Các nhà khoa học phát hiện ra rằng một trong những loài cá mập phổ biến nhất trên thế giới thực sự là một động vật ăn tạp, chúng ăn rất nhiều thực vật thay vì hoàn toàn là loài ăn thịt.
Theo Sciencealert, nghiên cứu mới vừa công bố trên Proceedings of the Royal Society chỉ ra cá mập đầu xẻng (Sphyrna tiburo), một loài cá mập tương đối nhỏ sống ở các vùng nước ven biển trên khắp nước Mỹ, là một loài linh hoạt – có nghĩa là nó có khả năng chuyển đổi giữa chế độ ăn thịt động vật và thực vật.
Trong hơn một thập kỷ, người ta biết rằng cá mập đầu xẻng tiêu thụ rất nhiều cỏ biển, với hơn 62% thể tích dạ dày của chúng chứa cây thủy sinh. Tuy nhiên, đa số các nhà khoa học cho rằng những con cá mập đã làm điều này một cách vô tình trong khi săn bắt cua, mực và những loài động vật không xương sống nhỏ khác. Họ không nghĩ rằng cá mập thực sự có khả năng tiêu hóa cỏ để nuôi cơ thể.
Samantha Leigh, một chuyên gia về sinh thái học và tiến hóa sinh học tại Đại học California, Irvine, nói với The Guardian rằng hầu hết việc tiêu thụ này là ngẫu nhiên và không có giá trị dinh dưỡng.
Để tìm hiểu xem những con cá mập này có thực sự ăn tạp hay không, các nhà khoa học đã trồng lại cỏ biển từ Vịnh Florida trong phòng thí nghiệm. Sau đó họ tạo ra một dấu hiệu hóa học độc đáo và dễ nhận biết bằng cách thêm một đồng vị cacbon cụ thể vào nước.
Tiếp theo, họ bắt 5 con cá mập đầu xẻng và phục vụ chúng với một chế độ ăn uống gồm 90% cỏ biển và 10% mực trong phòng thí nghiệm.
Sau ba tuần, tất cả cá mập đã tăng cân. Nhưng đó chưa đủ để làm bằng chứng, do đó, các nhà nghiên cứu đã tiến hành một loạt các xét nghiệm để xem có bao nhiêu thực vật đã được tiêu hóa và bao nhiêu trong số đó đã được bài tiết.
Sau một loạt các xét nghiệm máu, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy mức độ chất hóa học cao trong máu và mô gan của cá mập, cho thấy rằng các chất dinh dưỡng của cỏ biển đã thực sự được hấp thụ.
“Cuối cùng, chúng tôi đã xác định được loại enzyme tiêu hóa mà cá mập đầu xẻng sở hữu. Các enzym khác nhau phân hủy các chất dinh dưỡng khác nhau và nói chung, động vật ăn thịt có hàm lượng rất thấp các enzym phá vỡ sợi và carbohydrate. Tuy nhiên, cá mập đầu xẻng có hàm lượng các loại enzym này rất cao và không ngạc nhiên khi cá mập đầu xẻng đã tiêu hóa hơn một nửa số chất hữu cơ được tìm thấy trong cỏ biển!”, Leigh nói với Gizmodo.
Kết luận đã rõ ràng: Các cá mập đầu xẻng không chỉ tiêu thụ một lượng cỏ biển khổng lồ mà chúng thực sự có khả năng tiêu hóa và hấp thụ các chất dinh dưỡng của cỏ biển, làm cho chúng trở thành những động vật ăn tạp rõ ràng.
“Đây là loài cá mập đầu tiên được chứng minh có một chiến lược tiêu hóa ăn tạp”.
Phát hiện này không chỉ làm suy yếu giả định của chúng ta lâu nay về chế độ ăn cá mập, mà còn buộc các nhà khoa học phải xem xét lại vai trò của cá mập đầu xẻng trong môi trường chúng sinh tồn.
Trên thực tế, đồng cỏ biển là hệ sinh thái ven biển phổ biến nhất trên Trái đất, cung cấp một ngôi nhà cho hàng ngàn loài cá và động vật không xương sống, đồng thời lọc nước và hấp thụ carbon dioxide dư thừa từ khí quyển.
Bây giờ chúng ta biết những đồng cỏ quý giá này còn là nguồn cung cấp năng lượng cho một loài động vật ăn thịt khét tiếng khác và điều này có thể làm thay đổi đáng kể cách các nhà khoa học bảo tồn chúng.
Hoài Anh