Nếu bạn là bậc làm cha mẹ, bạn có thể trải qua thử thách hằng đêm: Đưa con đi ngủ. Việc này không hề dễ dàng gì, nhưng là một trong những điều quan trọng nhất bạn cần làm cho những đứa con yêu dấu của mình.
Anh chị của tôi có 1 đứa con 5 tuổi. Đứa trẻ này thức rất khuya, 11 giờ, 11 giờ hơn… vẫn chưa đi ngủ. Khi ba mẹ cho đi ngủ, đứa trẻ vẫn bảo rằng: “Con chưa buồn ngủ đâu, con thích chơi, cho con chơi một chút nữa đi mà”. Cho đến tận khi lên giường ngủ, bé vẫn chưa có dấu hiệu ngừng chơi đùa nói chuyện với ba mẹ.
Đây không chỉ là nỗi khổ riêng của anh chị tôi, mà nhiều bậc làm cha mẹ khác cũng đã và đang trải qua nỗi bận tâm này. Khi trẻ ngủ không đủ giấc, chúng sẽ khó kiểm soát cảm xúc hơn. Chúng có thể cáu kỉnh hoặc quá khích, điều này không dễ chịu với ai cả. Vì vậy, mặc dù không dễ dàng, nhưng điều quan trọng là phải làm tất cả những gì có thể để giúp con bạn có được giấc ngủ cần thiết.
Lịch trình thường xuyên và các nghi thức trước khi đi ngủ đóng một vai trò lớn trong việc giúp trẻ có giấc ngủ ngon và hoạt động tốt nhất. Khi bạn thiết lập và duy trì thói quen ngủ tốt, con bạn sẽ ngủ ngon hơn. Không có quy tắc nào được xây dựng nhanh và dễ dàng cho giờ đi ngủ, và mỗi đứa trẻ là khác nhau. Điều quan trọng là tạo ra một thói quen phù hợp với gia đình bạn – và gắn bó với nó. Dưới đây là 9 cách gợi ý để bắt đầu.
1. Đặt giấc ngủ là ưu tiên hàng đầu của gia đình
Đặt thời gian đi ngủ và thức dậy cho cả gia đình và chắc chắn theo dõi cùng các bé – ngay cả vào cuối tuần. Bạn có thể yên tâm rằng trẻ đang ngủ đủ giấc khi chúng ngủ trong vòng 15 – 30 phút sau khi nằm lên giường, thức dậy dễ dàng vào buổi sáng và không ‘gật đầu’ trong ngày.
2. Xử lý các vấn đề về giấc ngủ
Dấu hiệu của khó ngủ bao gồm trẻ mãi không vào giấc, thức dậy vào ban đêm, ngáy, chùn bước và không thể đi ngủ, khó thở khi ngủ. Bạn cũng có thể nhận thấy vấn đề về giấc ngủ trong hành vi của trẻ vào ban ngày. Nếu con bạn có vẻ quá mệt mỏi, buồn ngủ hoặc cáu kỉnh, hãy nhận tư vấn của bác sĩ.
3. Làm việc theo ‘nhóm’
Điều quan trọng là ba mẹ cùng thảo luận và thống nhất về chiến lược giấc ngủ cho con. Cả gia đình cùng nhau làm việc như một nhóm để thực hiện nó một cách nhất quán. Mặt khác, bạn không thể mong đợi con bạn tự học hoặc thay đổi hành vi của mình.
Nếu bạn đang bắt đầu một thói quen ngủ mới cho con, hãy biến đứa trẻ thành một phần của ‘nhóm’ bằng cách giải thích kế hoạch mới cho bé nếu bé của bạn đã đủ lớn để hiểu. Đối với trẻ nhỏ, hãy thử sử dụng biểu đồ hình ảnh để giúp trẻ học thói quen mới, thể hiện các hành động như thay quần áo, đánh răng và đọc sách.
4. Tạo lập thói quen càng sớm càng tốt
Nghiên cứu cho thấy một thói quen ban đêm phù hợp sẽ giúp cải thiện giấc ngủ ở những trẻ có vấn đề về giấc ngủ từ nhẹ đến trung bình. Nó giúp con bạn học cách buồn ngủ, ví như đọc sách trên giường thường khiến người lớn dễ ngủ, và tất nhiên, nó cũng hữu ích với trẻ em. Nó cũng có thể làm cho giờ đi ngủ trở thành một khoảng thời gian đặc biệt. Điều đó sẽ giúp con bạn háo hức chờ giờ đi ngủ để có được trải nghiệm thú vị.
