Người muốn làm sổ đỏ; mua bán, chuyển nhượng nhà, đất đai sẽ phải chịu thuế thu nhập cá nhân, tiền sử dụng đất và 5 loại lệ phí.
Thuế thu nhập cá nhân
Đây là nghĩa vụ của bên chuyển nhượng (trừ khi các bên có thỏa thuận về việc bên nhận chuyển nhượng đóng thuế này).
Căn cứ Điều 14 Luật số 71/2014/QH13 sửa đổi, bổ sung luật thuế thu nhập cá nhân 2007, thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản là 2% tính trên giá trị chuyển nhượng mà các bên thỏa thuận trong hợp đồng chuyển nhượng.
Lệ phí trước bạ
Nghĩa vụ này thuộc về bên nhận chuyển nhượng.
Theo quy định tại điều 1, 2, Thông tư 124/2011 của Bộ Tài chính. Cụ thể, tổ chức, cá nhân (bao gồm cả tổ chức, cá nhân người nước ngoài) có các tài sản thuộc đối tượng chịu lệ phí trước bạ phải nộp lệ phí trước bạ khi đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng với cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Điều 6 Thông tư 124/2011 và điều 3 Thông tư 34/2013 của Bộ Tài chính quy định: Lệ phí trước bạ nhà, đất là 0,5% tính trên bảng giá đất của UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật đất đai tại thời điểm kê khai nộp lệ phí trước bạ.
Điều 12 Thông tư 111/2013 của Bộ Tài chính quy định giá chuyển nhượng là giá thực tế ghi trên hợp đồng chuyển nhượng tại thời điểm chuyển nhượng. Trường hợp hợp đồng không ghi giá chuyển nhượng hoặc giá chuyển nhượng ghi trên hợp đồng thấp hơn giá do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định thì giá chuyển nhượng được xác định theo bảng giá đất.
Giá tính lệ phí trước bạ nhà do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định tại thời điểm chuyển nhượng.
Lệ phí cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất
Loại phí này được quy định tại Điểm b, khoản 2, điều 3, Thông tư 02/2014 của Bộ Tài chính. Theo đó, mức thu tùy từng điều kiện cụ thể của từng địa bàn và chính sách phát triển kinh tế – xã hội của địa phương, đảm bảo nguyên tắc mức tối đa không quá 100.000 đồng/giấy đối với cấp mới; 50.000 đồng/giấy đối với cấp lại, cấp đổi, xác nhận bổ sung vào giấy chứng nhận.
Trường hợp giấy chứng nhận cấp cho hộ gia đình, các nhân chỉ có quyền sử dụng đất (không có nhà và tài sản khác gắn liền với đất) thì áp dụng mức thu tối đa không quá 25.000 đồng/giấy đối với cấp mới; 20.000 đồng/giấy đối với cấp lại, cấp đổi, xác nhận bổ
Các lệ phí khác
– Lệ phí công chứng: Thông tư liên tịch số 62/2013 eo các Bộ Tài chính, Tư pháo ban hành quy định mức thu lệ phí chứng thực hợp đồng, giao dịch liên quan đến bất động sản được xác định theo giá trị tài sản hoặc giá trị hợp đồng, giao dịch.
– Lệ phí địa chính: 15.000 đồng;
– Lệ phí thẩm định: 0,15% giá trị chuyển nhượng (tối thiểu 100.000 đồng và tối đa 5 triệu đồng).
Những khoản tiền phải nộp khi xin cấp sổ đỏ lần đầu
– Lệ phí trước bạ.
– Tiền sử dụng đất: Điểm a, khoản 1, Điều 107 Luật đất đai 2013 quy định các khoản thu tài chính từ đất đai bao gồm: tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất.
Theo đó, khi xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất (công nhận quyền sử dụng đất) thì cá nhân, tổ chức yêu cầu cấp phải nộp tiền sử dụng đất theo quy định.
– Lệ phí cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và các loại phí khác (nếu có) như: phí thẩm định, phí trích đo, theo quy định tại thông tư 2/2014/ của Bộ Tài chính (tương tự trường hợp sang tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất).
