Kinh tế Mỹ đang có những thay đổi tích cực, đi theo đúng những gì mà Tổng thống Donald Trump mong đợi.
Trong chiến dịch vận động tranh cử, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa cam kết thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng trên 4% – một mức chưa từng thấy kể từ giữa những năm 2000.
Và lời hứa của ông Trump đã trở thành hiện thực. Kênh CNBC dẫn báo cáo vừa công bố của Bộ Thương mại Mỹ cho thấy GDP của Mỹ tăng trưởng 4,1% trong quý II/2018, cao gấp đôi so với mức 2% của quý trước đó.
Đây cũng là tốc độ tăng trưởng cao nhất kể từ mức 4,9% đạt được vào quý III/2014 và là mức cao thứ ba kể từ sau đợt Đại Suy thoái.
Bộ Thương mại Mỹ cũng điều chỉnh số liệu tăng trưởng quý I lên mức 2,2% từ con số sơ bộ là 2%.
“Chúng ta đang hướng tới năm tăng trưởng cao nhất trong hơn 13 năm,” Tổng thống Donald Trump phát biểu vài giờ sau khi báo cáo GDP được đưa ra.
Theo trang tin CNN Money, nền kinh tế Mỹ xét về nhiều khía cạnh đang có trạng thái tuyệt vời: Tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp nhất trong 18 năm, các nhà máy nhận được thêm nhiều đơn đặt hàng và kim ngạch xuất khẩu cũng đang tăng mạnh.
Tuy nhiên, các chuyên gia phân tích cũng lên tiếng cảnh báo sự thịnh vượng này có thể không kéo dài, vì con số lớn đạt được trong quý II/2018 phản ánh một điều: các công ty đang đổ xô dự trữ vật tư và hàng tồn kho, phòng ngừa chiến tranh thương mại khiến hàng hóa trở nên đắt đỏ.
“Hãy tận hưởng con số GDP quý II, đây có thể là tin tức tốt nhất trong một khoảng thời gian. Chúng tôi nghĩ, 6 tháng cuối năm 2018 sẽ là một câu chuyện khác. Khi đó kinh tế giảm tốc và lạm phát tăng nhanh tại một số bang lớn”, chiến lược gia Andrew Sheets tại Morgan Stanley nói.
CNN dẫn 4 biểu đồ thể hiện những gì đang diễn ra trong nền kinh tế Mỹ trong những năm gần đây dưới thời Tổng thống Trump.
1. Tỷ lệ thất nghiệp
Với con số 4%, tỷ lệ thất nghiệp Mỹ đang ở mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ, và hiện số lượng việc làm sẵn có còn nhiều hơn cả số lượng người đang tìm kiếm việc làm.
Tuy nhiên, số lượng người muốn có công việc nhưng đã ngừng tìm kiếm vì không thể tìm được và lượng người lao động bán thời gian muốn chuyển sang làm việc toàn thời gian đang cao hơn mức trước thời điểm suy thoái.
Đây có thể là một phần nguyên nhân tại sao tiền lương lại không mấy thay đổi trong năm vừa qua theo như số liệu của Cục Thống kê Lao động Mỹ.
Một thước đo khác cho thấy lương đang tăng trưởng 1,2% trong 12 tháng vừa qua, nhưng mức này chưa đủ để kéo người lao động thoát khỏi cái hố mà họ đã rơi vào trong suốt thời kỳ suy thoái.
2. Chi tiêu và thu nhập của người tiêu dùng
Chi tiêu của người tiêu dùng đóng góp 2/3 GDP của Mỹ, và vẫn đang ở mức cao trong vài năm trở lại đây. Tuy nhiên, khoản chi tiêu này đang tăng trưởng nhanh hơn mức thu nhập sau thuế của người tiêu dùng.
Kết quả, người dân Mỹ không thể dành nhiều tiền cho chi tiêu như trước đây. Tỷ lệ tiền tiết kiệm trên thu nhập khả dụng ở mức 3,2%, cách không xa mức thấp 1,9% ghi nhận năm 2005.
Nếu xảy ra một cuộc suy thoái nữa, người dân Mỹ có lẽ sẽ không đủ tài chính để vượt qua tình trạng mất việc hoặc khó khăn về tài chính.
3. Tỷ lệ thanh toán thẻ tín dụng và thế chấp quá hạn
Một dấu hiệu khác cho thấy người dân Mỹ bắt đầu chi tiêu nhiều. Sau gần 1 thập niên giảm bớt nợ nần và trả hết nợ, họ lại bắt đầu dùng thẻ tín dụng nhiều hơn.
Trong khi đó, số lượng nhà thế chấp bị tịch biên đang ở mức thấp nhất trong 17 năm, theo dữ liệu của công ty phân tích Black Knight. Tuy nhiên, tỷ lệ quá hạn nợ vay thế chấp bất động sản đang cao hơn mức trước giai đoạn thị trường nhà ở sụp đổ. Nếu tỷ lệ này tiếp tục tăng cao hơn mức kỷ lục trong lịch sử, đây có thể là dấu hiệu về căng thẳng trên thị trường nhà ở về lâu dài, xuất phát từ việc giá nhà tăng.
4. Lợi nhuận doanh nghiệp
Theo báo cáo mới nhất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ, lợi nhuận của các doanh nghiệp Mỹ trong quý II/2018 đang tăng trưởng rất mạnh và lợi nhuận doanh nghiệp sau thuế cũng đã nhảy vọt trong quý I/2018, phần lớn là nhờ đợt cắt giảm thuế của chính quyền Trump.
Mặc dù phần lớn lượng lợi nhuận đó được dành cho việc mua lại cổ phiếu và sáp nhập, nhưng đầu tư cơ bản vẫn ở mức cao.
Chủ tịch của Hội đồng Cố vấn Kinh tế Kevin Hassett cho rằng các khoản đầu tư của doanh nghiệp vào máy móc và công nghệ sẽ giúp người lao động làm việc năng suất hơn, từ đó cho phép các công ty trả lương cao hơn.
Kiều Ngọc