Cách đây hơn 60 năm, hai chiếc thuyền gỗ cổ được nhìn nhận như một kiệt tác cổ đại đã được tìm thấy trong những hố thuyền chạm khắc riêng biệt nằm cạnh Kim tự tháp lớn Giza ở Ai Cập. Chúng có tuổi đời nhiều hơn lịch sử 4000 năm của nước Việt…
Cho đến nay, vẫn còn tranh cãi về việc liệu các con thuyền có được sử dụng để di chuyển đồ tế của Pharaoh tới Kim Tự tháp hay chỉ được làm ra với mục đích mai táng cùng các Pharaoh. Dù sao thì đây cũng là một phát hiện thực sự hiếm thấy.
Trải qua nhiều năm, thuyền của pharaoh được gọi với những tên khác nhau như “Thuyền Khufu”, “Solar Barque”, hay đơn giản là “Thuyền Pharaoh”.
Những người khác cho rằng nó là một chiếc thuyền hành hương mà Khufu, vị Pharaoh thứ hai của triều đại thứ tư của Vương quốc Ai Cập cổ đại, sử dụng trong suốt cuộc đời của ông. Thực tế các nhà khảo cổ học đã điều tra thấy bằng chứng rõ ràng dấu hiệu của vết dây thừng chứng tỏ chiếc thuyền đã được sử dụng trong nước.
Cho đến nay, chức năng chính xác và toàn bộ câu chuyện đằng sau những chiếc tàu này, giống như nhiều thứ khác về Ai Cập cổ đại, chúng ta sẽ không bao giờ hiểu rõ được. Đó là lý do tại sao Ai Cập cổ đại thường được gọi là câu đố lớn nhất.
Khufu dường như là một con tàu mặt trời, một biểu tượng thần thoại của mặt trời cưỡi trên thuyền. Những chiếc thuyền này còn được gọi là “barks solar” hay “sun boats”.
Kiệt tác của ngành chế tạo gỗ
“Atet” là chiếc thuyền mặt trời nổi tiếng nhất trong số đó, nó thuộc về Ra, vị thần mặt trời của Ai Cập. Tàu Khufu có thể cũng là biểu tượng của một chiếc thuyền mặt trời, đưa vua đến thế giới bên kia.
Điều khiến tàu Khufu rất đặc biệt, cũng như dành riêng cho một pharaoh, vì nó là một trong những tàu cổ nhất, lớn nhất và được bảo quản tốt nhất từ thời cổ đại. Được mô tả như là một “kiệt tác của ngành chế tạo gỗ”
Con thuyền được tìm thấy cách đây 60 năm:
Ảnh chiếc tàu khi được tìm thấy.
Trải qua nhiều năm, thuyền của pharaoh được gọi với những tên khác nhau như “Thuyền Khufu”, “Solar Barque”, hay đơn giản là “Thuyền Pharaoh”
Các chuyên gia nói rằng, đây là con tàu hoàng gia lớn nhất từng được tìm thấy ở Ai Cập và là một trong những con tàu ván lót lớn nhất trên thế giới. Nó được dựng lên dành cho Khufu, Pharaoh thứ hai của triều đại thứ tư của Vương quốc Ai Cập cổ đại, là người đã cai trị Thượng và Hạ Ai Cập vào giữa thiên niên kỷ thứ ba trước Công nguyên.
(Thuyền Khufu – một chiếc thuyền có kích thước nguyên vẹn từ Ai Cập cổ đại)
(Chiếc thuyền không vừa toàn bộ hố thuyền, nó phải được tháo dỡ, điều đó có nghĩa là hố thuyền đó không phải tạo ra là dành riêng cho chiếc thuyền)
Những chiếc thuyền Nile Ai Cập đầu tiên được giới thiệu chỉ là những hình ảnh rất đơn giản có từ 4500 trước Công nguyên.
Một khám phá quan trọng và thú vị đã được phát hiện vào năm 1991.
Các nhà nghiên cứu dưới sự chỉ đạo của David O’Connor, sau đó là trợ lý giám hộ tại viện bảo tàng Ai cập học của trường Đại học Pennsylvania, đã phát hiện ra 12 chiếc thuyền được chôn song song cách nhau 50 đến 60 bước chân ở thành phố cổ Abydos, thuộc triều đại thứ I và thứ II, khoảng trước 1000 năm so với thuyền Khufu.
Nhóm nghiên cứu đã khai quật một trong những chiếc thuyền đó, cho thấy bằng chứng về việc dựng một con thuyền Ai Cập cổ đại.
Thật thú vị, “thuyền Abydos có khả năng được sử dụng không chỉ dành cho việc tang lễ… Chúng cũng được ghép lại như việc dựng thuyền Khufu hàng nghìn năm sau đó…” (Trích Gordon S.A Lịch sử 16 chiếc tàu đắm của thế giới).
Khai quật một số tàu thuyền, Abydos, Ai Cập.
Quay trở lại thuyền Khufu, chúng tôi đã biết thêm nhiều điều khi dựng lại thuyền thật kỹ lưỡng sau 13 năm, lắp ráp 1224 mảnh của con thuyền lại với nhau. Chiếc thuyền được dựng lên được lấy thừ thân cây tuyết tùng ở vùng núi Labenon, chiều dài từ thân đến đuôi 45 mét, rộng 5.9 mét.
Tàu Khufu sau khi phục chế.
Trong các vụ chìm tàu ở Bắc Âu của người Viking, người ta thấy nhiều trường hợp những người Viking đứng đầu có địa vị cao được mai táng trên tàu và thi thể đã bị đốt hoặc chôn cùng với con tàu của họ. Với thuyền Khufu, người ta không thấy có vật tế hay thi thể đi kèm.
Thuyền của người Viking dùng cho nghi thức mai táng
Người Ai Cập cổ đại có truyền thống dựng tàu lâu đời, họ sử dụng kỹ thuật đóng tàu khác người Viking, người Viking đóng tàu bằng đinh sắt. Thuyền Khufu và các thuyền khác của Ai Cập không dùng đinh.
Dọc thân tàu là mảnh ghép, người ta dựng nó bằng cách kết nối các tấm ván với khớp nối mộng (mộng ráp hai miếng gỗ), một loại kỹ thuật đục lỗ. Họ buộc thân tàu bằng những dây thừng làm từ cỏ halfa.
Họ không quấn dây xung quanh thân tàu, điều đó có thể gây ra rò rỉ. Thay vào đó, họ đã làm việc rất cực nhọc để tạo ra hàng ngàn rãnh hình chữ V khắc sâu vào bề mặt ván thuyền.
Đó là kỹ thuật dựng tàu rất độc đáo của họ, một công nghệ đã có tuổi đời ít nhất 4500 năm.
Hương Phạm