hiển hách của nó có liên quan đến Tần Thủy Hoàng. Chúng ta thử nhìn lại toàn bộ câu chuyện này.
Biện Hòa người nước Sở thời Xuân Thu nhặt được một tảng đá ngọc ở trong núi và biết đây là vật báu hiếm thấy nên đã tặng cho Sở Lệ Vương (757 – 741 TCN). Sở Lệ Vương không biết là vật gì, liền cho mời ngọc công (chuyên gia về ngọc) đến để phân biệt. Không ngờ vì đá ngọc này thuộc loại không lộ nên người ngọc công này không nhận ra được chỗ quý của ngọc, cho rằng đây là đá bình thường. Kết quả là Biện Hòa mắc tội lừa vua, bị xử chặt chân trái, thành người tàn phế. Sau này Sở Võ Vương lên ngôi, Biện Hòa lại tiếp tục dâng đá ngọc lên tặng vua, nhưng lại thêm một lần nữa hàm oan và bị chặt tiếp chân phải. Sau khi Sở Văn Vương lên ngôi, Biện Hòa tuổi già ngồi ôm hòn đá quý dưới chân ngọn Kinh Sơn gào khóc thảm thiết. Sở Văn Vương thấy lạ liền cho người tới hỏi. Biện Hòa trả lời: “Tôi không than thở cho số phận của mình, tôi than khi thấy đau xót vì vật báu lại bị người đời xem là thứ bình thường. Mong ngày nào đó có người chứng minh tôi không lừa dối.” Sở Văn Vương liền cho người tới tìm hiểu thật kỹ lại hòn đá của Biện Hòa, lần này mới phát hiện ra đây là đá quý hiếm thấy. Từ đó mới có tên ngọc bích họ Hòa.
Sau khi ngọc bích họ Hòa ra đời, những sự tích xung quanh nó liên tục lưu truyền. Đến đời Sở Thành Vương (? – 626 TCN), Chiêu Dương diệt nước Việt và lập công to với nước Sở, được ban thưởng ngọc bích họ Hòa, và từ đây ngọc tỷ bắt đầu “con đường bôn ba.” Sau này khi Chiêu Dương đi du ngoạn Xích Sơn. Ngay dưới chân Xích Sơn có cái đầm nước rất sâu. Chiêu Dương là người thích khoe khoang, ông ta liền mở tiệc ở cái cao lâu bên đầm nước và lấy ngọc bích họ Hòa ra cho mọi người thưởng thức. Theo kể lại, khi đó bất ngờ có con cá to nhảy từ dưới đầm lên và kéo theo một đám cá nhỏ đủ loại. Mọi người thấy lạ liền chạy tới bờ đầm xem cá. Nhưng sau khi mọi người xem xong và quay trở lại thì không thấy ngọc bích họ Hòa đâu nữa! Dĩ nhiên Chiêu Dương là người chán nản nhất. Ông ta nghi người học trò Trương Nghĩa đã ăn trộm nên tra tấn vô cùng độc ác, hy vọng có thể tìm thấy ngọc bích. Kết quả là Trương Nghĩa sau khi bị hành hạ thì quay lưng lại với nước Sở, vào nước Ngụy, cuối cùng lại làm quan nước Tần và chống lại nước Sở. Ngọc họ Hòa thì vẫn không tìm thấy được, còn nước Sở ngày càng có nhiều kẻ thù không đội trời chung.
