Thật khó để vừa lòng hết thảy mọi người trong nhân thế. Nếu không biết từ chối đúng lúc, rất có thể chúng ta đã tự tạo chướng ngại cho chính mình.
Có một đoạn thời gian chị gái đến ở nhà tôi. Hôm ấy trong lúc chúng tôi đang chuẩn bị bữa sáng thì chuông báo tin nhắn đột nhiên reo lên. Chị nhìn vào màn hình điện thoại mà không khỏi chau mày. Thấy vẻ mặt đầy thắc mắc của tôi, chị giải thích rằng: Ở công ty có cô bạn đồng nghiệp hỏi vay chị gần trăm triệu để mua nhà và hứa năm sau sẽ trả. Chị nói:
“Khả năng tài chính của chị có hạn. Hơn nữa, chị với cô ấy không thân thiết đến mức có thể sẵn sàng cho vay một khoản tiền quá lớn như vậy. Chị thật lòng không muốn, nhưng lại không biết phải từ chối thế nào”.
Nhưng dẫu có chần chừ, thì cũng không thể không trả lời tin nhắn. Chị lưỡng lự một lúc rồi viết tin hồi đáp: “Không vấn đề gì, để mình kiểm tra tài khoản xem có dư dả tiền không đã nhé”.
10 phút sau, tin nhắn ở đầu dây bên kia lại thúc giục: “Cậu kiểm tra xong chưa? Giờ mình thật sự rất cần nên đành làm phiền cậu vậy, cảm ơn cậu trước nhé”. Đến lúc này thì chị gái tôi thật sự bối rối, không biết phải làm sao để vừa thuận lòng mình, lại không mếch lòng người.
***
Thời còn học cấp 3, tôi khá thân với cô bạn gái Quyên học ở lớp kế bên. Quyên thầm thích Tuấn, cậu lớp trưởng cao to điển trai của lớp tôi. Trước kỳ nghỉ hè năm lớp 10 Quyên đã lấy hết can đảm viết thư bày tỏ tình cảm của mình dành cho Tuấn. Nhưng Tuấn vẫn thản nhiên không để ý, ngay cả khi chạm mặt Quyên ở hành lang cậu vẫn tươi cười chào hỏi như không có gì xảy ra.
Chẳng hay lá thư bị thất lạc hay là Tuấn đã đọc mà vờ như không biết, nhưng Quyên vẫn âm thầm nuôi hy vọng. Cho đến một ngày kia, cô không kìm nén được nên đã hẹn gặp riêng để thổ lộ tình cảm của mình. Tuấn rất nhã nhặn trả lời rằng: “Cậu vừa xinh đẹp lại vừa giỏi giang, thật là diễm phúc cho tớ quá. Nhưng chúng mình vẫn đang tuổi đi học, lúc này mà nảy sinh chuyện tình cảm tớ e rằng sẽ ảnh hưởng đến chuyện học hành của cả hai”.
Câu trả lời không rõ là chấp nhận hay khước từ khiến Quyên tin rằng Tuấn vẫn để ngỏ cho cô một cơ hội. Cô lặng lẽ dõi theo Tuấn cho đến những ngày cuối cùng của năm cấp 3. Nhưng bất ngờ là Tuấn lại công khai tình cảm với một cô nàng khác học cùng lớp, khiến Quyên không khỏi chạnh lòng. Lúc này Tuấn chỉ ngượng nghịu trả lời: “Xin lỗi Quyên, trước nay tớ chưa từng có tình cảm với ai khác ngoài Thư. Nhưng với cậu, tớ sợ rằng nếu từ chối sẽ làm cậu tổn thương”.
***
Hà là cô bạn đồng nghiệp cùng phòng kinh doanh với tôi. Hà trẻ trung, xinh đẹp, ăn nói cũng rất duyên, lại được rất nhiều chàng trai theo đuổi. Nhưng cô không thích ai ngoài Khải. Ngày vừa mới chân ướt chân ráo vào công ty, cô đã yêu Khải ngay từ cái nhìn đầu tiên. Mãi sau này Hà mới biết rằng Khải đã có gia đình và cũng vừa mới ly thân được 1 tháng.
