Lễ cúng sức khỏe cho voi ở Đắk Lắk không chỉ mang yếu tố tâm linh mà còn thể hiện lòng yêu thương, quý trọng của con người đối với loài vật này. Trong nghi lễ cúng, các chú voi sẽ xếp hàng ngang, đồng loạt quỳ xuống để cảm ơn và ông chủ sẽ dùng muối, huyết trâu, gạo… xoa lên đầu, lên tai để cầu mong cho voi thật nhiều sức khỏe.
Ðồng bào các dân tộc Tây Nguyên coi những chú voi là đầu cơ nghiệp và người bạn thân thiết mà thần linh đã ban cho họ. Lễ cúng sức khỏe cho voi được tổ chức 1 đến 2 lần mỗi năm. Tùy theo phong tục của từng dân tộc, điều kiện kinh tế của gia đình mà chủ voi sẽ có những cách cúng và lễ vật khác nhau. Lễ cũng này để cầu cho voi có sức khỏe, đỡ đần, gánh vác những phần việc nặng nhọc cho con người và con người cũng phải biết trân quý, chăm sóc loài voi.
Đối với người dân tộc M’nông sinh sống bên hồ Lắk (huyện Lăk, tỉnh Đắk Lắk) tổ chức lễ cúng sức khỏe cho voi không chỉ mang yếu tố tâm linh, mà nhắc nhở nhau phải trân trọng, bảo vệ voi.
Theo người dân nơi đây, họ quý voi như bạn nên năm nào cũng tổ chức lễ cúng sức khỏe cho voi. Những năm qua, voi nhà ở Tây Nguyên giảm nhưng việc chăm sóc sức khỏe cho đàn voi vẫn được chú trọng.
Trong lễ cúng sức khỏe cho voi thường có vật phẩm quen thuộc gồm: rượu cần, đầu heo, gùi bắp tươi, hoa tươi, bộ lòng heo, chuối, một ít gạo, huyết, cá khô với một đống thân cây chuối và mía để tặng thưởng cho voi. Trong lễ cúng có nghi lễ, các chú voi sẽ xếp hàng ngang đồng loạt quỳ xuống để cảm ơn và ông chủ sẽ dùng muối, gạo xoa lên đầu, lên tai để cầu mong cho voi thật nhiều sức khỏe. Sau đó, người chủ sẽ ôm từng bó mía ngọt, từng nải chuối thơm đi phân phát cho từng chú voi.
Còn tại huyện Buôn Đôn, nơi có đàn voi nhà sinh sống lớn nhất cả nước, người dân thường tổ chức cúng sức khỏe tập thể cho voi. Họ mời thầy cúng giỏi, có uy tín và am hiểu tập tục nhất vùng để về cầu sức khỏe cho những chú voi. Thầy cúng cùng với các nài voi trong buôn sẽ đến nhà chủ voi chuẩn bị lễ vật, cùng ăn và uống rượu với gia đình. Có làng còn mổ trâu ăn mừng để tổ chức cúng sức khỏe tập thể cho đàn voi.
Mỹ Duyên