Thực ra là có người đã cố tình ăn trộm ngọc bích họ Hòa. Chiêu Dương nhân thời nước Sở đang có thế lực, sau khi bị mất trộm đã treo thưởng ngàn vàng để tìm lại ngọc bị mất. Trong tình hình căng thẳng, kẻ ăn trộm càng phải cất giữ vật báu cẩn thận. Sau đến thời Triệu Huệ Văn Vương, ngọc bích họ Hòa bất ngờ xuất hiện tại Hàm Đan, thủ phủ nước Triệu. Quan Nội thị là Mậu Hiền chỉ dùng năm trăm đồng vàng để mua lại vật báu này. Sau khi Triệu Huệ Văn Vương biết tin đã nhiều lần ám chỉ muốn Mậu Hiền mang ngọc tặng lại cho mình, nhưng Mậu Hiền tiếc vật báu nên không đưa ra. Triệu Vương tức tối sai lính đến nhà Mậu Hiền cướp ngọc. Tiếng dữ đồn xa, câu chuyện đến tai Tần Chiêu Tương Vương. Tần Vương viết phong thư cho Triệu Vương, yêu cầu dùng mười lăm tòa thành để đổi lấy ngọc bích họ Hòa. Thời đó nước Tần đang mạnh, nước Triệu đang yếu, Triệu Huệ Văn Vương tiếc báu vật, không biết phải xử trí như thế nào. Trong cảnh nguy nan, viên quan Lận Tương Như đã hiến kế “hoàn ngọc về Triệu.” Sau đó ngọc họ Hòa đã được cất trong cung đình nước Triệu một thời gian dài. Năm 228 TCN, nước Tần đánh nước Triệu và cướp được ngọc họ Hòa.
Sau khi lấy được ngọc họ Hòa, Tần Thủy Hoàng xướng danh ngọc bích họ Hòa là Quốc tỷ, lệnh cho Thừa tướng Lý Tư khắc trên Ngọc tỷ chữ: “Thụ mệnh vu thiên, ký thọ vĩnh ca” (受命于天，既寿永昌). Lời khắc mong muốn ngọc được truyền lại đời đời, nhưng không ngờ đến đời Tần Nhị Thế thì nước Tần sụp đổ. Sau khi Lưu Bang vào Hàm Dương, Tần Tử Anh (240 – 206 TCN) đã giao lại ngọc bích họ Hòa cho Lưu Bang. Đến cuối thời Tây Hán, khi ngoại thích Vương Mãng cướp ngôi trong lúc Hoàng đế Nhũ Tử Anh mới hai tuổi, Quốc tỷ lại rơi vào tay Thái hậu Hán Hiếu Nguyên.
Theo «Hán thư – Nguyên Hậu truyện», khi Vương Mãng cho người em Vương Thuấn đến Thái hậu Hán Hiếu Nguyên đòi ngọc, bà Thái hậu quá tức giận đã mang ngọc tỷ ném mạnh xuống thềm làm ngọc tỷ bị bể một góc. Cho dù sau này chỗ bể được dùng vàng khảm lại nhưng cũng từ đó mà nó có tì vết.
Được biết, vào cuối thời Đông Hán, Quốc tỷ lại bị mất tích. Thời đó cục diện chính trị hỗn loạn, Hán Thiếu Đế (176 – 190 TCN) khi chạy trốn đã mang giấu Ngọc tỷ truyền quốc vào cung, nhưng khi trở về thì không thấy đâu nữa. Không lâu sau, khi Thái thú Tôn Hiền đánh dẹp được Đổng Trác đã tìm lại được Ngọc tỷ truyền quốc ở phía nam thành Lạc Dương.
Từ đó cho đến thời nhà Đường, cùng những biến động chính trị, Ngọc tỷ truyền quốc không ngừng đổi chủ. Từ thời Tống Thái Tổ thì không còn ai được thấy nó nữa.
Nhưng những ghi chép về Ngọc tỷ truyền quốc vẫn không ngừng xuất hiện trong các thư tịch. Vào năm thứ 3 Triệu Thánh thời Bắc Tống, một người tên Đoàn Nghĩa ở Hà Nam khi đào móng nhà đã đào được một cái Ngọc ấn. Qua hơn mười vị học sĩ hàn lâm giám định, mọi người đã cho là Ngọc tỷ truyền quốc thời đế chế nhà Tần. Năm thứ 13 Minh Hoằng Trị lại có người phát hiện được Ngọc tỷ, nhưng Hoàng đế cho rằng không phải đồ thật, nghe nói vào đầu triều Thanh, trong cung có giấu một Ngọc tỷ có khắc chữ “Thụ mệnh vu thiên, Ký thọ vĩnh xương.”
Nhưng theo ghi chép lại, Hoàng đế Càn Long không mấy quan tâm đến Ngọc tỷ truyền quốc này vì cho là đồ giả. Vậy thì Ngọc tỷ truyền quốc thật hiện đang ở đâu? Câu hỏi này cho đến nay vẫn chưa có lời giải.
Theo Secretchina
Tinh Vệ biên dịch
Xem thêm: