Đã bao giờ bạn cảm thấy tức giận và thất vọng khi đứa trẻ nhà bạn vẫn ương bướng làm điều nó muốn, thậm chí đối đầu với bạn để bảo vệ cái tôi to như quả đất. Và đôi khi bạn không giữ được bình tĩnh mà nổi giận và làm trẻ bất mãn, đã ngang bướng lại càng ngang bướng hơn.
Trong cuốn sách “Vô cùng tàn nhẫn, vô cùng yêu thương”, bà Sara Imas đã nhắc đến những quy tắc “xử lý” khi trẻ ương bướng như sau:
1. Sử dụng quyền uy đúng lúc đúng chỗ
Cha mẹ Do Thái hiểu rằng nếu lúc nào cha mẹ cũng la mắng, trừng phạt con một cách bất hợp lý thì trẻ sẽ không còn sợ cha mẹ nữa. Khi đó, đối với trẻ, lời nói của cha mẹ chỉ như gió thoảng qua tai, không đáng để tâm.
Cha mẹ Do Thái cho rằng việc trẻ phạm sai lầm là chuyện bình thường và họ luôn chấp nhận những sai lầm đó của trẻ. Vậy nên, trẻ em Do Thái có quyền được tự do khám phá và hoàn toàn được phép làm sai, chỉ trừ những tình huống gây ra hậu quả cực kỳ nghiêm trọng.
Ngoài ra, cha mẹ cũng tận dụng những cái sai của con để dạy trẻ kinh nghiệm sống và thái độ biết chấp nhận thất bại.
2. Không mỉa mai bọn trẻ
Người Do Thái không cho rằng cha mẹ đã sinh ra và nuôi lớn con thì có quyền được mạt sát trẻ. Nếu buộc phải trừng phạt con, họ cũng tránh mỉa mai, móc nhiếc bọn trẻ. Họ đặc biệt không nói đi nói lại nhiều lần, không chất vấn kiểu như “Con có nghe mẹ nói gì không?” mà chỉ phê bình một cách hợp lý.
Ngoài ra, cha mẹ Do Thái luôn cho trẻ có một không gian yên tĩnh để suy nghĩ lại về hành động, lời nói của mình. Từ đó trẻ sẽ dễ dàng tiếp nhận ý kiến của người lớn.
3. Khi lên cơn nóng giận, cha mẹ Do Thái thường chọn cách lánh mặt hoặc giữ im lặng
Việc cha mẹ im lặng đồng nghĩa với tính nghiêm trọng của sự việc. Đồng thời, với cách làm này, họ cũng tránh được những xung đột không đáng có giữa cha mẹ và con cái. Bởi khi đang giận dữ, rất có thể cha mẹ sẽ nói ra những lời nói quá đáng và làm tổn thương con trẻ.
4. Chia sẻ thẳng thắn tâm trạng của mình cho con hiểu
Khi đứa trẻ ngang bướng và không chịu nghe lời, cha mẹ Do Thái thường chọn cách nói ra tâm trạng của mình theo ba cấp độ: “Mẹ rất không hài lòng với cách làm của con”; “Mẹ thật sự rất bực!”; “Mẹ sắp nổi điên rồi!”.
Thay vì trút cơn giận lôi đình vào con, họ thường làm cách này để đứa trẻ ý thức được sự thái độ sai trái của mình.
5. Không bao giờ nổi giận với con trước mặt người khác
Không chỉ đối với người lớn, trẻ nhỏ cũng cần được tôn trọng và giữ thể diện trước mặt người khác. Đây chính là tôn chỉ cha mẹ Do Thái dùng để giáo dục trẻ biết nghe lời và nghĩ cho người khác.
Ngoài ra, họ cũng không muốn con mình cảm thấy bị mất mặt mà từ đó nảy sinh ý nghĩ chống đối. Khi dạy bảo trẻ vào những lúc thích hợp, đứa trẻ sẽ cảm thấy dù cha mẹ có đang tức giận nhưng vẫn giữ thể diện cho chúng. Như vậy, trẻ sẽ giảm bớt thái độ đối đầu.
6. Tìm cách xoa dịu để bù đắp cho trẻ
Đối với trẻ nhỏ, một nụ hôn, một cái hôn hay câu nói “mẹ yêu con” cũng đủ để xoa dịu nỗi ấm ức của trẻ ngay lập tức. Còn đối với những trẻ lớn hơn, một cuộc đối thoại giữa cha mẹ và con cái để thấu hiểu nhau là rất cần thiết.
Ngoài những “quy tắcngầm” như trên, cha mẹ Do Thái luôn suy nghĩ rất kỹ trước khi quyết định trừng phạt con. Họ thường đặt tay lên ngực và tự hỏi mình bằng những câu hỏi:
– Cách trừng phạt như thế có giúp sửa đổi được những hành vi không đúng của con không?
– Mình có đang tức giận khi trừng phạt con không?
– Điều này có làm con cảm thấy xấu hổ không?
– Có nên thử áp dụng biện pháp bù đắp tích cực thay vì phạt không?
– Hình phạt dành cho con có cần nhất quán không?
– Sự trừng phạt của mình có hợp lý và công bằng chưa?
Sau khi tự hỏi, tự trả lời hết những câu hỏi này, cha mẹ Do Thái mới quyết định có phạt trẻ hay không. Đối với họ, phạt trẻ không phải để giải toả cơn giận mà là để dạy chúng cách cư xử đúng đắn.
Những đứa trẻ Do Thái thường nể sợ cha mẹ, đó chính là nhờ sự bình tĩnh và suy nghĩ thấu đáo của các bậc phụ huynh trong cách nuôi dạy con.