Nhựa được sử dụng phổ biến trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, tuy nhiên ít ai biết rằng vấn nạn ô nhiễm nhựa đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái và thế giới tự nhiên, điều tồi tệ hơn là, mỗi ngày chúng ta đang vô tình “ăn” một lượng nhựa không hề nhỏ.
Có thể nói xung quanh chúng ta là nhựa, từ túi nilon, chai nhựa, hộp nhựa, đồ dùng nhựa, đồ chơi trẻ con nhựa,…Không những thế, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng nhựa còn là chất phổ biến trong nước chúng ta uống và không khí chúng ta hít thở, chúng có thể mang lại những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe con người và thế giới tự nhiên.
Nghe thật kỳ lạ nhưng rất có thể chúng ta đang vô tình ăn những mảnh nhựa nhỏ tương đương cả một chiếc thẻ tín dụng vào mỗi tuần. Một nghiên cứu mới của Quỹ Động vật hoang dã Thế giới (WWF) do Đại học Newcastle, Úc thực hiện, cho thấy mọi người tiêu thụ khoảng 2.000 mảnh vi nhựa microplastic (những mảnh nhựa rất nhỏ có kích thuớc dưới 5 mm) mỗi tuần, tổng lượng nhựa chúng ta vô tình “tiêu thụ” có thể lên tới khoảng 21 gram mỗi tháng và hơn 250 gram mỗi năm. Nghiên cứu này là phân tích toàn cầu đầu tiên kết hợp dữ liệu từ hơn 50 nghiên cứu về sự xâm nhập của vi nhựa vào sức khỏe con người.
Nguồn nhựa chúng ta ăn
Các nguồn vi nhựa mọi người thường xuyên ăn là từ thực phẩm và các loại đồ uống phổ biến. Qua một nghiên cứu về nước đóng chai cho thấy rằng nước uống là nguồn cung cấp vi nhựa lớn nhất toàn cầu. Tất cả các mẫu đến từ khắp nơi trên thế giới mà các nhà nghiên cứu thử nghiệm đều chứa nhựa. Một số nơi có nhiều vi nhựa hơn, chẳng hạn nước máy ở Mỹ và Ấn Độ có lượng vi nhựa gấp đôi so với nước ở châu Âu hoặc Indonesia.
Lượng nhựa được “tiêu thụ” ở động vật có vỏ chiếm tới 0,5 gram mỗi tuần, lý do là vì chúng ăn tất cả mọi thứ, và hệ thống tiêu hóa của chúng có thể chứa nhựa mà chúng ăn vào. Các đại dương trên thế giới rơi vào tình trạng ô nhiễm nhựa cao. Đảo rác thải nhựa Thái Bình Dương (một vòng xoáy rác thải ở trung tâm của Bắc Thái Bình Dương ) có kích thước bằng cả bang Texas, Mỹ.
Hệ quả của việc “ăn” vi nhựa
Ngoài nghiên cứu của WWF, một nghiên cứu của Mỹ được công bố gần đây xem xét về việc con người tiêu thụ bao nhiêu nhựa, cho thấy người Mỹ tiêu thụ khoảng 39.000 đến 52.000 hạt vi nhựa mỗi năm. Khi không khí hít vào bị ô nhiễm nhựa, lượng nhựa được “tiêu thụ” ước tính tăng lên trong khoảng 74.000 đến 121.000 hạt.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người uống nước đóng chai hàng ngày có thể đang “ăn” thêm 90.000 mảnh vi nhựa mỗi năm. Những người chỉ thỉnh thoảng uống nước đóng chai tiêu thụ thêm khoảng 4.000 mảnh vi nhựa. Nghiên cứu kết luận rằng các ước tính trên có khả năng chưa đánh giá đúng thật chất khi con số thực tế có thể còn cao hơn nữa.
Hệ quả của việc “ăn” các mảnh vi nhựa đối với sức khỏe con người vẫn chưa được nghiên cứu đầy đủ, nhưng các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng có những loại nhựa chứa hóa chất và chất phụ gia có thể ảnh hưởng đến sức khỏe con người, ngoài ra còn dễ dẫn đến tình trạng viêm đường hô hấp nhẹ.
Nguyên nhân của vấn đề
Rất nhiều sản phẩm chúng ta mua được bao bì bằng nhựa. Để đáp ứng nhu cầu thuận tiện trong sử dụng sản phẩm ngày một gia tăng của chúng ta, nhiều sản phẩm nhựa đã được sản xuất. Từ năm 2000, tổng lượng nhựa được sản xuất trên toàn thế giới nhiều hơn tất cả các năm trước đó cộng lại. Một phần ba số nhựa đó “lây nhiễm” vào tự nhiên.
Việc sản xuất nhựa hiện nay có thể tăng lên đến 40% vào năm 2030 nếu năng suất sản xuất đáp ứng nhu cầu thị trường theo dự đoán. Như thế, cứ ba tấn cá được đánh bắt từ đại dương sẽ chứa một tấn nhựa vào năm 2025 nếu không có gì thay đổi.
Nâng cao nhận thức về khủng hoảng nhựa
Quỹ Động vật Hoang dã Thế giới WWF đang kêu gọi các chính phủ cần có hành động thiết thực. Một cách mang lại hiệu quả mà các chính phủ có thể làm để ngăn chặn cuộc khủng hoảng nhựa là hỗ trợ nhiều nghiên cứu hơn về nhựa và vi nhựa trong tự nhiên, cũng như ảnh hưởng của chúng đối với sức khỏe con người.
Một cách khác là các chính phủ có thể tạo ra các mục tiêu quốc gia về giảm thiểu, tái chế và quản lý nhựa. Chính phủ Canada gần đây đã đặt mục tiêu cấm các loại nhựa sử dụng một lần vào đầu năm 2021.
Trong một tuyên bố báo chí gần đây, ông Marco Lambertini, Tổng Giám đốc Quốc tế Quỹ WWF cho biết: “Những phát hiện này phải được xem như một hồi chuông cảnh tỉnh cho các chính phủ. Chúng ta cần xem đây là vấn đề cấp bách và cần thiết cần đến hành động của Toàn cầu để giải quyết cuộc khủng hoảng này”.
Đã đến lúc chúng ta cần hành động
Có một số điều bạn có thể làm để giúp mang lại sự thay đổi. Hãy tham gia vào việc ký tên thỉnh nguyện của WWF, yêu cầu một thỏa thuận ràng buộc về mặt pháp lý toàn cầu liên quan đến mọi quốc gia trong việc chấm dứt cuộc khủng hoảng nhựa này vào năm 2030. Bản kiến nghị đã thu được hơn 500.000 chữ ký.
Có một số cách khác bạn có thể làm, đó là hướng tới việc giảm bớt lượng nhựa bạn sẽ sử dụng, thay chai nhựa bằng các loại chai làm bằng thép không gỉ có khả năng tái sử dụng, mang túi vải của riêng bạn đến cửa hàng tạp hóa thay vì sử dụng các loại túi nilon sử dụng một lần mà các cửa hàng tự do đưa ra.
Mỗi hành động nhỏ sẽ giúp giảm bớt lượng nhựa sử dụng tổng thể. Đừng thờ ơ với vấn đề chung của toàn cầu hay xem như không có gì liên quan đến bản thân bạn. Chúng ta hãy cùng hành động cho một thế giới xanh, sạch, tốt đẹp hơn.