Một bệnh viện ở New York (Mỹ) đã nhanh chóng trở thành tâm điểm khi một nữ bệnh nhân được kết luận chết não kịp mở mắt tỉnh lại trước khi các bác sĩ tiến hành phẫu thuật lấy đi các nội tạng để ghép cho người khác.
Theo tin từ FoxNews, đó là câu chuyện của cô Colleen Burns, 41 tuổi đã bị chẩn đoán chết não ngay sau khi nhập viện do dùng thuốc quá liều (thuốc Xanax, Benadryl và thuốc giãn cơ). Cô đã thực sự bị hôn mê sâu ngay khi được đưa vào bệnh viện St. Joseph ở Syracuse, New York. Các bác sĩ đã chẩn đoán cô ấy bị lên cơn đau tim và kết luận rằng cô đã bị chết não sau khi tiến hành các bước chẩn đoán thông thường.
16 giờ trước khi mổ lấy nội tạng của cô ấy, một y tá đã tiến hành một bài kiểm tra phản xạ và cô ấy có đáp ứng. Người y tá này đã ngay lập tức thông báo lại cho bác sĩ, nhưng lời cảnh báo đã bị lơ đi.
Sau khi tiến hành kiểm tra và quét não để xem liệu tất cả thuốc mà Colleen Burns dùng có bị hấp thụ vào cơ thể không, thì Burns được đưa vào phòng mổ để lấy nội tạng… Đó là khi mà cô ấy mở mắt và bác sĩ nhận ra Colleen đã tỉnh lại và thực sự là trong trạng thái “khá ổn”.
Bệnh viện thậm chí còn không truy cứu tai nạn kinh khủng này cho tới khi Bộ y tế tiểu bang xem xét nó. Và sau đó thì sao? Bộ Y tế kết luận bệnh viện đã phạm các lỗi như: không đủ các xét nghiệm não, không kiểm tra để xác định xem thuốc đã vào cơ thể bệnh nhân như thế nào, không đưa ra biện pháp điều trị để ngăn ngừa thuốc hấp thụ vào dạ dày và ruột, bỏ qua cảnh báo của y tá rằng Burns không chết và tình trạng của cô ấy đang cải thiện. Cuối cùng bệnh viện St.Joseph đã bị phạt 6.000 đô la Mỹ vì lỗi này.
Một số chuyên gia nhận thấy có sai sót trong điều trị, thực tế là cô Burns vẫn được cho dùng thuốc an thần mặc dù nhân viên y tế cho rằng cô đã chết não. Câu hỏi đặt ra là tại sao một người chết lại cần thuốc an thần?
Phản hồi duy nhất của bệnh viện là một thông cáo rằng: “Chúng tôi đã rút ra được một bài học từ vụ việc lần này và đã đưa loại tình huống bất thường trong trường hợp này vào kinh nghiệm chẩn đoán”.
Chẩn đoán chết não thế nào?
Khi chết não, tim bệnh nhân có thể vẫn còn đập. Thông thường các bác sĩ sẽ cần khám nghiệm với một số tiêu chuẩn sau:
– Hôn mê sâu
– Đồng tử cố định (đồng tử 2 bên giãn 4mm)
– Đồng tử mất phản xạ (ánh sáng đèn pin)
Mất phản xạ giác mạc
– Mất phản xạ ho khi kích thích phế quản:khi hút đờm, nghiệm pháp gây ho âm tính
– Không có phản xạ đầu – mắt: mất phản xạ mắt búp bê. Bình thường khi nghiêng đầu bệnh nhân sang một bên, hai mắt sẽ đảo ngược sang bên đối diện, còn khi chết não,nhãn cầu không cử động.
– Mắt không quay khi bơm 50ml nước lạnh vào tai: phản xạ mắt – tiền đình âm tính.
– Mất khả năng tự thở khi bỏ máy thở: nghiệm pháp ngừng thở dương tính. Bệnh nhân sẽ mất khả năng tự thở khi bỏ máy thở.
Đồng thời người bệnh cũng mất phản ứng với cảm giác đau sâu, không còn dấu hiệu sinh tồn.
Sau khi có các bằng chứng rõ ràng thì bác sĩ mới kết luận.
Trong y học hiện nay có các trường hợp chết lâm sàng, chết sinh học (bao gồm chết não). Quan điểm về thời điểm chính thức tuyên bố một người vĩnh viễn chết hiện nay vẫn chưa hoàn toàn thống nhất.
Người ta cũng ghi nhận một số trường hợp bác sĩ đã tuyên bố chết não và gia đình có thể cân nhắc đến việc cho hiến tạng, hoặc rút ống thở để bệnh nhân sớm ra đi, tuy nhiên khi các biện pháp chăm sóc y tế được duy trì thì sau đó có những dấu hiệu phục hồi (mặc dù rất chậm). Ví như trường hợp của cô bé người Mỹ 13 tuổi có tên là Jahi. Bệnh viện xác nhận Jahi đã chết cuối năm 2013 nhưng hiện nay gia đình vẫn hàng ngày chăm sóc em, và chỉ ra những tiến triển không thể phủ nhận.
Nếu bệnh nhân hoặc gia đình bệnh nhân có nguyện ý cho tạng thì thời điểm lấy tạng khỏi cơ thể có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, càng sớm sau khi có kết luận chết não càng tốt. Nhưng cũng giống như bất kỳ phương pháp chẩn đoán nào khác, sẽ không thể chính xác tuyệt đối. Tất nhiên, có một số quan điểm cho rằng chết não chưa hẳn là đã chết, tựa như việc đi xe, chiếc xe hỏng không thể đi được và bạn vẫn đang ngồi trên đó một cách bất lực… Có một số trường hợp cá biệt được xác định là đã chết, và đang làm đám tang thì sống lại. Có lẽ chính vì lý do đó mà một số nơi duy trì tập tục chỉ mai táng người chết sau 1 vài ngày, thậm chí có nơi còn lên đến 7 ngày.
Yến Dương – Minh Thành