Trưởng Nhóm Công tác Ôtô và Xe máy tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF) – ông Toru Kinoshita bày tỏ quan ngại: Nghị định 116 quy định về sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu ô tô vừa được ban hành và có hiệu lực còn tồn tại nhiều bất cập, cần sửa đổi.
Các quy định về sản xuất, nhập khẩu ô tô vào Việt Nam tại Nghị định 116 vừa được Chính phủ thông qua, có hiệu lực tháng 10/2017 nhưng đến nay chưa có Thông tư hướng dẫn.
Thử nghiệm từng lô là vô nghĩa và sẽ rất tốn kém
Theo Nhóm công tác ô tô xe máy tại VBF, quy định tại Nghị định 116 về yêu cầu thử nghiệm đối với từng lô xe nhập khẩu dù cho cùng chung dòng xe, đơn hàng… sẽ làm khó cho các doanh nghiệp nhập khẩu xe.
Việc thử nghiệm lại khí thải và an toàn theo từng lô diễn ra nhiều lần trên cùng một kiểu loại xe nhập khẩu tạo nên nhiều gánh nặng và gây thiệt hại không nhỏ cho các doanh nghiệp.
“Quy định này không hề có ý nghĩa về mặt quản lý chất lượng, mà chỉ làm lãng phí thêm thời gian (lên tới 2 tháng) và làm tăng chi phí (lên tới 10 nghìn USD) cho việc thử nghiệm theo từng lô hàng”, Nhóm công tác trên khẳng định.
Ông Toru Kinoshita đề nghị: Chỉ nên thử nghiệm khí thải và an toàn cho lô hàng đầu tiên, và chấp nhận báo cáo kiểm tra cho các lô hàng tiếp theo như quy định hiện hành mà không cần thử nghiệm lại.
Ngoài ra, 3 vấn đề nêu trên có thể đặt Việt Nam vào tình huống không tuân thủ các thông lệ và cam kết quốc tế. Ví dụ theo như Hiệp định thương mại Việt Nam – EU tới đây, Việt Nam sẽ tự động chấp thuận mà không yêu cầu phải thử nghiệm lại đối với các sản phẩm đạt tiêu chuẩn tương đương hoặc cao hơn đã được chứng nhận bởi Liên minh châu Âu.
Chỉ có Việt Nam mới yêu cầu Chứng nhận kiểu loại
Bên cạnh đó, đa số các doanh nghiệp ô tô đều không thể tìm được bất kỳ một giấy chứng nhận kiểu loại nước ngoài nào theo như mô tả tại Nghị định 116. Bởi lẽ, Chính phủ của mỗi quốc gia chỉ tiến hành thử nghiệm và cấp chứng nhận theo tiêu chuẩn của quốc gia cho các xe ô tô tiêu thụ trong nước, các xe ô tô sản xuất để xuất khẩu không thuộc đối tượng này.
Các mẫu xe xuất khẩu được sản xuất với mục tiêu đáp ứng mong đợi của khách hàng và tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật cụ thể của từng quốc gia nhập khẩu. Do đó, sẽ luôn có sự khác biệt nhất định giữa thông số kỹ thuật của xe xuất khẩu và xe tiêu thụ trong nước. Ngoài ra, một số quốc gia cũng không có giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại cho toàn xe vì Chính phủ chỉ kiểm tra khí thải, hoặc để nhà sản xuất tự chứng nhận.
Đường thử chuẩn, nhiều doanh nghiệp xe không thể đáp ứng
Bên cạnh các yêu cầu trên, Nghị định 116 còn yêu cầu các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ôtô phải có đường thử xe có chiều dài tối thiểu 800m. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, hầu như không có doanh nghiệp nào có sẵn đường thử đáp ứng điều kiện của Nghị định 116.
Điều này có nghĩa là các doanh nghiệp cần phải xin thêm đất và đầu tư thêm vào việc xây đường thử mới hoặc mở rộng đường thử hiện tại, hay phải có hợp đồng thuê đường thử. Việc này sẽ làm đội thêm chi phí của các doanh nghiệp.
T. Vũ