Ngoài ra, nếu việc đánh thuế đất, thuế nhà được áp dụng, người dân sẽ phải chịu 2 loại thuế này:
1. Phát sinh thêm thuế nhà
Theo dự thảo Luật Thuế tài sản, nhà có giá trị 700 triệu đồng trở lên có thể sẽ bị đánh thuế tài sản ở mức 0,4%. Chẳng hạn, với ngưỡng không chịu thuế là 700 triệu đồng thì một căn nhà có giá trị 800 triệu đồng sẽ bị đánh thuế với phần giá trị 100 triệu đồng, tức 0,3-0,4% của 100 triệu đồng.
Giá 1m2 nhà xây dựng mới được xây dựng căn cứ trên suất vốn đầu tư do Bộ Xây dựng ban hành.
Những tính toán dưới đây dựa trên suất đầu tư do Bộ Xây dựng ban hành tại Quyết định 706 năm 2017.
Ví dụ: Trường hợp nhà ông A. ở phố Nguyễn Du (Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội), diện tích 50m2, nhà 3 tầng, có nghĩa tổng diện tích sử dụng là 150m2.
Theo Quyết định 706 của Bộ Xây dựng, nhà 3 tầng có suất đầu tư là 6.810.000 đồng/m2. Như vậy, chi phí xây dựng căn nhà có diện tích sàn 150m2 của ông A là 1.021.500.000 đồng (làm tròn là 1 tỷ).
Ngưỡng không chịu thuế là 700 triệu đồng, cho nên số thuế nhà dự kiến phải nộp là phần 300 triệu đồng.
Cách tính thuế nhà ông A. như sau: 300 triệu x 0,4% = 1,2 triệu đồng. Như vậy, mỗi năm nhà ông A. phải nộp thuế nhà 1,2 triệu đồng.
2. Nặng gánh thuế đất
Trong dự thảo Luật Thuế tài sản, cùng với việc đánh thuế nhà, dự thảo sẽ tiếp tục đánh thuế tài sản với đất ở, đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp,… với mức cao hơn nhiều lần.
Thuế đất này sẽ thay thế cho thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, thuế sử dụng đất nông nghiệp. Như vậy, hai luật này dự kiến sẽ hết hiệu lực sau khi Luật Thuế tài sản được thông qua (theo kế hoạch dự kiến của Bộ Tài chính là đến năm 2020).
Bộ Tài chính cho hay: Việc đánh thuế đất ở, đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp là để kế thừa quy định của chính sách thuế sử dụng đất phi nông nghiệp.
Giá tính thuế đối với đất được xác định bằng diện tích đất tính thuế nhân với giá 1m2 đất tính thuế.
Điều cần lưu ý, giá 1m2 đất tính thuế không phải áp theo giá thị trường, mà theo giá 1m2 đất tại Bảng giá đất do UBND cấp tỉnh công bố tại thời điểm tính thuế. Giá đất do UBND cấp tỉnh công bố thường thấp hơn nhiều giá thị trường.
Với trường hợp nhà ông A. kể trên, cách tính thuế đất như sau:
Cùng với thuế nhà, ông A. còn phải chịu thêm thuế đất ở. Cụ thể, mức thuế dự kiến áp dụng đánh thuế tài sản với đất ở là khoảng 0,3-0,4%.
Theo Bảng giá đất thuộc địa bàn Quận Hai Bà Trưng, do UBND thành phố Hà Nội ban hành, giả sử nhà ông A. ở vị trí “đẹp” nhất (từ Nguyễn Du đến Thái Phiên) sẽ có giá 82 triệu đồng/m2. Như vậy 50m2 nhà ông A có giá 4,1 tỷ đồng.
Nếu thuế đất là 0,3%, thì thuế đất nhà ông A. được tính như sau:
4,1 tỷ x 0,3% = 12.300.000 đồng (12 triệu 300 ngàn đồng).
Nếu thuế đất là 0,4%, thì thuế đất nhà ông A. được tính như sau:
4,1 tỷ x 0,4% = 16.400.000 đồng (16 triệu 400 ngàn đồng).
Vậy là mỗi năm, nhà ông A. phải nộp thuế đất 12,3 triệu đến 16,4 triệu đồng.
Như vậy, tổng cộng thuế đất và thuế nhà ông A phải nộp mỗi năm là: 13,5 triệu đến 17,6 triệu đồng.
Lưu ý, cách tính trên chỉ có giá trị tham khảo dựa trên mức thuế dự kiến tại dự thảo Thuế tài sản của Bộ Tài chính. Ở mỗi vị trí khác nhau, mức nộp thuế đất và thuế nhà cũng sẽ có sự khác biệt đáng kể.
Mạnh Tiến