Người ta vẫn nói: Nếu muốn con cái khỏe mạnh, hãy đưa chúng đến Nhật Bản. Lý do là bởi các bậc cha mẹ Nhật rất “biết cách” nuôi em bé. Nghiên cứu của vợ chồng Naomi Moriyama và William Doyle – tác giả của cuốn sách nổi tiếng “Bí mật của những đứa trẻ khỏe mạnh nhất thế giới” đã tiết lộ cho chúng ta 6 bí quyết này.
1. Quản lý việc ăn uống của con cái một cách khéo léo
Cha mẹ Nhật rất thành công trong việc tạo thói quen ăn uống tốt cho con cái. Họ không độc đoán nhưng luôn có những quy tắc lựa chọn thực phẩm tốt và an toàn nhất cho con, giúp con tránh xa những món ăn vặt không lành mạnh.
Bạn biết đấy, một trong những chủ đề nhạy cảm xuất hiện trong nghiên cứu về dinh dưỡng cho trẻ đó là vấn đề kén ăn. Thông thường, các bậc phụ huynh hay dùng “quyền lực” hoặc đe dọa để trẻ hoàn thành bữa ăn. Tuy nhiên, điều này đã gây ra những ức chế nhất định ở mỗi đứa trẻ và đến khi trưởng thành chúng có thể sẽ thoải mái thưởng thức những món mà trước đây bị cha mẹ cấm, không cần biết món ăn đó có lành mạnh hay không.
Trong khi các ông bố bà mẹ Nhật Bản lại khác hẳn, họ không phản ứng quá mức khi đứa trẻ từ chối hoặc không hoàn thành khẩu phần ăn của chúng. Thay vào đó, họ sẽ chuẩn bị nhiều món ăn lành mạnh khác nhau trong bữa ăn, cho con chọn lựa món ưng ý nhất và những món còn lại sẽ do cha mẹ ăn.
Đây là một phương pháp rất tiện lợi và khả thi, bởi vì những đứa trẻ này khi lớn lên sẽ chỉ chọn cho mình những món ăn lành mạnh như một phần thói quen của chúng.
2. Khuyến khích trẻ khám phá món mới
Các chuyên gia đồng ý rằng khẩu vị của trẻ càng đa dạng, sức khoẻ tổng thể sẽ tốt hơn. Các nghiên cứu cho thấy rằng khi trẻ chỉ ăn một số lượng hạn chế thực phẩm nhất định sẽ dẫn đến tình trạng dễ bị dị ứng và không dung nạp thức ăn.
Cách tốt nhất để cố gắng cho trẻ ăn thức ăn mới là làm cho nó vui vẻ và không có áp lực. Hãy thử cho trẻ ăn mỗi tuần một món mới. Hoặc, bạn có thể tìm kiếm trên Internet và chọn thực phẩm hoặc công thức nấu ăn mới mà trẻ muốn thử.
3. Cân bằng lại bữa ăn theo phong cách Nhật Bản
Một trong những điều đáng chú ý trong bữa ăn của người Nhật là khẩu phần ăn của họ rất nhỏ. Tuy nhiên, bữa ăn của họ lại gồm rất nhiều món nhằm mục đích đảm bảo cân bằng dinh dưỡng.
Một bữa ăn chuẩn theo kiểu Nhật Bản sẽ có 1 chén cơm nhỏ, 1 chén súp miso và 3 món ăn kèm gồm 1 đĩa thức ăn chính với kích thước khá khiêm tốn, có thể là cá, thịt hoặc đậu phụ, và 2 món rau củ.
Đặc biệt, trước khi một gia đình cùng nhau thưởng thức pizza, kem, bánh quy hay khoai tây chiên trong buối tối cuối tuần thì chắc chắn họ đã tự giảm bớt khẩu phần ăn của mình để đảm bảo không có lượng calo dư thừa trong ngày hôm đó.
