Một đường hầm mới phát hiện bên dưới kim tự tháp được cho là dẫn đến hang động nơi trú ẩn của thần rắn Kukulkan của người Maya.
Nền văn minh Maya là nền văn minh cổ đại đặc sắc và huy hoàng được xây dựng bởi người Maya, một bộ tộc thổ dân châu Mỹ mà từ hơn 2.000 năm trước, họ từng sinh sống ở bán đảo Yucatán, thuộc đông nam Mexico, bắc Guatemala và Honduras ngày nay.
Nền văn minh Maya đạt đến một trình độ cao không những về lĩnh vực xây dựng nhà nước mà còn phát triển rực rỡ cả lĩnh vực kiến trúc, toán học, thiên văn học và tính toán thời gian. Những công trình kiến trúc mà người Maya để lại vô cùng bí ẩn, mà đến nay con người vẫn chưa thể khám phá hết. Đền thờ Thần rắn Kukulkan là một trong số đó.
Khoảng đầu thế kỷ 16, thực dân Tây Ban Nha xâm chiếm khu vực Nam Mỹ và là những người đầu tiên phát hiện ra đền Kukulkan thuộc khu di tích Chichen Itza -Mexico. Đó là kim tự tháp của người Maya cổ, ẩn giấu trong đó rất nhiều bí ẩn chưa có ai giải đáp được.
Và mới đây, một trong những bí ẩn của đền Kukulkan đã được phát hiện. Các chuyên gia đã tìm ra đường hầm bí mật bên trong kim tự tháp, được cho là dẫn đến một hang nước ngầm (còn gọi là Cenote) – đây là nơi người Maya thực hiện nghi lễ hiến tế người sống.
Với phát hiện này, các nhà khảo cổ học tin rằng những bí ẩn về tín ngưỡng của người Maya sẽ được hé lộ vì hang nước ngầm này họ chỉ nghe nói từ những truyền thuyết từ người dân địa phương chứ chưa thực sự được khám phá.
Cụ thể, các chuyên gia từ dự án Great Mayan Aquifer do nhà khảo cổ Guillermo de Anda dẫn đầu đã sử dụng công nghệ chụp hình tiên tiến nhất. Họ dùng một loại radar xuyên đất có tên tia Lidar, phát đi những tín hiệu điện từ qua những lớp tường và kết cấu kiến trúc dày đặc trong kim tự tháp, rồi vẽ mô hình 3D toàn bộ khu di tích thông qua các tín hiệu phản hồi.
Kết quả, họ tìm ra một con đường đi qua một hầm mộ nhỏ hơn có tên Ossuary mặc dù hiện tại lối đi đã bị bít kín.
Tiến sĩ Guillermo de Anda cho biết: “Thông qua Ossuary, chúng tôi có thể tiến vào các cấu trúc nằm bên dưới và ở đó có một đường hầm bị bít kín – có thể do chính những người Maya cổ đã thực hiện. Chúng tôi sẽ tìm cách tiếp cận một lần nữa, và cố gắng mở con đường này xem liệu nó có dẫn chúng ta đến hang ngầm cenote nào khác bên dưới không”.
Được biết Kukulkan được xây dựng trong khoảng năm 900 đến năm 1.100, tức đây là một di tích ngàn năm tuổi. Cái tên Kukulkan thực chất là tên vị thần của người Maya với hình dạng là một con rắn khổng lồ có lông vũ. Kukulkan lớn lên trong hang động, và chỉ xuất hiện khi xảy ra những trận động đất.
Vào năm 2015 các nhà khoa học đã tìm thấy một cái hố sụt rất lớn nằm dưới ngôi đền. Thời điểm đó, họ đã lo sợ rằng cái hố này sẽ khiến nước dâng lên (vì có một con sông ngầm bên dưới) sẽ làm khiến toàn bộ kết cấu kim tự tháp sụp đổ.
Hang ngầm cenote được cho là kết nối với nhiều hố sụt khác nữa về phía Bắc, Tây và Đông của kim tự tháp. Trong đó, hố sụt nằm ngay dưới kim tự tháp có kích cỡ khoảng 25 – 35m, và sâu đến 20m.
Phía trên hang cenote có một lớp đá vôi dày 5m và hiện tại đang đóng vai trò nền móng cho kim tự tháp. Các nhà nghiên cứu khẳng định khối lập phương bao quanh bên dưới kim tự tháp có thể là bốn điểm của la bàn. Con sông ở giữa đại diện cho trung tâm vũ trụ của người Maya, mô phỏng một cây có rễ cắm sâu dưới mặt đất. Đây là một trong những bí ẩn tôn giáo bên trong ngôi đền.
Năm 2016 cũng có một phát hiện khác được công bố tại đền thờ Thần Kukulkan, các nhà khảo cổ phát hiện ra cấu trúc thứ hai trong kim tự tháp nhờ sử dụng kỹ thuật chụp cắt lớp điện trở suất 3D không xâm lấn để tránh làm hỏng kim tự tháp.
Mặc dù vậy, đây cũng chỉ là những phát hiện đầu tiên về những gì có trong kim tự tháp của người Maya. Các nhà khảo cổ cũng như các nhà khoa học vẫn còn rất nhiều vấn đề chưa giải thích được và cần thêm nhiều thời gian hơn nữa để có thể giải mã kim tự tháp nói riêng và nền văn minh của người Maya nói chung.
Sơn Tùng