Y học đã khám phá được nhiều bí ẩn của cơ thể người, vậy nhưng não bộ vẫn là ẩn số đối với chúng ta. Một nghiên cứu mới đây phát hiện, bệnh nhân mất đi phân nửa bộ não vẫn có thể sinh hoạt như người bình thường.
Chúng ta biết rằng, đại não gồm có hai bán cầu, mỗi bán cầu chi phối một nửa cơ thể, như tay và chân trái do bán cầu não phải chi phối, mắt phải do bán cầu não trái chi phối. Khi một phần não bị thiếu máu và mất chức năng có thể gây yếu liệt tay chân bên đối diện, y học hiện đại gọi đây là bệnh tai biến mạch máu não.
Như vậy theo lý thông thường, nếu mất đi một nửa bộ não thì 1 nửa cơ thể sẽ không hoạt động, nhưng thực tế không phải luôn như vậy.
Một bài báo mới đây được đăng trên tạp chí Cell Reports nghiên cứu về một nhóm người đã bị cắt đi một bán cầu não. Các phát hiện gây bất ngờ khi phát hiện, mặc dù mất đi phân nửa não bộ, chức năng toàn cơ thể họ vẫn hoạt động tốt nhờ nửa còn lại của não bộ hoạt động mạnh hơn để bù trừ.
Nghiên cứu mới của Hiệp hội Công nghệ California phân tích 6 bộ não của người lớn từ độ tuổi 20-30 đã bị cắt mất một nửa bộ não ở thời điểm trước 11 tuổi. Kết quả thấy rằng, ở những bệnh nhân chỉ có một bán cầu não, vùng não có liên kết với nhau (như vùng thị giác) hoạt động tương đương bệnh nhân bình thường có bộ não toàn vẹn.
Hơn nữa, các tác giả thấy rằng kết nối trong mạng lưới não bộ còn lại mạnh hơn người bình thường. Dường như phần não còn lại đã hoạt động mạnh hơn để bù lại phần não bị cắt. Nhiều bệnh nhân có chức năng tốt, khả năng ngôn ngữ nguyên vẹn.
“Khi ngồi trước máy tính và nhìn ảnh MRI chức năng thấy còn phân nửa bộ não, tôi vẫn ngạc nhiên khi những hình ảnh này đến từ một người vừa nói chuyện và đi lại…”, theo tác giả nghiên cứu Dorit Kliemann.
Trên thực tế đã có nhiều trường hợp trong y văn chứng minh khả năng đặc biệt của não bộ. Chẳng hạn một bé trai đã bị cắt đi ⅓ bán cầu não phải, bao gồm cả vùng não liên quan đến thị giác. Nhưng một vài năm sau các nhà thần kinh học phát hiện phần não bộ bên đối diện đã đảm nhận chức năng của phần bên trái bị cắt vài năm trước. Kết quả là cậu bé này vẫn có khả năng nhìn như bình thường.
Nghiên cứu khác phát hiện một nhóm nhỏ phụ nữ vẫn có khả năng thính giác bình thường dù đã mất hành khứu, vùng não liên quan đến khả năng ngửi. Các nhà nghiên cứu vẫn chưa lý giải được hiện tượng này, họ giả thuyết rằng vùng não bộ khác đã bù lại chức năng vùng não bị mất.
Giờ đây, các tác giả của nghiên cứu mới đang hy vọng có thể hiểu sâu hơn về cách não bộ tái tổ chức lại sau chấn thương, đột quỵ và cách não bộ bù lại chức năng của phần bị mất.
“Công trình đó có thể đưa ra các chiến lược can thiệp trọng tâm… để giúp ích hơn nữa cho nhiều người bị tổn thương não”, tác giả Kliemann cho hay.
Theo Livescience
Video xem thêm: Tôi sinh ra trong bộ máy tẩy não ở Trung Quốc