Không có thói quen duy nhất phù hợp với tất cả mọi người, nhưng nói chung, bạn nên lên kế hoạch tất cả những việc mà con bạn cần làm trước khi đi ngủ, bao gồm có một bữa ăn nhẹ, đánh răng, rửa mặt, uống nước… Con bạn có thể muốn đọc một cuốn sách với bạn, nói về nhưng việc trong ngày hoặc nghe ba mẹ kể một câu chuyện. Dù bạn chọn làm gì, hãy duy trì thói quen ngắn thôi (khoảng 30 phút hoặc ít hơn, không bao gồm tắm). Và hãy chắc chắn mọi việc kết thúc trước khi đến giờ đi ngủ.
5. Ăn vặt trước khi đi ngủ
Trẻ em đang độ phát triển cần nhiều hơn 3 bữa/ngày. Vì vậy, một bữa ăn nhẹ trước khi đi ngủ có thể giúp cơ thể của chúng tiếp nhiên liệu suốt đêm. Các lựa chọn tốt cho sức khỏe bao gồm ngũ cốc nguyên hạt với sữa, bánh quy graham hoặc một miếng trái cây. Tránh ăn vặt với lượng quá nhiều, đặc biệt là với trẻ lớn hơn, vì dạ dày đầy có thể cản trở giấc ngủ.
6. Mặc quần áo và nhiệt độ phòng
Hầu hết mọi người ngủ ngon hơn trong một căn phòng mát mẻ nhưng không lạnh. Một nguyên tắc nhỏ là mặc quần áo cho con bạn cơ bản như khi bạn tự mặc quần áo. Phụ huynh nên nhớ rằng trẻ nhỏ thường khá hoạt bát cả trước khi đi ngủ, thân nhiệt của chúng cao hơn người lớn, do đó đừng quá bao bọc chúng với rất nhiều đồ để đi ngủ. Nếu không trẻ sẽ thoát nhiều mồ hôi hơn, bạn sẽ gián tiếp làm hỏng giấc ngủ của trẻ, thậm chí là làm cho trẻ bị ốm.
7. Môi trường ngủ của trẻ
Hãy chắc chắn rằng phòng ngủ của trẻ tối và yên tĩnh hoặc độ ồn trong nhà thấp. Nếu con bạn không thích một căn phòng hoàn toàn tối, hãy bật đèn ngủ với tia sáng rất yếu (càng hạn chế ánh sáng càng tốt) hoặc bật đèn ở phòng ngoài và hé mở cánh cửa phòng để ánh sáng lọt vào.
8. Tạo cho trẻ một không gian an toàn
Giờ đi ngủ có nghĩa là tách biệt với mọi người, các hoạt động và ánh sáng. Trẻ có thể không thích cảm giác một mình trong đêm tối. Do đó, ba mẹ nên chuẩn bị cho trẻ với một vật dụng cá nhân, như búp bê, gấu bông hoặc gối ôm. Điều này có thể mang lại cảm giác an toàn, giúp an ủi và trấn an con bạn trước khi trẻ có thể ngủ thiếp đi.
9. Và một điều cuối cùng…
Trẻ em sẽ luôn yêu cầu một điều cuối cùng – một cái ôm, một cái thơm trán, một ly nước, một ‘chuyến đi’ vệ sinh, một câu chuyện cuối… Cố gắng hết sức để loại bỏ những yêu cầu thêm này bằng cách biến chúng thành một phần của thói quen đi ngủ của trẻ. Và cho con bạn biết rằng một khi bé đã ở trên giường, bé nên nằm trên giường và… ngủ.
Nếu đứa trẻ đứng dậy, đừng phản ứng – chỉ cần cầm tay trẻ và đưa trở lại giường. Nếu bạn tranh luận hoặc mềm lòng nhượng bộ trước các yêu cầu mỗi ngày, bạn sẽ dành thêm sự chú ý cho trẻ – và thời gian đi ngủ bị trì hoãn – điều mà mỗi đứa trẻ luôn muốn. Bạn đừng mắc vào cạm bẫy “chỉ một lần này”. Nếu không bạn sẽ không thể tạo lập thói quen đi ngủ tốt cho đứa trẻ của mình.
Chúc bạn lên một kế hoạch cho con đi ngủ thật hiệu quả!
Ngọc Diệp
Tham khảo WebMD