Một dân tộc mà tinh thần không bị suy sụp, thì kiếp nạn lớn đến đâu đi chăng nữa cũng không làm dân tộc đó gục ngã được. Một người nếu có xương sống tinh thần vững chắc nâng đỡ, khó khăn dẫu lớn thế nào đi nữa cũng không đè bẹp họ được.
Nhà tâm lý học nổi tiếng người Mỹ Martin Gardner vốn là một bác sỹ, ông cật lực phản đối việc thông báo cho bệnh nhân ung thư biết thực tế tình hình bệnh của họ. Ông cho rằng, trong số 6,3 triệu bệnh nhân chết vì ung thư ở Mỹ, 80% là chết vì sợ hãi, số còn lại mới thực sự là chết vì bệnh.
Martin Gardner đã từng làm một thực nghiệm nổi tiếng: Để một người tử tù nằm trên giường, nói cho anh ta rằng, anh ta sẽ bị chấp hành án tử hình, sau đó bịt mắt, rồi dùng miếng gỗ cứa lên cổ tay anh ta. Sau đó mở vòi nước đã chuẩn bị sẵn, để nước nhỏ giọt vào một chậu chứa dưới giường. Theo nhịp nước nhỏ giọt từ nhanh đến chậm, người tử tù kia cũng hôn mê đi. Năm 1988, ông công bố kết quả thực nghiệm này. Tuy bị cơ quan tư pháp khởi tố, nhưng ông đã dùng sự thật chứng minh, bảo cho mọi người rằng: Tinh thần mới là cột sống chân chính của sinh mệnh, một khi làm cho một người sụp đổ tinh thần, thì sinh mệnh đó cũng sẽ bị biến dạng, biến mất.
Hiện nay, Gardner là chuyên gia huấn luyện tâm lý cho Câu lạc bộ 3V xuyên Đại Tây Dương của Mỹ. Trước đó không lâu, dưới sự chỉ đạo của ông, một người tên là Belo đã nhất cử thành danh. Tháng 8 năm 2001, người đàn ông này đã một mình trên con thuyền độc mộc xuất phát từ Brest nước Pháp, vượt qua Đại Tây Dương và Thái Bình Dương. Trải qua 6 tháng rưỡi, ông đã đến Brisbane Australia, từ đó lập kỷ lục Guiness một mình một thuyền vượt qua hai đại dương lớn.
Có người hoài nghi, có phải Gardner dùng vận động viên làm thực nghiệm không. Gardner đã phản bác rằng: Tôi xưa nay chưa từng làm thực nghiệm nào, tôi chỉ đang chứng thực tác dụng của tinh thần. Từ kinh nghiệm thành công của Belo, tôi có thể nói với mọi người rằng, người xưa vượt đại dương thất bại hoặc bị chết, họ không chết vì hạn chế về thể lực, mà chết vì tinh thần sụp đổ, chết vì sự sợ hãi và tuyệt vọng về tâm lý.
Gardner công bố lời nói trên mạng, ông có dùng thêm một tiêu đề phụ là: Trên thế giới này, con người ở vào tuyệt cảnh, thì đại đa số tình huống không phải tuyệt cảnh sinh tồn, mà là tuyệt cảnh về tinh thần. Chỉ cần chúng ta không sụp đổ về tinh thần, hết thảy mọi cái bên ngoài đều không đánh gục chúng ta được.
Tinh thần dân tộc là cột trụ mà một dân tộc dựa vào nó để tồn tại, để phát triển. Một người ở trên đời, muốn tồn tại, muốn phát triển thì tinh thần chính là cột sống của sinh mệnh.
Một dân tộc mà tinh thần không bị suy sụp, thì kiếp nạn lớn đến đâu đi chăng nữa cũng không làm dân tộc đó gục ngã được. Một người nếu có cột sống tinh thần vững chắc nâng đỡ, khó khăn dẫu lớn thế nào đi nữa cũng không đè bẹp họ được.
Con người hiểu được tinh thần, đồng thời luôn chú ý nâng cao cảnh giới tinh thần thì sinh mệnh càng thăng hoa, tương lai càng rực rỡ.
Để nâng cao cảnh giới tinh thần, thì chúng ta nên bắt đầu từ những kỷ luật nhỏ trong cuộc sống hàng ngày. Ví dụ, chúng ta biết tầm quan trọng của rèn luyện, nên hạ quyết tâm dậy sớm luyện tập. Tuy nhiên, sau một thời gian, tinh thần không còn hăng hái, những mệt mỏi trong cơ thể, và cái tâm an dật muốn ngủ thêm cứ dần lớn dần, khiến chúng ta bỏ dở. Người rèn luyện nâng cao cảnh giới tinh thần là người chiến thắng được chính mình, vượt qua những thói quen thường ngày như nóng nảy, bực tức, quát tháo, hay cái tâm an nhàn, hưởng thụ sự dễ chịu.
Nhà tư tưởng, triết gia vĩ đại đời Minh là Vương Dương Minh từng nói: “Phá giặc trong núi dễ, phá giặc trong tâm khó”. Khi chúng ta cảm thấy mọi việc không thuận lợi, mệt mỏi vô cùng, thân thể cũng càng ngày càng tệ, mà thành tích rất nhỏ bé, thì chúng ta nên đưa tầm mắt nhìn vào nội tâm bản thân, kiếm tìm những thói quen xấu của bản thân, vượt qua cái ngưỡng tâm cảnh bản thân. Mỗi lần như thế là cảnh giới tinh thần chúng ta lại được nâng cao lên một tầng.
Hoàn cảnh bên ngoài như nhau, nhưng người có cảnh giới tinh thần cao thấp khác nhau sẽ đối xử khác nhau. Trước khó nạn, có người cảm thấy bế tắc, như trời sập, không thể vượt qua, tuyệt vọng, sinh bệnh tật hoặc quyên sinh. Nhưng cùng hoàn cảnh ấy, người có cảnh giới tinh thần cao thì lại thấy khó nạn đó rất nhỏ, nhẫn chịu một thời gian là vượt qua được, nên bình thản đối diện nó, đi xuyên qua nó.
Có thiền sư giảng, tâm bình thế giới bình. Giữ được tâm bình thản thì bão tố ba đào của cuộc sống cũng không làm cho lòng họ gợn sóng.
Phật gia giảng tướng tùy tâm sinh, tướng tùy tâm diệt. Mọi hoàn cảnh xung quanh đều là ngoại tướng, khó dễ, tốt xấu thế nào, đều do cái tâm chúng ta cảm nhận mà thôi. Tâm thấy sợ, thấy khó, thấy khổ thì sẽ bị hoàn cảnh nhấn chìm. Tâm bình thản, bất động, thì thấy hoàn cảnh, khó nạn đó là rất nhỏ, cứ bước tới là vượt được qua.
Nam Phương