Sau khi lên đỉnh cao với giá hơn 90.000 đồng/kg vào năm 2017 khiến bà con đổ xô mở rộng diện tích trồng, đến nay giá ớt giảm thê thảm còn 5.000 đồng/kg. Nhiều nông dân ở Thái Nguyên đã phải bỏ mặc ớt chín đỏ, rụng đầy ngoài vườn vì càng thu hoạch càng lỗ.
Những ngày này không khí thu hoạch ớt ở huyện Phú Bình rất trầm lắng dù ớt đã vào thời điểm chín rộ. Nhiều khu vườn ớt chín đỏ rực, rụng đầy dưới gốc nhưng vẫn không có người thu hái vì giá quá thấp.
Chia sẻ trên Dân Việt, Anh Dương, một cán bộ khuyến nông ở Thái Nguyên, cho biết gia đình anh ở xã Xuân Phương (huyện Phú Bình) có 0,5 ha ớt. Vài tuần trước, giá ớt còn đạt 13.000-15.000 đồng/kg, sau cứ giảm dần, xuống mức 7.000-8.000 đồng/kg (loại đẹp), còn ớt xấu chỉ có giá 5.000-6.000 đồng/kg. Hiện ớt loại 1 cũng chỉ còn 5.000 đồng/kg.
Theo anh Dương, với mức giá này, nông dân lỗ nặng khi tiền thuê nhân công thu hái đã lên đến 3.000-4.000 đồng/kg.
“Nhìn ớt chín đỏ đồng, tiếc quá nên tôi thuê người thu hái, chứ nếu giá vẫn tiếp tục xuống thì chắc đành để cho ớt rụng ngoài vườn, vì càng hái càng lỗ”, anh Dương nói.
Tuy nhiên, kịch bản giá ớt giảm sốc không phải điều quá bất ngờ mà đã được dự đoán từ trước khi người dân tại huyện Phú Bình đua nhau mở rộng diện tích trồng ớt sau vụ mùa 2017 bội thu. Đây là vụ mùa thắng lớn cho nông dân Phú Bình khi giá ớt tăng phi mã từ 20.000 đồng/kg lên 50.000-60.000 đồng/kg, lúc cao điểm lên tới hơn 90.000 đồng/kg. Chỉ cần trồng vài sào ớt là bà con có thu vài triệu đồng/ngày nên ai cũng ham.
Ngay sau vụ ớt 2017, diện tích trồng loại cây này đã tăng chóng mặt. Nhiều chỗ đất trước đây bỏ hoang đã lập tức được nông dân xã Tân Đức tận dụng triệt để để trồng ớt. Có gia đình còn sẵn sàng đổi ruộng cấy lúa lấy ruộng chân vàn cao để trồng ớt.
Tuy nhiên, “niềm vui ngắn chẳng tày gang”. Người dân huyện Phú Bình đã phải nếm vị cay xè vì những ngày gần đây giá ớt liên tục giảm sâu và hiện chỉ bằng 1/4 giá lúc ớt rẻ nhất của năm 2017. Ớt rớt giá thê thảm khiến nhiều nông dân không buồn thu hoạch vì thu không đủ chi.
Bên cạnh nguyên nhân người dân ồ ạt mở rộng diện tích trồng ớt khiến giá giảm mạnh, việc tiêu thụ ớt vẫn chủ yếu phụ thuộc vào thương lái và thị trường Trung Quốc và chỉ xuất khẩu qua đường tiểu ngạch nên đầu ra vô cùng bấp bênh.
Trong khi nông dân khóc ròng vì ớt rớt giá liên tục thì công ty của bầu Đức lại “cười tươi như hoa” khi cây ớt mang về cho doanh nghiệp này mỗi ngày hơn 1 tỷ đồng.
Cụ thể, theo báo cáo tài chính hợp nhất quý I của Công ty cổ phần Nông nghiệp Hoàng Anh Gia Lai (HAGL Agrico), doanh thu thuần của công ty đạt 558 tỷ đồng, tăng gần 19% so với cùng kỳ năm 2017. Trong đó, vườn trái cây của HAGL Agrico đóng góp hơn 354 tỷ đồng nhờ mở rộng diện tích đến thời điểm thu hoạch.
Chỉ tính riêng vườn ớt HAGL Agrico trồng từ cuối năm ngoái cũng mang về doanh thu xấp xỉ 93 tỷ đồng. Cho đến nay, sản lượng ớt của doanh nghiệp chủ yếu xuất sang Trung Quốc với tỷ suất lợi nhuận gộp lên đến 60%.
Với tỷ suất lợi nhuận rất cao, ớt được coi là “chiến binh” mới của HAGL Agrico. Công ty dự kiến nâng sản lượng ớt trong năm 2018 lên hơn 27.000 tấn so với con số ít ỏi 525 tấn của năm 2017, tức tăng hơn 50 lần. HAGL Agrico cũng đặt mục tiêu đưa ớt trở thành 1 trong 4 cây trồng “nghìn tỷ” với doanh thu năm 2018 dự kiến đạt 1.083 tỷ đồng.
Nguyễn Trang