Một lần sau bữa tiệc liên hoan của công ty, Khải đã nhận lời cho Hà đi nhờ xe về nhà. Trên xe, anh bất ngờ nắm tay Hà khiến cô bối rối một hồi lâu. Hà ngập ngừng mấy phút rồi nói: “Em thật sự rất thích anh, cũng có thể cảm nhận được tình cảm và sự quan tâm anh dành cho em. Nhưng em cũng có nguyên tắc sống của riêng mình, đó là không muốn trở thành kẻ thứ ba xen vào gia đình của người khác. Vậy nên nếu anh chưa ly hôn thì chúng ta không thể…”.
Khải im lặng một hồi lâu rồi nói với giọng dứt khoát: “Anh không thể ly hôn, cô ấy đã gắn bó với anh từ những ngày cơ hàn mà đi đến hôm nay. Hiện giờ tuy anh và cô ấy đã ở riêng, nhưng anh cũng không thể nhẫn tâm bỏ rơi cô ấy được”.
Hà nghe xong có chút thất vọng, nhưng vẫn đủ sáng suốt tự quyết định cho mình: “Em hiểu rồi, vậy thì tình cảm của hai ta cũng nên dừng lại ở đây thôi!”.
Khải không nói gì thêm, cả hai cứ thế im lặng suốt cả quãng đường dài. Cuối cùng anh nói: “Đã đến nhà em rồi, xin lỗi vì anh không đưa em lên tận nhà được, em nhớ chú ý an toàn nhé”.
Sau đó Hà chuyển sang làm việc ở một công ty khác. Hiện tại cô đã kết hôn và có một gia đình hạnh phúc.
***
Có câu nói đại ý rằng: Bạn đừng ái ngại nếu phải từ chối người khác, bởi một khi người ta mở lời thì trong lòng họ đã dự liệu trước hai kết quả. Thế nên dù bạn có nhận lời hay không, thì đối phương đều đã chuẩn bị tâm lý tiếp nhận rồi.
Khi ai đó đưa ra yêu cầu vượt quá khả năng của bạn, khi cảm thấy bản thân không muốn làm điều gì đó, khi có người thổ lộ tình cảm nhưng bạn lại không có tình cảm với người ta… nếu như bạn đã xác định đường đi, thì ngay từ lúc bắt đầu xin hãy tỏ lòng dứt khoát.
Nói cách khác, bạn cần có dũng khí nói: “Không”
Trong câu chuyện đầu tiên, nếu người chị biết từ chối đúng lúc thì cô gái kia sẽ tìm đến người khác, và không lỡ mất việc quan trọng của mình. Trong câu chuyện thứ hai, nếu cậu lớp trưởng dám nói thẳng lòng mình, thì cô gái ấy sẽ không lãng phí 3 năm sống trong mộng ảo.
Chỉ có câu chuyện thứ ba là đưa ra cách xử trí sáng suốt nhất: Cả hai người đều giữ vững nguyên tắc đạo đức của mình, không để tình cảm lấn át lý trí, không cho đối phương bất cứ hy vọng hay níu kéo nào. Mặc dù cả hai đều hiểu rõ tình cảm của mình, nhưng vẫn đủ tỉnh táo để biết đâu là lúc nên tiến, đâu là lúc nên dừng.
Nếu bạn đã không thể mang lại kết quả như đối phương mong muốn, vậy thì ngay từ lúc bắt đầu đừng để người ta ôm giữ bất cứ hy vọng nào.
Mong rằng mỗi chúng ta đều kiên định với nguyên tắc của mình, không ngừng nhắc nhở bản thân giữ vững quan điểm, giữ vững cốt cách, như thế mới không phải ân hận về sau. Không đặt niềm tin nhầm chỗ, cũng không biến bản thân thành nơi để ai đó trao nhầm hy vọng. Lời nói một khi để gió cuốn bay, thì uy tín cũng theo đó mà bay đi rồi…
Vũ Dương
Theo Cmoney
Bạn đang đọc bài viết: “Trong cuộc sống, bạn rất cần dũng khí dám nói ‘Không'” tại chuyên mục Văn hóa của Đại Kỷ Nguyên. Để cập nhật thêm nhiều bài viết hay, quý độc giả vui lòng truy cập Fanpage chính thức của chúng tôi: facebook.com/DaiKyNguyenVanhoa/. Mọi ý kiến phản hồi và tin bài cộng tác xin gửi về hòm thư: daikynguyen.vanhoa@gmail.com. Xin chân thành cảm ơn! |