Ở Nhật cũng không có khái niệm “ăn uống thả ga” hay giải stress bằng ăn uống. Ăn uống kiêng khem hay lãng phí thức ăn cũng không phải một phần trong lối sống của người Nhật. Trẻ em Nhật vẫn được khuyến khích thưởng thức các món ăn nhanh nhưng chỉ ở mức độ vừa phải về số lượng cũng như chi phí.
4. Chọn thức ăn giàu dinh dưỡng, ít calo
Gạo là lựa chọn chủ yếu trong các bữa ăn ở Nhật Bản và nhiều nước châu Á. Khác với người phương Tây thường xuyên ăn bánh mỳ, gạo là một sự lựa chọn ít gây đầy bụng hơn bánh mì khô. Và với một nền ẩm thực cầu toàn như Nhật Bản chắc chắn sẽ không chọn những món ăn có hại cho dạ dày của họ. Ngoài ra ăn cơm cũng hạn chế được tình trạng đường huyết cao dẫn đến thừa cân.
“Sushi là một ví dụ. Nó không phải là món ăn nhiều tinh bột vì gạo được cuốn với các loại thực phẩm khác nhau như cá, rau củ và rong biển. Việc tiêu thụ những bữa ăn hỗn hợp như vậy giúp người Nhật vẫn no dù ăn ít cơm. Nhờ đó tránh được những tác hại của việc tăng đường máu”.
5. Chương trình “Ăn trưa trường học”
Trường học Nhật Bản là nơi đào tạo trẻ em thành những “chuyên gia” ẩm thực lành mạnh với sự hỗ trợ của chương trình “ăn trưa học đường” nổi tiếng của đất nước này.
Bắt đầu từ tiểu học, trẻ em được phục vụ một bữa ăn giữa ngày tại trường học. Các món ăn lành mạnh được làm từ những nông sản trồng tại địa phương. Lũ trẻ có thể tự chọn những món chúng thích.
Một điều thú vị nữa là bọn trẻ cũng sẽ cùng các đầu bếp chuẩn bị bữa trưa. Điều này được xem như một phần trong chương trình giảng dạy tại các trường học. Học sinh còn được tham quan các trang trại tại địa phương, tìm hiểu về dinh dưỡng, nấu ăn và các nguyên tắc lịch sự trên bàn ăn. Những điều này là bắt buộc tại các trường học ở Nhật Bản.
6. Để trẻ vận động nhiều
Người Nhật rất chuộng văn hóa đi bộ, một hoạt động thể chất được xây dựng từ khi còn rất nhỏ. Theo Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO), hơn 98% trẻ em Nhật đi bộ hoặc đi xe đạp đến trường. Đối với các bậc phụ huynh Nhật, đưa đón trẻ em hoặc phổ biến xe buýt trường học là điều không hợp lý. Họ cho rằng cần để cho lũ trẻ tự bước đi trên đôi chân của mình.
Điều đó có nghĩa là hầu hết trẻ em Nhật Bản mỗi ngày đều có trung bình khoảng 60 phút hoạt động thể chất bằng cách đi bộ từ nhà đến trường. Điều này đã hình thành thói quen vận động thường xuyên của trẻ em Nhật Bản.
Tổ chức Y tế Thế giới cũng cho biết, mức độ hoạt động thể chất thích hợp cho trẻ từ 5 đến 17 tuổi rất quan trọng cho sự phát triển của xương, cơ và khớp khỏe mạnh, cũng như hệ thống tim mạch hoạt động tốt, điều phối và kiểm soát vận động, đồng thời làm giảm các triệu chứng lo lắng và trầm cảm, tạo cơ hội để trẻ tự biểu hiện, tương tác xã hội và hòa nhập.
Sẽ thật tốt nếu bạn có thể tắt tất cả các thiết bị điện tử trong một tiếng vào buổi tối và đi bộ cùng các con. Mặc dù rất khó để kéo trẻ khỏi các chương trình tivi và những cám dỗ về công nghệ khác nhưng thực sự con bạn cần tối thiểu 60 phút hoạt động thể dục thể chất vừa phải mỗi ngày. Điều quan trọng là làm cho bé có cảm giác vui vẻ.
Hiểu Minh