Hoa Kỳ là quê hương của những chiếc ô tô đầu tiên cũng như những siêu xe đời mới sành điệu nhất. Nhưng, ngay giữa đất nước này lại có một vùng đất mà ở đó người dân từ chối dùng ô tô và gọi phát kiến vĩ đại của lịch sử này là “những con quái vật ầm ĩ”.
Nằm ngoài khơi của lục địa Michigan, trong hồ Huron, thành phố nhỏ Mackinac nổi tiếng với vẻ đẹp bình yên và không khí đậm chất lịch sử. Một trong những yếu tố tạo nên nét đặc trưng của Makinac và khiến nó hoàn toàn khác biệt với các thành phố khác của Mỹ chính là hệ thống các phương tiện giao thông.
Việc tìm thấy một phương tiện gắn động cơ ở Makinac là một nhiệm vụ gần như “bất khả thi”. Bạn sẽ hoàn toàn không thấy bóng dáng một chiếc ô tô nào trong cả thành phố, trừ một vài chiếc xe chuyên dụng dùng cho cứu thương, cứu hộ.
Thật khó tin, nhưng đến thành phố nhỏ xinh đẹp này, bạn sẽ cảm thấy mình đang lạc vào cuộc sống của những thế kỉ trước, với với các công trình xây dựng mang phong cách kiến trúc Victoria, những ngôi nhà mang bản sắc Mỹ, điểm cùng những ngôi biệt thự mang hơi thở Pháp. Tất cả đều hòa điệu trong bản hòa tấu của lục lạc ngựa và tiếng kính coong rất quen thuộc của những chiếc xe đạp.
Bên cạnh việc đi lại bằng phương tiện cá nhân là xe đạp, người dân Makinac vận chuyển hàng hóa tới các siêu thị, bưu kiện bưu điện, thậm chí vật liệu xây dựng bằng những chiếc xe thồ lớn do ngựa kéo.
Nhưng nguyên nhân vì đâu thành phố nhỏ bé này lại quyết định đi ngược lại với xu thế chung của toàn thế giới?
Từ những năm 90 của thế kỉ 19, khi những chiếc xe hơi đầu tiên được phát minh, cả thế giới chào đón chúng, cùng với viễn cảnh mọi khoảng cách trong thành phố sẽ bị xóa nhòa và con người sẽ tiết kiệm được rất nhiều thời gian. Người dân Mackinac lại có quan điểm rất riêng của mình.
Năm 1898, hội đồng làng Mackinac đã quyết định ban hành lệnh cấm ô tô. Nội dung quy định cấm nêu rõ:
Quyết định: “Rằng những chiếc xe không ngựa kéo này sẽ bị cấm hoạt động trong phạm vi làng Mackinac” – Hội đồng Làng đảo Mackinac, ngày 6 tháng 7 năm 1898.
Không lưu thông bằng ô tô hoàn toàn không phải là một lệnh cấm mang tính áp đặt của những nhà cầm quyền thành phố. Ngược lại, lệnh cấm này đã biểu đạt rõ ràng thái độ của những người dân của đảo.
Lần đầu tiên xuất hiện, tiếng động cơ của ô tô đã gây huyên náo những con đường yên ả, tiếng còi inh ỏi của nó khiến tất cả đều phiền lòng. Chưa kể “cỗ xe không ngựa kéo” này còn thải ra rất nhiều thứ khí lạ, có thể đe dọa tới sự trong lành trên đảo. Không phải vô cớ mà thời bấy giờ, có cư dân đã gọi ô tô là “con quái vật cơ học”, để rồi từ đó, tất cả dân chúng của đảo đồng lòng từ chối sự hiện diện của ô tô trong cuộc sống hàng ngày của họ.
Cho tới ngày nay, đã 119 năm trôi qua, luật cấm vẫn được tuân thủ nghiêm chỉnh trên hòn đảo này. Thậm chí, những cư dân hiện đại còn mở rộng lệnh cấm này đến những máy móc khác có sử dụng động cơ, các máy chuyển hàng hóa trong siêu thị là một ví dụ.
Chính quyền cấm sử dụng “phát kiến khoa học vĩ đại” này liệu có phải là một sai lầm?
Lệnh cấm ô tô trở thành một động lực rất lớn thúc đẩy sự sáng tạo của người dân Mackinac trong việc tổ chức và sắp xếp cuộc sống một cách thuận tiện và hợp lý hơn.
Với dân số cố định hơn 500 nhưng lượng người trên đảo vào các mùa du lịch có thể lên tới hơn 15.000 người, việc di chuyển trên đảo không bao giờ gặp khó khăn. Đường cao tốc M – 185 chạy dọc 8,3 dặm (tương ứng 13,3 km) giúp cư dân và du khách di chuyển vòng quanh đảo một cách dễ dàng. Đây cũng là cung đường lý tưởng dành cho hoạt động dạo mát và ngắm cảnh của khách du lịch.
Việc không sử dụng ô tô làm phương tiện di chuyển tưởng chừng sẽ làm cho Mackinac trở thành một trong những thành phố cổ hủ và lạc hậu nhất trên thế giới. Nhưng có vẻ, cuộc sống ở đây lại đang chứng minh điều ngược lại.
Ngành công nghiệp không khói của thành phố đang ngày một phát triển, nhờ đúng tiêu chí “không khói” được áp dụng trên đảo từ hơn một thế kỉ nay. Chất lượng không khí và không gian của một nước Mỹ xưa chính là điểm nhấn độc đáo giúp thành phố thu hút rất đông khách du lịch mỗi năm.
Khung cảnh bình yên của Mackinac vẫn nguyên vẹn như hai thế kỉ trước sẽ khiến du khách, đặc biệt là những người lớn tuổi có cảm giác được sống lại trong thế giới yên ả của ông bà, cha mẹ họ.
Còn những đứa trẻ thì sẽ được biết thế nào là thiên nhiên thực sự. Cùng với đó, chúng sẽ được tân hưởng bầu không khí trong lành đúng nghĩa.
Trong một cuộc phỏng vấn được thực hiện bởi các nhà báo Pháp, hai khách du lịch còn cho biết trong phòng khách sạn của họ còn không có ti vi. Điều này khiến họ hoàn toàn yên tâm khi chọn Mackinac để du lịch kết hợp với “cai nghiện công nghệ”.
Với suy nghĩ “lội ngược dòng” của mình, cư dân Mackinac đang trở thành một “utiopia” trong mắt người dân của nhiều nước khác trên thế giới. Đồng thời, chân dung của thành phố cũng làm dấy lên một câu hỏi:
Liệu có phải thế giới trong lành và thanh bình trước đây của chúng ta đang bị ô tô – “con quái vật cơ học ầm ĩ” xâm chiếm và phá hủy ngay trước mắt mà không hề hay biết?
Hải Lam tổng hợp
Xem thêm: