Nhiều người lựa chọn nước ngọt có đường nhân tạo để giảm béo, hay nguy cơ có hại nhưng nhiều nghiên cứu cho thấy thực tế đường ăn kiêng cũng gây hại tương tự như nước ngọt có đường tự nhiên.
Kết quả từ một nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới về nước ngọt cho thấy chỉ cần 2 ly nước ngọt ăn kiêng mỗi ngày có thể làm giảm tuổi thọ của bạn.
Nghiên cứu được tiến hành trên 450000 người tại 10 quốc gia ở Châu Âu. Những người tử vong trong 16 năm nghiên cứu có xu hướng uống nhiều nước ngọt hơn. Tác giả chưa đưa ra khuyến cáo cuối cùng và đề nghị cần phải nghiên cứu sâu hơn về vấn đề này.
Nghiên cứu cũng cho thấy nguy cơ ở những người dùng các thức uống ngọt nhân tạo cao hơn đáng kể so với nước ngọt dùng đường tự nhiên.
Các nhà khoa học tại Cơ quan nghiên cứu Ung thư Quốc tế của WHO tại Lyon khuyến cáo mọi người rằng việc dùng nước lọc để thay thế các loại nước ngọt là lựa chọn khôn ngoan.
Các chuyên gia chỉ ra rằng rằng việc đánh thuế cao các loại nước có đường – đã thực hiện tại Anh- có thể làm tăng lương tiêu thụ các loại nước ngọt ăn kiêng, trong khi ảnh hướng của những loại nước ngọt này đối với sức khỏe vẫn chưa được hiểu biết đầy đủ.
Tại hội nghị Tim mạch của Cộng đồng Châu Âu tổ chức tại Paris đưa ra khuyến cáo người dân cần hạn chế tối thiểu các loại nước ngọt trong chế độ ăn.
Nghiên cứu đã được đăng trên tạp chí JAMA Internal Medicine Journal, là nghiên cứu lớn nhất tìm hiểu về mối liên hệ của lượng nước ngọt tiêu thụ và tỷ lệ tử vong. Các nghiên cứu trước đây đã đưa ra mối liên hệ này, nhưng chưa có bằng chứng đủ thuyết phục. Nghiên cứu này chỉ ra những người tiêu thụ hơn hai cốc ( khoảng hơn 250 ml) nước ngọt ăn kiêng một ngày có tỷ lệ tử vong cao hơn đến 26% trong vòng 16 năm. Tỷ lệ tử vong do các bệnh liên quan đến tim mạch lên đến 52%.
Ở những người sử dụng hai ly nước ngọt có đường hoặc nhiều hơn mỗi ngày, tỷ lệ tử vong tăng lên khoảng 8%.
Người đứng đầu nhóm nghiên cứu, tiến sỹ Neil Murphy cho biết: Điều đáng chú ý trong nghiên cứu của chúng tôi là mối liên quan chặt chẽ của cả nước ngọt dùng đường tự nhiên và chất ngọt nhân tạo với tỷ lệ tử vong. Cơ chế vẫn chưa được biết rõ, tuy nhiên các nghiên cứu trước đây cho rằng chất ngọt nhân tạo làm tăng dung nạp glucose, từ đó làm tăng lượng insulin trong huyết tương.
Tiến sỹ Murphy cho rằng cần nghiên cứu sâu thêm để đánh giá tác động lâu dài đối với sức khỏe của các chất ngọt nhân tạo có nhiều trong nước ngọt như aspartame hay kali acesulfame. Một số người bác bỏ kết quả từ các nghiên cứu trên vì họ cho rằng những người dùng nước ngọt ăn kiêng thường đã có sẵn các vấn đề về sức khỏe. Nhưng nghiên cứu mới này cho thấy mối liên hệ giữa việc uống nước ngọt ăn kiêng và tỷ lệ tử vong ngay ở những người khỏe mạnh.
Nhóm nghiên cứu quan ngại về khuyến cáo tăng cường sử dụng các thức uống ăn kiêng thay cho thức uống có đường tự nhiên. Tác giả bài báo nêu rõ: “Đường hóa học với hàm lượng calories thấp đang thu hút sự chú ý của người dùng và được nhiều ưu tiên như mức thuế thấp”.
“Các chất tạo ngọt nhân tạo có ít hoặc không có calories, tuy nhiên tác động lâu dài của chúng đối với thể chất và tinh thần của con người vẫn chưa được biết rõ”.
Chuyên gia về đột quỵ, Giáo sư Michell Elkind, chủ tịch hội Tim mạch học Hoa Kỳ cho rằng: “Nghiên cứu này rất quan trọng, đây là một nghiên cứu lớn và đa quốc gia”. “Thông điệp gửi đi đó là hãy dùng nước lọc, hãy tránh dùng các loại nước ngọt và cảnh giác với các loại nước uống ăn kiêng”.
