Oresol (ORS) với thành phần gồm Na, K, Cl đầy đủ và thích hợp giúp bù lại lượng nước và điện giải đã mất qua phân. Tuy nhiên, oresol có thể gây độc nếu pha không đúng tỷ lệ.
Oresol (ORS) là thuốc bột uống bù dịch, bao gồm các loại muối khô, khi hòa tan với nước sạch có thể uống để bù nước và điện giải cho cơ thể bị mất nước do tiêu chảy.
Khi tiêu chảy, nôn quá nhiều, sốt cao, người mất nước, có thể dùng oresol để bù nước và chất điện giải. Tuy nhiên, dung dịch trên chỉ phát huy hiệu quả nếu được pha đúng liều lượng. Nếu quá loãng, hàm lượng chất điện giải sẽ không đủ, có thể gây nguy hiểm cho bệnh nhân. Nhưng nếu pha quá đặc, trẻ sẽ bị ngộ độc muối và cũng có thể bỏ mạng.
Theo Sức khỏe và Đời sống, thấy con bị sốt virus, chị Quỳnh Anh, ở Hoàng Mai, Hà Nội liền lấy oresol pha với ít nước cho con uống, chống mất nước. Uống được 2 ngày, mỗi ngày 2-3 lần, mỗi lần chỉ một chén nhỏ nước oresol, con chị vẫn sốt, kèm tiêu chảy, thậm chí môi còn bong tróc, nứt nẻ, không hề có biểu hiện người đủ nước.
Sang ngày thứ 3, thấy con có triệu chứng co giật, chị vội vàng đưa con đến viện và tá hỏa khi bác sĩ chẩn đoán bé bị ngộ độc muối do uống oresol sai tỷ lệ.
Trường hợp khác, bé Nguyễn Văn Nam, 3 tuổi, ở Hà Đông, Hà Nội bị sốt nhẹ kèm nôn, tiêu chảy cấp. Nghĩ con bị rối loạn tiêu hóa nên để chống mất nước cho con, gia đình đã cho bé uống oresol liên tục.
Dù vậy bé vẫn khát nước dữ dội, quấy khóc, tiếp tục nôn và tiêu chảy trầm trọng. Nam được đưa đến bệnh viện trong tình trạng sốt cao, môi khô nẻ và có những cơn co giật. Kết quả điện giải đồ cho thấy bé Nam bị ngộ độc do uống nước điện giải.
Nên làm gì khi nghi trẻ ngộ độc oresol?
PGS.TS Nhi khoa Nguyễn Tiến Dũng, Bệnh viện Bạch Mai trao đổi với Sức khỏe và Đời sống cho biết, oresol có tác dụng bù nước rất tốt, vì ngoài nước cất, còn cung cấp một lượng muối khoáng rất quan trọng. Oresol được khuyên dùng trong trường hợp người bị mất nước và chất điện giải do tiêu chảy, nôn, sốt cao… Tuy nhiên, điều quan trọng là sử dụng phải đúng cách, pha đúng nồng độ quy định.
Khi dùng dung dịch oresol để bù nước và muối cho trẻ tiêu chảy, sốt, nếu thấy các dấu hiệu như vừa nêu (khát dữ dội, môi khô, mắt trũng, ngủ gà hoặc sốt, co giật….) cần ngừng không cho trẻ uống thêm dung dịch oresol và nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện gần nhất để cấp cứu vì trẻ có thể bị ngộ độc muối do uống dung dịch oresol pha đặc.
Pha oresol đúng cách
Cách pha dung dịch oresol phải bảo đảm nguyên tắc là pha toàn bộ gói oresol với vừa đủ một lượng nước sạch theo hướng dẫn của nhà sản xuất, không được chia nhỏ để pha làm nhiều lần.
Khuấy đều cho tới khi chất bột tan hoàn toàn trong nước. Nếu pha không đúng sẽ làm cho tình trạng bệnh tiêu chảy càng trầm trọng hơn.
Chỉ pha gói oresol với nước sạch, không được pha với sữa, nước khoáng, nước canh, nước trái cây hoặc nước ngọt… và tuyệt đối không cho thêm đường.
Dung dịch oresol đã pha chỉ được sử dụng trong vòng 24 giờ, không được sử dụng cho ngày hôm sau.
Để bảo đảm hiệu quả trong việc sử dụng dung dịch oresol khi bị tiêu chảy mất nước, lượng dung dịch cần uống sau mỗi lần đi ngoài.
Trẻ em dưới 2 tuổi uống từ 50-100ml. Trẻ em từ 2-10 tuổi uống từ 100-200ml. Trẻ em trên 10 tuổi và người lớn uống theo nhu cầu. Đối với trẻ nhỏ, cho uống liên tục nhiều ngụm nhỏ bằng thìa hoặc cốc nhỏ. Nếu trẻ nôn, chờ khoảng 10 phút rồi tiếp tục cho uống nhưng phải uống chậm hơn.
H.H