“Dùng nước lọc là biện pháp an toàn nhất. Bạn cũng có thể dùng trà hoặc cà phê. Hãy hạn chế thấp nhất việc sử dụng các loại nước uống có sắn”. “Việc thay đổi hành vi của người dùng rất khó khăn nhưng kết quả của nghiên cứu này có thể mang lại nhận thức mới”
Giáo sư Jeremy Pearson, chuyên gia tại Hội tim mạch Anh cho biết: “Chúng ta luôn biết rằng các loại nước ngọt có đường có hại cho răng miệng, lượng calories thừa gây tăng cân và làm tăng nguy cơ đột quỵ”. “Bất cứ lúc nào có thể, hãy dùng nước lọc hoặc trà, cà phê không đương, và chỉ dùng nước ngọt trong những trường hợp cần thiết”
Gavin Partingtton, giám đốc của Hiệp hội nước ngọt Anh Quốc cho rằng: Tuy nghiên cứ cho thấy mối liên hệ của việc tiêu thụ lượng lớn nước ngọt và tỷ lệ tử vong nhưng không cung cấp đủ bằng chứng để tìm nguyên nhân cụ thể”. “Sử dụng nước ngọt trong chế độ ăn kiêng rất an toàn”.
“Theo các nhà lãnh đạo về Y tế trên thế giới, cũng như Hội nghiên cứu Ung thư ở Anh và Hội Đái Tháo Đường ở Anh, các chất ngọt ít calories hoàn toàn an toàn”.
Các nguy hiểm liên quan đến nước ngọt
Nước ngọt có đường
Sử dụng nhiều các loại nước ngọt có đường như pop, soda, nước trái cây có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiên trọng như tăng cân, sâu răng và Đái tháo đường”. Một số loại nước ngọt có chứa đến 40g đường, tương đương khoảng 10 muỗng cà phê đường và hơn 200 calories.
Các chuyên gia của NHS cho rằng hơn 20 phần trăm lượng đường ở người trưởng thành là từ nước ngọt và nước ép trái cây, điều này cũng tương tự ở nhóm trẻ em 11-18 tuổi.
Các nhà nghiên cứu của Đại học Oxford đã đánh giá ảnh hưởng của tiền thuế thu được từ đường, công bố vào tháng 4 năm 2018, với mức độ béo phì ở Anh.
Họ phát hiện rằng tỷ lệ báo phì giảm khoảng 9,8 phần trăm ở trẻ em từ 4 đến 10 tuổi.
Vào tháng Ba, Khoa Y tế công cộng Harvard đưa ra kết luận về tăng cân, đái tháo đường, bệnh tim mạch và đột quỵ, rằng những người dùng nhiều đường có nguy cơ cao chết sớm cao do các bệnh lý trên, đặc biệt là các bệnh lý tim mạch.
Một nghiên cứu trên tạp chí Circulation, quan sát ở 117,000 người Mỹ trong hơn 30 năm cho thấy những người uống hai hoặc nhiều hơn lon nước ngọt có đường mỗi ngày có nguy cơ tử vong do các bệnh tim mạch cao hơn 31 phần trăm, trong khi các loại nước khác làm tăng nguy cơ này khoảng 10 phần trăm.
Các chuyên gia tại trung tâm Myer Cancer tại Trường đại học Y khoa Weill Cornell, Mỹ cho biết họ đang nghiên cứu việc đường có thể dẫn đến ung thư không.
Các loại nước ngọt như cordial hay fizzy pop làm tăng nguy cơ ung thư đến 19 phần trăm, theo một nghiên cứu được thực hiện bởi các chuyên gia đến từ Đại học Paris 13, bệnh viện Avicenne và Cơ quan sức khỏe cộng đồng của Pháp vào tháng Bảy.
Các nhà nghiên cứu chưa xác định được việc sử dụng nước ngọt có đường trực tiếp làm tăng nguy cơ ung thư hay không. Tuy nhiên, những loại nước này gây ra béo phì, là yếu tố nguy cơ của nhiều loại ung thư.
Nước uống có chất làm ngọt nhân tạo
Các chuyên gia vẫn còn tranh cãi xem liệu rằng những chất làm ngọt nhân tạo như aspartame, saccharin và sucralose có an toàn không. Các nghiên chỉ ra rằng việc sử dụng nhưng chất này thông qua thức ăn hay nước uống ăn kiêng có thể dẫn đến đái tháo đường, thừa cân và ung thư.
Ngược lại các công ty thực phẩm phản đối vì cho rằng tính an toàn của những chất này đã được nhà nước xác nhận.
Vào tháng Hai, nghiên cứu của Hội Tim mạch Hoa Kỳ và Hội Đột quỵ Hoa Kỳ công bố kết quả nghiên cứu cho thấy hai lon nước ngọt không đường mỗi ngày có thể làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ lên 1/3.
Một nghiên cứu được tiến hành trên 80.000 phụ nữ cho thấy những người sử dụng thường xuyên những loại nước này có tỷ lệ đột quỵ khoảng 31 phần trăm, và 29 phần trăm số người này có các bệnh lý về tim mạch, 16 phần trăm có tỷ lệ tỷ vong cao so với những người ít hoặc không sử dụng các loại thức uống này.
Một nghiên cứu khác vào tháng Hai được đăng trên tạp chí Environmental Science and Pollution Research International nghiên cứu về tác động của chất làm ngọt nhân tạo trên chuột.
Chuột mẹ mang thai được dùng chất làm ngọt nhân tạo, người ta quan sát thấy sự bất thường của tuyết vú vào tuần thai thứ 18, chuột con 4 tuần tuổi dùng chất làm ngọt nhân tạo có chiều dài cơ thể, các chi và đuôi ngắn hơn cho với bình thường.
Một nghiên cứu khác được đăng trên tạp chí Bệnh chuyển hóa ở não vào tháng 5, đã quan ngại về tác động của chất làm ngọt này đối với sự phát triển của não bộ.